La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/Maté/Maté 12

←Maté 11

La Bibia piemontèisa Maté

Maté 13→

12

La Bìbia piemontèisa - Matè 12

Na discussion an sël di ‘d Saba

¹An col temp-lì Gesù as n'andasìa un di ‘d Saba an mes d’un camp ëd gran e ij sò dissépoj, ch’a l’avìo fam, a son butasse a cheuje dë spi ‘d gran e a mangéssie^[1]. ²Cand che ij Farisé a l’han vëddù lolì, a l’han dije: “Com é-lo che ij tò dissépoj a fan na ròba ch’a l’é proibìa ‘d fela 'nt un di ‘d Saba!”.

³Ma chiel a l’ha rësponduje: “I l'eve nen lesù lòn ch’a l’avìa fàit David un di ch’a l’avìa fam, chiel e soa gent? ⁴Coma ch’a l’é intrà 'nt la ca ‘d Nosgnor, e a l’ha mangià ij pan ëd j’oferte, ch’a l’era nen consentije ‘d mangene, nì a chiel nì ai sò, ma mach ij sacerdòt a podìo mangene^[2]?”^{[3] 5}Opura i l'eve nen lesù 'nt la Lege ëd Mosè, che 'nt un di ‘d Saba, ij sacerdòt ant ël templ, a peulo trasgredì l’arpòs dël di ‘d Saba sensa për lòn ess-ne colpèivoj^[4]? ⁶Ora iv diso ch’a-i é sì un ch’a l’é motobin pì grand dël templi. ⁷Ma s’i savèisse lòn ch’a veul dì^[5]: I veuj la misericòrdia e pa nen ij sacrifissi^[6], i l’avrìe nen condanà ‘d nossent. ⁸Përchè ‘l Fieul ëd l’Òm a l’é Signor fin-a dël Saba”.

N’òm varì ant un di ‘d Saba

⁹Partì ch’a l’é stàit da lì, Gesù a l’é intrà 'nt la sinagòga. ¹⁰A-i era là n’òm ch’a l’avìa na man paralisà e, për podèj acusé Gesù, a l’han ciamaje: “É-lo consentì d’arsané 'nt un di ‘d Saba?”. ¹¹Gesù a l’ha rësponduje: “Chi sarà-lo col ëd vojàutri che s’a l’ha na fèja ch’a ven-a tombé 'nt un fòss ëd Saba, a lassa ‘d pijela e ‘d gavejla fòra^[7]? ¹²N’òm a val motobin ëd pì che na fèja! Siché, a l’é bin consentì ‘d fé dël bin ant un di ‘d Saba!”. ¹³Anlora a l’ha dije a col òm: “Feme vëdde toa man”, e col-lì a l’ha sporzùjla, e a l’é dventà san-a parèj ëd l’àutra. ¹⁴Peui ij Farisé a son surtì e a l’han tnù consèj contra 'd Gesù për trové na manera për felo meuire.

Gesù, ël sërvent sernù

¹⁵Cand ch’a l’ha savù lolì, Gesù a l’é artirasse da col leugh e motobin ëd gent a l’é andaje dapress, e an tra ‘d lor a l’ha varì coj ch’a l’ero malavi. ¹⁶Contut, a l’ha proibije fòrt che lolì as savèissa an gir. ¹⁷A l’é parèj ch’a l’é compisse lòn ch’a l’avìa nunsià ‘l profeta Isaia: ¹⁸“Vardé lì mè sërvent, col ch’i l’hai sernù e ch’i-j veuj tanta bin: chiel am fà tant piasì. I butrai an chiel mè Spìrit e chiel a nunsierà la giustissia a le nassion. ¹⁹A contendrà nen, a aussërà nen la vos an pùblich, gnanca as sentirà soa vos ant le piasse. ²⁰A sfriserà nen la cana ch’a l’é già scrussìa, e a dëstisserà nen la candèila ch’a fuma ancora, fin-a tant ch’a fasa trionfé la giustissia. ²¹Sò nòm a sarà la speransa ‘d tut ël mond”^[8].

Gesù e ‘l prinsi dij demòni

²²Anlora a l’han ëmnaje n’òm ch’a l’era possedù dal demòni e ch’a l’era bòrgno e mut. Gesù a l’ha arsanalo ëd manera che col ch’a l’era stàit bòrgno e mut a parlava e a vëddìa. ²³Tuta la furfa a l’é stane stupìa, e a disìa: “Sto-sì a sarìa-lo nen forse ‘l Fieul ëd David?”. ²⁴Ij Farisé, contut, an sentend lòn, a disìo: “Col-lì, s’a scassa ij demòni, a lo fà për ël mojen ëd Belsebù, ‘l prinsi dij demòni^[9]!” ²⁵Gesù, ch’a conossìa lòn che lor a pensavo, a l’ha dije: “Qualonque règn andoa ch’a-i sìa ‘d division a podrà nen dzorvive, e qualonque sità o famija ch’a l’é dividùa e ch’as fà la guèra, a peul nen duré. ²⁶S’a l’é Sàtana ch’a scassa Sàtana, a l’é an dëscòrdia con chiel medésim. Com é-lo donca che sò règn a podrà mai duré? ²⁷E se mi i scasso ij demòni për ël mojen ëd Belsebù, për mojen ëd chi é-lo che ij vòstri esorcista a lo scasso? Ëdcò lor a scasso ‘d demòni, parèj a saran lor ch’av condaneran për lòn ch’i l’eve dit. ²⁸Se a l’incontrari, mi i scasso ij demòni për ël mojen ëd lë Spìrit ëd Nosgnor, a l’é sicur che ‘l Règn ëd Nosgnor a l’é rivà an mes ëd vojàutri. ²⁹Com é-lo che un a podrìa intré 'nt la ca 'd n'òm ch’a l’é fòrt e robeje ij sò beni, se, anans ëd tut, a staca nen l’òm fòrt? A l’é antlora ch’a pijerà lòn ch’a-i é 'nt la ca.

³⁰Chi ch’a l’é pa con mi, a l’é contra mi e chi a ambaron-a nen con mi, a sbarda^[10].

³¹Ëd conseguensa iv diso: Minca 'n pecà e na bëstëmmia a peulo esse përdonà, ma la bëstëmmia contra lë Spìrit Sant a sarà pa nen përdonà. ³²Chi ch’a parla contra ‘l Fieul ëd l’Òm a sarà përdonà, ma chi ch’a parla contra lë Spìrit Sant a sarà mai përdonà, nì ant ës mond nì ant ël mond ch'a vnirà^[11].

Còse bon-e e còse grame

³³S’i piante n’erbo bon, a darà ‘d frut bon, e s’i piante n’erbo gram, a darà ‘d frut gram, përchè dai sò frut as conòss la pianta^[12]. ³⁴Rassa ‘d vipre^[13]! Com é-lo ch’i podrìe parlé bin, vojàutri ch’i seve gram? Përchè la boca a parla da lòn ch’a seurt dal cheur^[14]. ³⁵L’òm onest a gava ’d bon-e ròbe dal bon tesòr ëd sò cheur, e l’òm gram a gava ‘d ròbe grame dal tesòr gram ëd sò cheur. ³⁶Ora iv diso che ‘d tute le paròle dësutil ch’a diran j’òm a në rendran cont ant ël Di dël Giudissi; ³⁷Siché da toe paròle it saras giustificà e da toe paròle it saras condanà.

Ël segn ëd Giòna

³⁸Anlora certidun dij magìster ëd la Lege e dij Farisé a l’han dije a Gesù^[15]: “Magìster, nojàutri i l’avrìo gòj ëd vëdte fé ‘n segn miracolos”. ³⁹Ma chiel a-j rëspond: “Sta nassion grama e adùltera a ciama ‘d vëdde ‘n segn miracolos^[16], ma gnun d'àutri segn a-j sarà acordà - con l'ecession dël segn ëd Giòna, ël profeta. ⁴⁰Përchè coma che Giòna a l’é restà tre di e tre neuit ant ël vènter ëd na balen-a^[17], parèj ël Fieul ëd l’Òm a starà 'nt ël cheur ëd la tèra. ⁴¹Ant ël Di dël Giudissi, j’abitant ëd Ninive a s’ausseran për condané la gent ëd costa generassion-sì, përchè lor a l’avìo bin convertisse ëdnans ëd la predicassion ëd Giòna^[18], e ambelessì a-i é cheidun ch’a l’é pì grand che Giòna. ⁴²Ant ël Di dël Giudissi, la regin-a dël pais dël Sud as aussërà për condané la gent ëd costa generassion-sì, përchè chila a l’era vnùa bin da lontan^[19] mach për podèj sente la saviëssa ‘d Salomon, e ambelessì a-i é cheidun ch’a l’é pì grand che Salomon^[20].

Artorn ëd lë spìrit maléfich

⁴³Lë spìrit maléfich, cand ch’a seurt da n’òm, as në va 'nt ël desert an sërcand un leugh për arposesse, ma a në treuva pa. ⁴⁴Anlora a dis: “Im në tornerai a ca mia da ‘ndoa ch’i son surtì”, e tornà ch’a l’é, a la treuva dësbarassà, ramassà e bele che pronta. ⁴⁵Peui as në va a pijesse ansem a chiel sèt d’àutri spìrit pì gram ancora che chiel che, essendie intrà, a së stabilisso lì 'dcò lor. Parèj, la fin ëd col òm a l’é pess che al prinsipi. A në sarà l’istess con la gent ëd costa generassion grama”.

La mare e ij frej ëd Gesù

⁴⁶Damentre che Gesù a parlava 'ncora a la gent, a l’é rivà che soa mare e ij sò frej a l’ero fòra ch’a sërcavo ‘d parleje. ⁴⁷Cheidun a-j dis: “Toa mare e ij tò frej a son là fòra ch’a vorìo parlete”. ⁴⁸Ma chiel a l’ha rëspondù a col ch’a l’avìa dit lòn: “Chi é-la mia mare, e chi son-ne ij mè frej?”. ⁴⁹Peui, 'ndicand ij sò dissépoj, a l’ha dit: “Coj-là a son mia mare e ij mè frej. ⁵⁰Përchè chionque a farà lòn ch’a comanda mè Pare ch’a l’é an cel, col-lì a l’é mè frel, mia seure, e mia mare”.

Nòte

1. Cfr. Deuteronòmi 23:25.
2. Cfr. Levìtich 24:9.
3. 12:3-4 cfr. 1 Samuel 25:1-6.
4. Cfr. Nùmer 28:9-10.
5. Cfr. Maté 9:13.
6. Cfr. Osea 6:6.
7. Cfr. Luca 14:5.
8. O “ëd tute le nassion”. Cfr. Isaia 42:1-4.
9. Cfr. Maté 9:34; 10:25.
10. Cfr. March 9:40.
11. Cfr. Luca 12:10.
12. O “fieuj”. Cfr. March 7:20; Luca 6:44.
13. Cfr. Maté 3:7; 23:33; Luca 3:7.
14. O “da la bondansa dël cheur la boca a parla”. Cfr. Maté 15:18; Luca 6:45.
15. Cfr. Maté 16:1; March 8:11; Luca 11:16.
16. Cfr. Maté 16:4; March 8:12.
17. Cfr. Giòna 1:17.
18. Cfr. Giòna 3:5.
19. O "da la fin dël mond".
20. Cfr. 1 Rè 10:1-10; 2 Crònache 9:1-12.