La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/March/March 9

←March 8

La Bibia piemontèisa Vangeli 'd March

March 10→

March

9

¹1 A-j disìa 'dcò: "An vrità iv diso che tra 'd coj ch'a son sì present, a-i na j'é quaidun ch'a farà pa l'esperiensa dla mòrt^[1] anans ch’a l’àbia vëddù 'l règn ëd Nosgnor ch'a ven an tuta soa potensa.

La trasfigurassion

²Ses di apress, Gesù a l'ha pijà con chiel Pero, Giaco e Gioann, e a l'ha mnaje da banda an su 'd na montagna àuta e Gesù a l'é stàit trasfigurà^[2] dë 'dnans a lor, ³Soe vestimente a son dventà splendriente e tant bianche che gnun tenzior dël mond a l'avrìa mai podù sbianchije parèj. ⁴An col istess moment a l'é comparije Elia e Mosè, ch'a parlavo con Gesù. ⁵Anlora Pero a l'ha sclamà: "Magìster, coma ch'a l'é bel ësté ambelessì! Foma tre caban-e: un-a për ti, un-a për Mosé e n'àutra për Elia!". ⁶Pero a l'ha dit parèj përchè a savìa pròpi pì nen còsa ch'as disèissa, tant ch’a l'era lë sparm ch'a l'avìa ciapalo. ⁷A l'é vnuje, peui, na nìvola ch'a l'ha quataje con soa ombra e a l'é surtìa da la nìvola na vos ch'a disìa: "Sto-sì a l'é mè car Fieul: scotelo!". ⁸A l'improvista, an vardandse dantorn, a l'han pì nen vëddù d'àutri che Gesù ch'a stasìa con lor. ⁹Mentre ch'a calavo giù da la montagna, Gesù a l'ha comandaje ciàir ëd conté a gnun lòn ch'a l'avìo vëddù fin a tant che 'l Fieul ëd l'Òm a fussa arsussità dai mòrt. ¹⁰Sòn a l'han tenulo daspërlor, ma tra 'd lor a dëscutìo còsa mai a fussa col arsussité dai mòrt'.

¹¹Peui a l'han domandaje: "Për còs é-lo che ij magìster ëd la Lej a diso ch'a venta prima ch’a ven-a Elia?". ¹²Chiel a l'ha rësponduje: "A l'é vera, prima a l’ha da vnì Elia për buté tut a pòst^[3], e peui, com' a ch'a l'é scrit, a venta che 'l Fieul ëd l'Òm a patissa tant e ch'a sia dëspresià. ¹³Tutun, iv diso ciàir e net che Elia a l'é già vnù, e ch'a l'han faje tut lòn ch'a l'han vorsù, coma 'd chiel a diso le Scriture".

Ij dissépoj a riesso nen a fé na varision

¹⁴Quand ch'a son tornà da j'àutri dissépoj, [Gesù] a l'ha vëddù dantorn a lor un grand ëstrop ëd gent e 'd magìster ëd la Lej ch'a dësputavo con lor. ¹⁵Sùbit col ëstrop a l'ha arconossù Gesù ch'a venìa anans e lòn a l'ha sburdìe^[4]. Parèj a son andàit ëd corsa a salutelo. ¹⁶Gesù a l'ha ciamaje: "Ëd còsa é-lo ch'i dëspute con ij mè dissépoj^[5]? ¹⁷Quaidun ëd la gent, pijand la paròla, a l'ha dit: "Magìster, i l'avìa portate mè fieul ch'a l'é possedù da në spìrit ch'a lo fà nen parlé^[6]. ¹⁸Tute le vire che sto spìrit a lo ciapa, a lo sbat për tèra con violensa. Peui mè fieul a scuma da la boca, a argrigna ij dent e a resta dur. I l'hai pregà ij tò dissépoj ëd taparé via col demòni, ma a l'han nen podulo fé". ¹⁹Gesù a-j rëspond: "Generassion ëd mischërdent ch'i seve! Fin a quand sarai-ne con voi? Fin a quand l’avrai-ne da soporteve? Menemlo sì!". ²⁰E a l'han mnajlo. Sì tòst ch' a l'ha vëddù Gesù, lë spìrit a l'ha campà 'l fieulin për tèra e a l'ha dàje 'd fòrte socrolade^[7], tant che 'l fieulin as virava ëd sa e 'd là e a scumava da la boca. ²¹Gesù a l'ha ciamaje al pare 'd cola masnà: "Vàire ‘d temp é-lo che sossì a-j riva?" e a l'ha rësponduje: "Da quand ch'a l'era cit, ²²e tante vire a l'ha campalo fin-a 'nt ël feu e 'nt l'eva për masselo. Se ti 't peule fé quaicòsa, giutne e it l'abie compassion ëd noi!". ²³Anlora Gesù a l'ha dije: "Che veules-to dì con 'Se ti 't peule'? Tut a l'é possìbil a coj ch'a chërdo!". ²⁴D'amblé 'l pare dël fiolin a l'ha crijà: "I chërdo pro^[8], ma giutme a vagné mia mischërdensa!^[9]". ²⁵Quand che Gesù a l'ha vëddù che 'l nùmer ëd la gent ch' a l'era rivà për vardé a chërsìa, a l'ha sùbit arbufà fòrt lë spìrit salòp disandje: "Scota, ti ch'it fase sto cit nen parlé e sente^[10], it comando, seurt da chiel e intrije pì nen!". ²⁶Anlora lë spìrit a l'ha crijà e, dòp d'avèj torna dàit al cit ëd fòrte socrolade, a l'ha chitalo. A smijava che 'l cit a fussa restà mòrt, tant che diversi a disìo: "A l'é mòrt". ²⁷Ma Gesù, avend pijalo për la man, a l'ha aussalo e 'l cit a l'é levasse.

²⁸Pì tard, quand che Gesù a l'era 'nt la ca mach con ij sò dissépoj, a l'han ciamaje: "Perchè i l'oma nen podù scasselo nojàutri, col ëspìrit salòp?". ²⁹E a l'ha rësponduje: "Cola sòrt dë spìrit a peul esse scassà mach për ël mojen ëd la preghiera^[11]".

Sconda predission ëd la mòrt e dl'arsuression ëd Gesù

³⁰A l'han peui chità cola region e a l'han traversà la Galilea, ma Gesù a l'ha nen vorsù ch'as savèissa, ³¹përchè che chiel a vorìa passé 'n pò pì 'd temp con ij Sò dissépoj e dotrineje. A l'ha dije: "Ël Fieul ëd l'Òm a l'ha da esse consegnà 'nt le man dij sò nemis^[12]. A lo masseran, ma dòp tre di a 'rsussitrà". ³²Ma lor a comprendìo nen col dëscors-lì e a l'avìo tëmma 'd ciameje dë spiegassion.

La question ëd chi ch'a l'é 'l pì amportant

³³Apress d'esse rivà a Capernaum, a l'han trovà na ca ch'a-j dasìa ospitalità, e Gesù a l'ha ciamaje: "Ëd còs' é-lo ch'i dësputave për la stra tra 'd vojàutri?". ³⁴Ma a son stas-ne ciuto përchè a l'avìo dësputà për la stra an su chi tra 'd lor a fussa 'l pì amportant^[13]. ³⁵Anlora Gesù a l'é setasse, a l'ha ciamà ij dódes dantorn ëd chiel, e a l'ha dije: 'Se quaidun a veul esse 'l prim, a l’ha da ciapé l'ùltim pòst e esse 'l servitor ëd tùit j'àutri'. ³⁶Peui a l'ha butà là 'n mes a lor na masnà, a l'ha pijala 'n brass e a l'ha dije a lor: ³⁷"Chiunque a mè nòm a 'rsèiv na masnà parèj, a l'é tanme s'a l'avèissa arseivù mi, e chiunque a m'arsèiv, a l'é pa mi ch'a arsèiv, ma a arsèiv col ch'a l'ha mandame".

Da la part ëd Gesù

³⁸Gioann a l'ha pijà la paròla e a l'ha dije: "Magìster, i l'oma vëddù quaidun ch'a dovrava tò nòm për taparé via 'd demòni, ma i l'oma antërdijlo, përché a l'é nen un ch'an ven-a dapress^[14]". ³⁹Ma Gesù a l'ha dije: "Lassejlo fé! Përché a-i é gnun ch'a fassa 'n miràcol an mé nòm ch'a peussa sùbit dòp parlé mal ëd mi. ⁴⁰Chi ch'a l'é nen contra 'd noi, a l'é për noi. ⁴¹In vrità iv diso che chiunque av darà da bèive un bicer d'eva a mè nòm, mach përchè ch'i seve 'd cristian^[15], a l'é sicur ch'a perdrà nen soa arcompensa. ⁴²Tutun, chiunque a sarà dë scàndol^[16] a un ëd coj pcit ch'a chërdo an mi, a sarìa mej për chiel ch'as butèissa na pera da mulin al còl e ch'as campèissa 'nt ël mar.

⁴³E se toa man at fà pijé 'n broncc^[17], tajla via; a l'é mej ch' i t'intre 'nt la vita eterna con na man ëd meno, che avejne doe e finì për esse campà 'nt ël feu dl'infern ch'as dëstissa mai. ⁴⁴[veuid] ⁴⁵E se tò pé at fà pijé 'n broncc, tajlo via: a l'é mej ch'i t'intre 'nt la vita eterna sòp ch'avèj doi pé e finì për esse campà 'nt ël feu dl'infern ch'as dëstissa mai. ⁴⁶[veuid] ⁴⁷E se tò euj at fà pijé 'n broncc, s-cianch-lo vìa: a l'é mej ch'i t'intre 'nt la vita eterna con n'euj sol, che avèjne doi e finì për esse campà 'nt ël feu dl'infern ch'as dëstissa mai, ⁴⁸lì andoa che 'l verm a meuir nen, e che 'l feu as dëstissa nen. ⁴⁹Ognidun a sarà butà a la preuva^[18] con ël feu.

⁵⁰La sal a l'é bon-a për dé 'd savor, ma se la sal medésima a l'é sensa savor, con còsa mai a podrìa rendje sò savor? A venta ch'i l'àbie 'd sal an voi medesim, e ch'i staghe 'n pas tra 'd vojàutri".

Nòte

1. As podrìa mach buté "ch'a meuirerà nen", ma l'original a l'ha 'n sens pì ancreus. An efet a dis: "tasté la mòrt" (οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου). Ël verb grech a indica n'esperiensa da fé da la mira dla conossensa o dle emossion, "vnì a conòsse quaicòsa").
2. O "Sò aspet a l'é cambià".
3. O "për ristabilì tute le còse".
4. A l'é pì che na surprèisa. March a dà nen na spiegassion dël përché vëdde Gesù a l'ha sburdije. A peul esse  n'ecitassion o përchè ch'a l'avìo na cossiensa spòrca?
5. O "con lor".
6. O "mut".
7. O "convulsion".
8. O "I chërdo".
9. O "agiuda mia pòca fej".
10. O "spirit mut e ciòrgn".
11. D'àutri a gionto: "e për ël digiun".
12. O "ant le man dj'òm".
13. O "ël pì grand".
14. O "un dij nòstri", "un ch'a l'é nen ëd nòstr grup".
15. O "porteve 'l nòm ëd Crist", "përché i aparten-e a Crist".
16. O "a farà casché 'n quai pecà".
17. O "at fà casché 'n quai pecà".
18. O "salà".