Neuv Sermon Subalpin/La diferensa an tra chërdensa e fede
ùltima riflession ëd costa série 'd 105
La diferensa an tra chërdensa e fede[modifiché]
Version parlà 'd costa riflession
Na vira a-i era "na religion ofissial" e tuti a l'ero forsà a chërdje e a sogetessje. Chi ch'a lo fasìa nen a 'ndasìa ancontra a 'd sansion pì o meno greve, a sconda... Ancheuj a l'é l'época dël pluralism e la gent a cudiss ëd chërdense le pì diferente, ...basta ch'a lo fasa "an privà" (squasi da stërmà) e ch'a staga brava... La fede cristian-a, contut, a l'é nen "na chërdensa" ma na fede che për prinsipi as l'ha da vëddse an pràtica ant la vita dël chërdent e ch'a l'ha da "fé la diferensa" ant la società. A l'é na fede ch'a deuv esse compagnà da 'd "segn miracolos". Còsa ch'a veul dì l'Evangel quand ch'a parla parèj? I lo vardoma ancheuj ant l'ùltima riflession ëd nòstra série dal vangel ëd March. Vardoma 'n pò.
- "Ij segn miracolos ch’a companieran coj ch’a l’avran chërdù a saran ësti-sì: A scasseran ij demòni a mè nòm, a parleran ëd lenghe ch’a conossìo nen, a pijeran ëd serp con la man; e quand ch’a l’avran beivù quaicòs ëd velenos, a-j farà gnun mal; a-j faran l’imposission ëd le man ai malavi, e a na saran varì. Gesù, ël Signor, apress d’avèje parlà an cola manera-lì, a l’é stàit elevà sù al cél, e a l’é astasse a la drita ‘d Nosgnor Dé. E lor [ij sò dissépoj] a son partì e a son andass-ne a prediché daspërtut; e Nosgnor a-j giutava e a confermava la predicassion con ij segn miracolos ch’a la companiavo" (March 16:17-20).
Lë spirit ëd nòstra época (col ëd la ansidita secolarissassion o laicism) a l'ha l'idèja che "la religion" (a-i n'anfà nen quala) a sìa da consideresse "na facenda privà". Che un a chërda a na ròba o ant n'àutra - a diso - a l'é l'istess. As peul avèj antëcà n'autarin dedicà a la divinità preferìa e rendje l'adorassion o avèjne gnun. As peul chërde che dòp la mòrt l'ànima a vada ant n'àutr mond, o che 'd nojàutri a-i resta pì gnente ...basta che nòstre chërdense i le tnoma daspërnojàutri e i dëstorboma gnun e men che meno la società. La società as dà soe régole ch'a l'han nen da esse influensà da "la religion". A diso: "Che la religion as na staga brava an sò cantonin e a la società is pensoma nojàutri... A basta che vojàutri i sie ubidient a le régole dla società e peuj i peude chërde lòn ch'i veule...".
Tutun, an tut sossì a-i é un problema: la fede cristian-a a l'é pa e a peul nen esse "na chërdensa privà" ma na concession dël mond e dla vita ch'a l'ha për sò but "costitussional" col d'influensé e 'd cangé 'l mond! A-i é na diferensa përfonda, an efet, an tra "chërdensa" e "fede". La fede, per ij cristian, i podoma pa "tnila për nojàutri" e a riguarda pa mach ël "dëdlà" ma 'dcò cost mond, ch'a l'ha da esse portà a esse conform a la volontà 'd Nosgnor che prima a l'ha crealo chiel.
A l'é për lòn che ij cristian a peudo nen "lassé 'l mond an pas", përchè Nosgnor Gesù Crist a-j manda a cangié 'l mond, e fin-a a butelo sot dzura! Tant ch'a l'é vera sossì che j'aversari antich dij cristian, ëdnans a j'atività dij prim cristian ant la società, a disìo: "Costa gent, ch’a l’ha già bolversà ël mond antregh, a son ëdcò vnù ‘mbelessì!" (At 17:6).
Na fede cristian-a génita - nen cola domëstià e 'd còmod - a peul nen esse "na question privà", na chërdensa sèmpia dla ment, quajcòsa "ch'as chërd", ma ch'a cambia bin pòch o gnente la manera 'd vive. La fede cristian-a genita a l'é "esplosiva" për ij chërdent e per la società. Coma ch'a dis la Bibia, l'Evangel ëd Gesù Crist a l'é "a l'é la potensa 'd Nosgnor ch'a salva tuti coj ch'a-j chërdo" (Roman 1:16). Armarché bin costa espression: "potensa ch'a salva". A l'é potensa ch'a salva da le conseguense afrose dël mal. L'é a dì' che nen mach "an salva l'ànima" (dòp ch'i saroma mòrt...) ma na potensa për cangié, për trasformé già coma ch'i vivoma la vita d'ancheuj, ch'a cangia nòstra manera 'd pensé, 'd parlé e 'd fé e che la rend conform a la volontà arvelà 'd Nosgnor da la mira përsonal e social. L'Evangel ëd Gesù Crist (quand ch'a l'é nunsià e praticà giust conform ai cànoni bìblich) a l'ha d'efet, a l'é d'efet - a peul nen esse mach ëd paròle!
Coma ch'a dis ël test bìblich d'ancheuj, ij cristian génit, coj ch'a chërdo an Gesù Crist, a 'rsèivo la fòrsa d'arziste e combate con efet le fòrse dël mal ("scassé ij demòni"), a arsèivo l'abilità 'd comuniché la Paròla con efet ("a parleran ëd lenghe ch’a conossìo nen"). A travajo për operé con efet ëd varision e 'd liberassion ëd la ment, ëd l'ànima, dël còrp. A gòdo dla protession dariera 'd Dé për esse goernà con efet da le "serp" e da le "ròbe velenose" ch'a agisso për la dëstrussion dl'òm. Costi cristian a arsèivo la fòrsa, la determinassion e la fede d'operé con efet con Nosgnor për la certa vitòria dij sò progèt an cost mond.
Second nòst test d'ancheuj (e nen mach) la fede d'un cristian a l'ha da esse compagnà da 'd "segn miracolos", da 'd "marche" ch'an fan arconòsse ciàir lòn ch'i soma, e lolì a l'é nen mach un distintiv, na crosëtta ch'i portoma a la matlòta dla giaca o al còl, ma 'd ciàire "conseguense pràtiche". S'a-i son pa, a-i é gnanca na fede vera!
Ambelessì as parla 'd "segn miracolos", ma lolì a l'ha nen da esse pijà necessariament a la létera. I l'oma pa da spetess-ne sèmper ëd miracoj ch'a fan impression. Ij miracoj a peudo 'dcò capité përchè Nosgnor a-j peul bin fé, ma ij miracoj dë sta sòrt a peudo esse facilment falsificà. A son fin-a nassùe 'd gesie fàusse ch'a pretendo d'avèj o 'd fé 'd miràcoj "an esclusiva" e che cole lì a sarìo le marche dla vera gesia. Nò. La pì part ëd coj "miracoj" a son, an efet, dj'ambreuj, ëd tromparìe per portè 'd gent an ëd senté fàuss. Ij "miracoj", coma a-j s'antend ëd sòlit, a podrìo fin-a avèj gnun efet "ëd sostansa" an sla gent, ch'as lass-rìa nen përsuade gnanca 'dnans a lor. Gesù a l'avìa dit na vira: “S’a scoto nen Mosè e ij profeta, as lasseran nen convince ‘d sicur gnanca da ‘n mòrt ch’a arsussita!" (Luca 16:31).
Lòn ch'a pì a conta, për Nosgnor Gesù Crist, e che da lòn ij cristian génit a peudo esse arconossù, a l'é j'euvre ch'a mostro d'amor. A l'é l'amor pràtich lòn ch'a cangia 'd person-e e la società anté ch'i vivoma. Gesù a dis: "An sossì i conossran tuti ch'i seve 'd mè dissépoj, visadì për l'amor ch'i l'avreve an tra 'd voi" (Gioann 13:35). Ij cristian degn d'esse considerà parèj, a mostro an pratica lòn ch'a l'é 'l don dlë Spirit ch'a agiss an lor: "...ël frut dlë Spirit Sant a l’é: amor, gòj, pas, passiensa, benevolensa, bontà, fidelità. dosseur e ‘l savèisse dominé. La lej a va nen contra ‘d ròbe parèj! Coj ch’a son ëd Crist a l’han butà an cros tute le passion e j’anvìe dla carn" (Gàlat 5:22-24). Coj-lì a son da 'ntendse ij "segn miracolos" ch'a compagno la fede génita!
A l'é parèj che Gesù, apress d'avèj terminà sò ministeri an sla tèra, a torna dacant a Dé 'l Pare an tuta soa glòria. A l'era sbassasse për compì l'euvra dla grassia an tra 'd nojàutri, e, a la fin, chiel a torna ocupé 'l leugh e la dignità ch'a l'é la soa. Con l'Ascension, Gesù a 'rtorna ant la dimension ëd Dé. Ambelelà, contut, chiel a séguita sò travaj an favor ëd soa gent an sla tèra, coma ch'a dis l'Apòstol: "Crist a l'é col ch'a l'é mòrt, e quajcòsa 'd pì, col ch'a l'é arsussità, ch'a l'é 'dcò a la drita 'd Nosgnor e che fin-a a prega për noi" (Roman 8:34). Gesù a l'é col ch'a séguita a travajé pr' ij sò coma 'n potent antërcessor e a cisseje con sò Spirit përché lor, ij cristian, a compisso l'euvra ch'a-j dà da fé, ij sò propòsit ëd redension mentre ch'a speto sò artorn.
Ij cristian génit, donca, a son coj ch'a travajo, nen mach "an privà", ma pr' ël mond, con la fòrsa che Nosgnor a-j buta a disposission. A l'é per lòn che l'Apostol a dis ëdcò a nojàutri ancheuj: "Parèj, mè car frej e seur, sìe fòrt e frem. Travajé con passion e fërvor ant l'euvra 'd Nosgnor, savend che, grassie a chiel, lòn ch'i feve për Nosgnor a sarà mai ësgairà" (1 Corint 15:58).
PREGHIERA
Nosgnor! Ti 't l'has anandiate a fé an mi n'euvra 'd grassia ch'a l'é përdabon quajcòsa da stupisse. It prego d'andé anans an cost'euvra 'd grassia fin-a a sò compiment darié. Dame fòrsa për che mi i peuda testimonié con d'efet e coerensa, an mie paròle, pensé e fàit, la realità e la potensa 'd tò Evangel, a la làude e glòria 'd tò sant Nom, ora e për sèmper. Për Gesù Crist, mè Signor e Salvator. Amen.
Duminica 29 ëd stémber 2019 - Duminica apress la Pancòsta ch'a fà 16
Leture bìbliche: Geremia 32:1-15; Salmi 91:1-6, 14-16; 1 Timoteo 6:6-19; Luca 16:19-31
Preghiera: Nosgnor! Ti't diciare tò podèj etern dzurtut quand ch'it manifeste misericòrdia e pietà; acòrdane la pienëssa 'd Toa grassia përchè noi, ch'i coro për oten-e Toe promësse, i peussa avèj part ëd Tò tesòr dël cél; për Gesù Crist nost Signor, ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, për ij sécoj dij sécoj. Amen.