La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/Luca/Luca 6

←Luca 5

La Bibia piemontèisa Vangeli 'd Luca

Luca 7→

Luca

La Bìbia piemontèisa - Luca 06

6

Na discussion an sël dì ‘d Saba

¹Na vira a l’é rivà che, damentre che Gesù a passava për un camp ëd gran, ij sò dissépoj a na plucavo dij spi, a na fërtavo cheidun ant le man^[1] e a na mangiavo^[2]. A l’era ‘d Saba, ²e cheidun dij Farisé a l’han dije: “Përchè feve na còsa ch’a l’é nen consentìa ‘d fé ‘d Saba?”.

³E Gesù a-j rëspond: “Eve nen lesù ëd lòn ch’a l’ha fàit David cand ch’a l’ha avù fam, chiel e coj ch’a-j ero ansema? ⁴David a l’é intrà ant la ca ‘d Nosgnor e l’ha pijà ij pan ch’a l’ero n’oferta sacra che mach ij sacerdòt a peudo mangene? Chiel a l’ha dane ‘dcò a coj ch’a-j ero ansema^[3]”. ⁵E Gesù a l’ha giontà: “Ël Fieul ëd l’Òm a l’é Signor fin-a an sël Saba^[4]”.

N’òm varì ant un dì ‘d Saba

⁶A l’é ‘dcò rivàje, n'àutra vòta ch'a j'era Saba, che Gesù a l’é intrà ant la sinagòga, e ch’a-i dotrinava. A-i era là n’òm ch’a l’avìa la man drita paralisà^[5]. ⁷Ora, ij magìster ëd la Lege e ij Farisé a lo beicavo për vëdde s’a l’avria varilo ant un dì ‘d Saba për pijene peui l’ocasion ëd feje d’acuse. ⁸Tutun, Gesù, ch’a conossìa lòn che lor a pensavo, a l’ha dije a l’òm ch’a l’avìa la man paralisà: “Àuss-te e tente sì drit an mes”, e chiel a l’é butasse an pé an mes ëd lor. ⁹Peui Gesù a l’ha dije a loràutri: “I veuj ciameve na còsa: ‘É-lo consentì ‘d fé dël bin cand ch’a l’é Saba o ‘d fé dël mal? Ëd salvé na përson-a o ‘d lassela meuire^[6]?’”. ¹⁰Anlora Gesù a l’ha vardà tuti coj ch’a j’ero lì d’antorn, un për un, peui a l’ha dit a col òm: “Sporz toa man!”. L’òm a l’ha falo e soa man a l’é dventà tant san-a coma l’àutra. ¹¹Lor, contut, amborgnà da la ràbia, a l’ha tnù consej an tra ‘d lor sù lòn ch’a l’avrìo podù feje a Gesù.

Sernìa dij Dódes

¹²Ora, an coj dì-lì, a l’é rivà che Gesù a l’é andàit an s’un mont për preghé, e ch’a l’ha passaje la neuit antrega a preghé Nosgnor. ¹³E dì ch’a l’é stàit, a l’ha ciamà ij sò dissépoj e a l’ha sernune dódes e a l’ha daje ‘l nòm ëd "apòstoj"^[7]: ¹⁴Simon, ch’a l’ha ‘dcò ‘l nòm ëd Pero, Andrea, sò frel, Giaco e Gioann, Flip e Bërtromé; ¹⁵Maté e Tomà, Giaco d’Alfèo, e Simon ch’a diso Zelòta; ¹⁶Giuda, frel ëd Giaco, e Giuda Iscàriot, ch’a l’é ‘dcò stàit ël traditor ëd Gesù.

Na gran furfa a va dapress a Gesù

¹⁷Peui, an caland dal mont ansem a lor, Gesù a l’é fërmasse ant na pian-a con la partìa dij sò dissépoj e na gran furfa ‘d pòpol da tuta la Giudea, da Gerusalem e da le part dla còsta ‘d Tir e ‘d Sidon, ch'a l’era vnùita për ëscotelo parlé e për esse varì da soe maladie ‘d lor. ¹⁸A-i ero ‘dcò coj ch’a j’ero tormentà da dë spirit maléfich, e a na son ëstàit varì. ¹⁹Tuta la furfa a sercava ‘d tochelo, përchè da chiel a seurtìa na fòrsa ch’a varìa tuti.

Le beatitudin

²⁰Anlora Gesù a l’é virasse anvers dij sò dissépoj e a l’ha dije: “I seve bonoros, voi, ij pòver, për motiv che ‘l Regn ëd Nosgnor a l’é për vojàutri. ²¹I seve bonoros, vojàutri che adess i l’eve fam, përchè vòstra fam a sarà pasià. I seve bonoros vojàutri che adess i piore, përchè i sareve ant la gòj. ²²I sareve bonoros cand, për càusa dël Fieul ëd l’Òm, ëd gent av vorerà mal, av campëran fòra, av faran d’ingiurie e a dëscreditran ël nòm ch’i pòrte^[8]. ²³An col dì lì arlegreve e feve festa, përchè vòstra arcompensa a l’é granda an cel. Ij sò pare ‘d lor a l’han fàit autërtant ai profeta^[9].

²⁴Tutun, maleur a vojàutri, jë sgnor, përchè i l’eve già vòstra consolassion. ²⁵Maleur a vojàutri ch’i l’eve la pansa pien-a, përchè un dì i l’avreve fam. Maleur a vojàutri che adess i rije, përchè i gëmreve e piorereve! ²⁶Maleur a voi cand tuti a parlëran bin ëd vojàutri; përchè ij sò antich ëd lor a fasio autërtant con ij profeta fàuss.

Amor për ij nemis

²⁷Ma për vojàutri ch’i më scote, i diso: voleje bin ai vòstri nemis, fé ‘d bin a coj ch’av veulo mal. ²⁸Dé ‘d benedission a coj ch’av maledisso, e preghé për coj ch’av fan ëd tòrt. ²⁹Se cheidun av dà në sgiaflon an sna ciafela, spòrzje ‘dcò l’àutra; e se cheidun av pòrta vìa vòst mantel, ampedissje nen ëd pijeve ‘dcò vòstra camisa. ³⁰Dé a tuti coj ch’av ciamo cheicòsa e reclamé nen ch’av dago andré lòn ch’a l’han pijave. ³¹Traté j’àutri coma ch’i vorie che lor av tratèisso^[10].

³²S’i veule bin mach a coj ch’av veulo bin, che ‘d mérit i n’eve? Ëdcò ij pecador a veulo bin a coj ch’a-j veulo bin. ³³E s’i feve ‘d bin mach a coj ch’a l’han fave ‘d bin, che ‘d mérit i n’eve? A lo fan ëdcò ij pecador. ³⁴E s’i preste mach a coj da chi i conte d’arsèive, che ‘d mérit i n’eve? Ëdcò ij pecador a presto përchè a n’arsèivo la parìja. ³⁵Ma vojàutri, voleje bin ai vòstri nemis, e fé ‘d bin e presté sensa sperene gnente andarera; anlora granda a sarà vòstra arcompensa: i sareve fieuj dël Pì-Àut, përchè chiel a l’é bon fin-a anvers dij malarconossent e dij gram. ³⁶Sie misericordios tanme vòst Pare a l’é misericordios”.

Giudiché nen j’àutri

³⁷Giudiché nen, e i sareve nen giudicà; condané nen e i sareve nen condanà; përdoné e iv sareve përdonà. ³⁸Dé, e av sarà dàit: na bon-a mzura, bin sgnacà, socrolà e dësbordanta av sarà vërsà an fàuda, përchè dla mzura ch’i mzurereve, a sarà mzurà ‘dcò a vojàutri”.

³⁹Peui Gesù a l’ha contaje n’àutra paràbola: “É-lo possibil ch’un bòrgno a peussa mné n’àutr bòrgno? É-lo ch’a tomberan nen tùit e doi ant na tampa? ⁴⁰Ël dissépol a l’é nen da pì che sò magìster^[11], ma tùit ij dissépoj, ch’a l’han mostraje bin, a vniran tanme sò magìster ëd lor^[12].

⁴¹E përchè vardes-to la busca ch’a-i é ant l’euj ëd tò frel, e ti t’ancorzes nen che tl’'t l'has un trav ant l’euj? ⁴²O coma peudes-to dì a tò frel: ‘Frel, përmet ch’it levo la busca ch’a-i é an tò euj, ti ch’it vëddes nen un trav ch’a l’é an tò euj? Ipòcrita ch’it ses! Leva prima la trav da tò euj e peui, apress ëd lòn it vëdras coma levè la busca ch’a-i é ant l’euj ëd tò frel.

L’erbo e ij sò frut

⁴³N’erbo bon a peul nen porté ‘d frut gram, nì n’erbo gram a peul porté ‘d frut bon. ⁴⁴Minca n'erbo as conòss dai sò frut;  an efet as peudo nen cheuje ‘d fì dai card servaj, nì as peul cheuje d’uva da le ronze^[13]. ⁴⁵Na person-a bon-a a tira ‘d ròbe bon-e dal bon tesòr ëd sò cheur; e la përson-a grama a tira ‘d ròbe grame dal tesòr gram ëd sò cheur; përchè ch’a l’é da l’abondansa dël cheur che la boca a parla^[14]”.

Le doe ca

⁴⁶“Përchè mai ch’im ciame: ‘Signor, Signor!’ e i feve nen lòn ch’iv diso? ⁴⁷Adess i vad a mostreve a chi ch’a smija col ch’a ven da mi e che, cand ch’a l’ha sentì mie paròle, a-j buta an pràtica.

⁴⁸A smija a n’òm che, për fabriché na ca a l’ha scavà përfond e a l’ha pogià soe fundassion dzora ‘d ròca sòlida, ëd manera che cand ch’a-j rivo j’aque 'd n'inondassion e ch’a sbato contra cola soa ca, a resta frema përchè ch’a l’era stàita fabricà bin an sla ròca. ⁴⁹D’àutra part, col ch’a l’ha sentì mie paròle e a l’ha nen butaje an pràtica, a smija a n’òm ch’a l’àbia fabricà soa ca al pian dla tèra, sensa ‘d fondassion. cand che l’inondassion a fà d’ìmpit contra cola ca, a podrà nen che crodé giù ëd colp e a vnirà mach un baron ëd ruin-e.

Nòte

1. O “mëssonavo”.
2. Cfr. Deuteronomi 23:25.
3. Cfr. Levitich 24:9; 1 Samuel 21:1-6.
4. Soa sgnorìa as ëstend fin-a an sle régole dël Saba.
5. O “sëcca”.
6. O “‘d lassela perde”.
7. "Apòstol" a veul dì un ch'a l'é mandà con na comission da fé, un emissari, un comissionàire.
8. Cfr. 1 Pero 4:14.
9. Cfr. 2 Cronache 36:16; At 7:52.
10. Cfr. Maté 7:12.
11. Cfr. Maté 10:24-25; Gioann 13:16; 15:20.
12. Cfr. Maté 15:14.
13. Cfr. Maté 12:33.
14. Cfr. Maté 12:34.