Dissionari Italian-Piemontèis/o

Da Wikisource.

Artorn

Travaj ancora nen terminà


Cost dissionari a l'é dzurtut adressà a coj ch'a fan ëd tradussion da l'Italian al Piemontèis për publiché an ës sit. As capiss ch'a l'é 'ncora nen n'euvra compléta. Chi ch'a sa a peul sèmper feje d'antegrassion, an rispetand le convension ch'i l'oma sernù.

Italian – Piemontèis

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z

O[modifiché]

  • Obiettivo (sm): (scopo:) fin, finalità, but, intension.
  • Obiettivo (agg): imparsial, obietiv.
  • Occasione (sf): ocasion, circostansa, cas, ancàpit (:caso, sorte), pretest, congiuntura, scusa; occasione propizia: la bon-a ocasion; cogliere l’occasione: pijé l’ocasion; con l’occasione: con l’ocasion; offrire l’opportunità: dé ocasion.
  • Occhiolino (sm): fare l’occhiolino d’intesa: gavme sta busca.
  • Occidentale (ag): ocidental, ëd ponent, d’ocident.
  • Occidentalizzare (vt): ocidentalisé.
  • Occidente (sm): ocident, ponent, òvest; (vento) Mistral, Maestral.
  • Occorrere (vi): fé da bzògn, venté, anté, bzogné, fé da manca, essje da manca; (accadere) ancapité, sucede, capité.
  • Odiare (vt): odié, detesté, avèj an òdio, avèj an ghignon, ghignoné, non podèj s-ciairé, vorèj mal.
  • Odio (sm): òdio, ghignon [:uggia, senso di fastidio, di avversione] > pijé an ghignon.
  • Offendersi (vr): pijé an mala part.
  • Offerta (sf): oferta, oblassion, don, regal, present, limòsna.
  • Offertorio (sm): ofertòri.
  • Offrire (vt): eufre, ufrì, ofrì, dé, regalé (porgere) spòrze, smon-e, presenté.
  • Oggi: ancheuj.
  • Ogni (agg): minca [regge l’art. ind. minca na vòlta], ògni, tut; ogni cosa: ogni còsa; ogni poco: ògni mincatant, mincatant; ogni qual volta: tute vòlte; ogni qualità di... tute sòrt ëd; ogni volta: tute le vòlte, ògni vòlta; quand che; ogni tanto: minca tant; ogni volta che: quand che.
  • Ognuno (pron): minca un, ognidun, ognun, tuti (pl.), ciaschedun, ciascun; ognuno deve fare il suo dovere (la sua parte): ognidun a deuv fé soa part; ognuno per sé: ognidun a pensa për chiel.
  • Ohibò!: bòh!
  • Oliveto: ulivé.
  • Olivo (albero): Uliv.
  • Olocausto (sm): olocàust, sacrifissi complet.
  • Oltraggiare (vt): ofende, dëspresié, maltraté, parlé mal, lese la vita, ingiurié, oltragé.
  • Oltraggio (sm): oféisa, oltragi, dëspresia, dëspressi, ingiuria, insolensa, insult.
  • Oltraggioso (agg.): ofensiv, oltragios, ingiurios.
  • Oltre (avv.): oltra, oltre, pì anans; (prep) dë dlà, dlà; (più che) pì che, pì dë.
  • Oltremodo (avv): oltra mësura, fòra mzura.
  • Oltrepassare (vt): oltrepassé, trapassé, dëstraversé, passé dë dlà, passé ‘dnans; (superare) superé, sorpassé, passé danans, passé anans, vantagesse; (eccedere) passé ij lìmit, esageré.
  • Ombelico: amburì.
  • Omicidio: amassidi, omissidi, sassinagi.
  • Omonimo: nòm compagn.
  • Onda (sf): onda; dare onde ai capelli: ondolé ij cavèj; fé j’onde; (radio) buté (mandé) an onda, trasmëtte.
  • Ondata (sf): onda, ondà.
  • Onestamente (avv): Da galantòm.
  • Onnipotente: (ag) tut-potent, onipotent, ch'a peul tut; (sm) De, Dio, Nosgnor.
  • Onnipotenza: onipotensa.
  • Onnipresente: onipresent, sèmper presentch'a l'é daspërtut.
  • Onnisciente: onissient, tut-savent, ch'a sa tut.
  • Onniveggente: ch'a ved tut.
  • Onomastico: festa dël nòm, dì 'd mé nòm.
  • Onorabile: onoràbil, ch'a merita onor, degn d'onor, onorèivol, meritevol, degn, (di vecchi) veneràbil.
  • Onorare (vt): onoré, fé onor, rende onor, rende omagi.
  • Opporre (vt): buté contra, opon-e, contrapon-e, aversé, contrasté, confuté, contradì, contrarié, contesté, disputé, protesté, impedì, ambarassé, resiste, paré, arbëcché, arbate; opporsi (vr) butesse (fé, dì, sté) contra, arviresse.
  • Opposto (agg.): opòst, contrari; nemis, aversari; [esse l’opost o l’arvers ëd la medaja].
  • Opportunità (sf): conveniensa, ocasion, moment bon, comodità, vantagi, fortun-a, pretest, scusa, oportunità.
  • Opportuno (ag): convenient, adàt, còmod, conform, fàit apòsta, convenèivol, vantagios, oportun.
  • Opprimere (vt): crasé, acablé.
  • Oppure (cong): o, opura, o bin.
  • Ora (avv): adess, ora, ore, dëdsadess, aor, aora, piror, aoror; fin ora: d’adess, fin d’adess; d’ora in poi: d’adess anan; or ora: mach adess; non veder l'ora di: maitass /martass (avèje)
  • Orda (sf): banda, orda, burià ‘d gentaja, marmaja.
  • Ordinare (vt) ardrissé, rangé, ordiné, buté an órdin, buté d’órdin, regolé, pronté, masenté; (comandare) ordiné, comandé, dé d’órdin, dé órdin; (conferire ordini sacri) ordiné, dé l’Ordinassion; (mettere ordine): ardrissé, dé deuit.
  • Ordine (sm) órdin, órdo; ordinament, lege; ordinassion, comission; comand, armonìa, ardriss; régola; órdin, congregassion; in ordine alfabetico: pr'órdin d'alfabet.
  • Orecchino (sm): orcin, pendin, pendoj, pendaj, pendant, (ciondolo di orecchini) gossa, angossa.
  • Orgoglio (sm): orgheuj, auteur, superbia, ambission, pontilio, vant, glòria.
  • Orgoglioso (sm): orgojor, orgolios, superbi, ambissios, pontilios.
  • Origine (sf): orìgin, prinsipi, sorgiss, inissi, rèis, radis, progenia, such, sëppa.
  • Orlo (fino all'):: a ras.
  • Ormai (avv.): oramai, giumai, ormai; a sta mira.
  • Ornamento (sm): ornament, soegn, soen, soagn; giòje; decorassion, ornura, finiment.
  • Ornare (vt): orné, guarnì, paré, soagné, archinché, dobé, fiorì, ambigioté, frangé.
  • Orribile (agg.): afros, oribil, spaventos, orend, brut da fé paura.
  • Orrore (sm): oror, afr, àfer, fror, sparm, paura, sbaruv, teror.
  • Ospitante (sm): ospitant.
  • Ospitale (agg.): ospital, ëd bon-a ca, cordial.
  • Ospitare (vt): ospité, dé l’ospitalità, logé, alogé, arsèive an ca.
  • Ospite (sm): òspite, òspit, ospità, forësté.
  • Osanna (sf): osana! Viva! Eviva! Tòpa!
  • Osannare (vt): osané, canté l'osana.
  • Ormai: giumai.
  • Oscurità (sf): scurità, scur, top.
  • Ossequio (sm): rispet, riverensa, deferensa, divossion, compliment, venerassion, omagi, onor.
  • Osservare (vr): osservé, guardé, vardé, beiché, noté, arlevé, marché, avertì, consideré, fé oservassion, arprocé, rimprocé.
  • Osservazione (sf): osservassion, considerassion, atension, disàmina, esplorassion, arserca, rëscontr, armarca, rimarca, avertensa, nòta, rimpròcc, arpròcc.
  • Ostacolare (vt): antrapé, antravé, antopé, ambarassé, ostacolé, ambrojé, imped^, contrasté, fërné, saré, buté /fé dj’impediment.
  • Ostacolo (sm): antrap, antrav, antrop, ambarass, ambreuj, impediment, ostàcol, trabucét, tràpola.
  • Ostentazione (sf): bòria, bravada, grandor, mostra, blaga, sagna, sicomera, afetassion, ostentassion, superbia.
  • Ostile (ag): nemis, inimis, contrari, aversari
  • Ostilità (sf): ostilità, aversion, adversion, malànim, nimicissia, inimicissia, contrarietà; (mil) combatiment, guèra, bataja.
  • Ostinarsi (vr): antestesse, ampontesse, insiste, fissesse, ostinesse, ampignatresse, avèj ël ciò (an testa), gieughe ‘d testa.
  • Ostinato (ag): teston, testard, ampignatrù, fissà, ostinà, pontinios, ciuch, frem, ferm, goregn.
  • Ostinazione (sf): ostinassion, testardarìa, testardàgin, pontili, pontuilio, fissa, insistensa.
  • Ostracismo (sm): ostracism, përsecussion muta, esclusion, emarginassion, nimicissia.
  • Otre (sm): oiro; fiaschëtta; "ampinisse com un oiro", "pien coma n'oiro" (pieno zeppo).
  • Ottenebrare (vt): scurì, fé scur, oscuré, sombré, stenëbré.
  • Ottone (sm): loton, oton; un vaso d'ottone: un vas d'oton; chi lavora l'ottone: lotoné.
  • Ovile (sm): (chiuso) stabi, stale, bërgerìa; (all’aperto) pascagi.
  • Ovunque (avv.) daspërtut, da tute part, a fà nen andova.