La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Re/1Re 2

Da Wikisource.

1 Rè[modifiché]

Pàgina revisionà

2[modifiché]

Paròle finaj ëd David a Salomon[modifiché]

1Quand ch'a l'é rivà l'ora 'd soa fin, David a l'ha fàit coste arcomandassion a sò fieul Salomon: 2"I son press a andemne për la via ch'as në van tuti j'uman. Séguita a esse vajant[1] e a portete coma n'òm degn ëd Nosgnor[2]! 3Ubidiss ai comandament ëd Nosgnor, tò Dé; séguita 'l senté che Chiel at mostra; pijte varda 'd soe ordinanse, dij sò precet e 'd soe decision; pijte varda 'd soa aleansa, tala coma ch'a l'é scrita 'nt la Lej 'd Mosé, për podèj riesse an tut lòn ch'it fase[3] e daspërtut ch’it vade. 4Parèj 'l Signor a compirà la paròla ch'a l'avìa adressame: "Se ij tò fieuj a vijo an soa condòta 'd lor e am saran fidej con tut ël cheur e con tuta l'ànima, a-i mancrà mai un dij tò dissendent an sël tròno d'Israel". 5"D'àutra banda, ti 't sas lòn che Ioab, fieul ëd Zeruia, a l'ha fame, lòn ch'a l'ha fàit ai doi generaj an cap dl'armèja d'Israel, a Abner, fieul ëd Ner, e a Amassa, fieul ëd Jeter, e coma che chiel a l'ha massaje. An temp ëd pas, chiel a l'ha comëttù n'at ëd guèra: a l'ha frapaje e sò sangh a l'ha macià sò sënturon e soe sàndole. 6Agiss, donca, con anteligensa e përmëttje nen che ij sò cavèj bianch a rivo an pas ant ël pais dij mòrt.

7Contut, sie generos con ij fieuj ëd Barzilai, ël Galadita; arsèivje an tra 'd coj ch'a mangio a toa tàola, dàit che lor a son ëstàit generos con mi quand che mi 't ëscapava via da tò frel Absalom. 8Dësmentje pa, peui, ëd Simei, fieul ëd Gera, ël beniaminita 'd Bacurim, ch'a l'ha maledime sensa pietà quand ch'i scapava vers Macanaim. Quand ch'a l'é calà për ancontreme al fium Giordan, i l'hai giurà për ël Signor ch'i l'avrìa nen massalo. 9Col giurament ch'i l'hai fàit, tutun, a lo rend nen nossent. Ti 't ses n'òm giudissios e ti 't conòsses la manera 'd rangeje na mòrt sagnosa”.

10David a l'é mòrt e a l’é giontasse ai sò antich. A l'é stàit sotrà 'nt la sità 'd David. 11A l'avìa regnà quarant'agn dzora Israel; set agn a Ebron e trantatré a Gerusalem.

Salomon a sicura sò tròno[modifiché]

12Quand che Salomon a l'ha ocupà 'l tròno 'd sò pare, soa autorità 'd rè a l'era consolidasse 'd manera fërma. 13Un di, Adonìa, fieul d'Caghit, a l'é andait a trové Betsabea, la mare 'd Salomon. Chila a l'ha ciamaje: "Venes-to an pas?". Chiel a-j rëspond: "Eh, an pas". 14Chiel a gionta: "I l'hai da ciamete na còsa". Chila a dis: "Parla, donca". 15Chiel a l'ha seguità: "Ti 't sas bin che d'esse rè a tocava a mi, e che tut Israel già am considerava sò rè. Contut, la coron-a 'd rè a l'é passà a mè frel, përchè Nosgnor a l'avìa dessidù ch'a fussa për Salomon. 16Ora it ciamo mach na ròba, disme nen ch'ëd nò". Chila a-j dis: "Spiegh-te". 17Chiel a l'ha seguità: "It domando che ti 't dises al rè Salomon ch'am conceda për ësposa Abisagh, la sunamita. Chiel at l'arfudrà pa". 18Betsabea a l'ha rësponduje: "Va bin. I parlerai al rè an tò favor".

19Anlora Betsabea a l'é andàita a trové 'l rè Salomon për parleje d'Adonìa. Ël rè a l'é aussasse për andeje ancontra e a l'é prosternasse dë 'dnans a chila. Peui a l'é setasse an sò tròno, a l'ha fane piassé n'àutr për la régina mare e a l'ha fala seté a soa drita. 1Anlora chila a l'ha dije: "I vorìa ciamete un cit favor; dime nen ch'ëd nò". Ël rè a l'ha rësponduje: "Domanda pura, mare, it l'arfuderai pa". 21A l'ha seguità: "Che Abisagh, la sunamita, a sia dàita për ësposa a tò frel Adonìa". 22Ël rè Salomon a l'ha replicà a soa mare: "Përché prestes-to ij tò bon servissi a pro d'Adonìa e ciames-to për chiel Abisagh, la sunamita? Ti 't podries ëdcò ciamé për chiel ch'a vnèissa rè, da già ch'a l'é mè frel grand! Prësta 'dcò ij tò bon servissi për Abiatar, ël sacerdòt, e për Ioab, ël fieul ëd Zeruia!".

23Anlora rè Salomon a l'ha giurà për Nosgnor e a l'ha dit: "Che Nosgnor am fasa tombé adòss minca sòrt ëd mal se Adonìa a pagrà nen con la vita për avèj ancalasse a ciamé sòn! 24Për la vita ‘d Nosgnor, ch'a l'ha consolidame e stabilime an sël tròno 'd mè pare David e a l'ha sernù mia dinastìa, tal coma ch'a l'avìa promëttù, i giuro che Adonìa a sarà butà a mòrt bele ancheuj!". 25Ël rè Salomon a l'ha dàit l'òrdin, e Benaia, fieul ëd Jehoiadà, a l'ha massà Adonìa.

Abiatar a l'é esilià[modifiché]

26Al sacerdòt Abiatar, ël rè a l'ha dije: "Va a Anatot, an toa proprietà. Ti 't meritrìe la mòrt, ma ancheuj mi it farai pa meuire, përchè ti 't portave l'Èrca dl'Aliansa 'd Nosgnor Dé, dë 'dnans a mè pare David e ti 't l'has patì con mè pare durant tùit ij sò sagrin. 27Contut, Salomon a l'ha antërdì a Abiatar l'esercissi dël sacerdòssi dël Signor. Parèj a l'é compisse la paròla che 'l Signor a l'avìa nunsià contra la famija d'Eli a Silo.

Ioab a l'é sassinà[modifiché]

28Quand che Ioab, ch'a l'avìa pijà le part d'Adonìa, ma nen d'Absalom, a l'é vnù a savèj le neuve, a l'é corù a arfugesse 'nt ël tabërnàcol dël Signor e a l'ha ambrancasse ai còrn ëd l'autar. 29A l'han falo savèj al rè Salomon: "Ioab a l'é arfugiasse 'nt ël tabërnàcol dël Signor, aranda dl'autar". Salomon a l'ha fàit dì a Ioab: "Përchè l'has-to arfugiate aranda l'autar?". 130Ioab a l'ha rëspondù: "I l'hai pàu 'd ti: a l'é për lòn ch'i l'hai arfugiame aranda 'l Signor". Salomon anlora a l'ha mandà Benaia, fieul ëd Jehoiadà, disendje: "Va e mass-lo". 2:31 Benaia a l'é intrà 'nt ël tabërnàcol dël Signor e a l'ha dije a Ioab: "Ël rè a comanda che ti 't seurtes". Ioab a-j rëspond: "Nò, mi i meuirerai pròpi ambelessì!". Benaia a l'ha arportà cola rispòsta al rè. 31Anlora 'l rè a l'ha dit: "Bin, anlora fà coma ch'a l'ha dit. Mass-lo e peui va a sotrelo. Parèj it ëslontanras da mi e da la famija 'd mè pare ël sangh nossent che Ioab a l'ha vërsà. 32Nosgnor a farà tombé col sangh dzora 'd soa testa përché, sensa che mè pare David a lo savèissa, Ioab a l'ha fàit massé doi òm giust e mej che chiel: Abner, fieul ëd Ner, ël general an cap dl'armèja d'israel, e Amasa, fieul d'Ieter, ël general an cap dl'armèja 'd Giuda. 33Che 'l sangh ëd tuti doi a tomba dzora dla testa 'd Ioab e dzora dla testa dij sò dëssendent për sèmper! Contut, a David e a soa dissendensa, a soa famija e a sò tròno, Nosgnor a concedrà na pas eterna". 34Anlora Benaia, fieul ëd Jehoiadà, a l'é andàit a masselo. Ioab a l'é stàit sotrà a soa ca, ant la region dël desert. 35A sò pòst, ël rè a l'ha nominà general an cap de l'armeja Benaia, fieul ëd Jehoiadà. Ël rè a l'ha 'dcò nominà 'l sacerdòt Zadoch al pòst ëd Abiatar.

Mòrt ëd Simei[modifiché]

36Peui 'l rè a l'ha convocà Simei e a l'ha dije: "Fate fé na ca a Gerusalem e ch'a sia cola toa residensa. Contut, it proibisso 'd seurte da la sità për andet-ne a-i fà pa andoa. 37Col dì ch' it në seurte e ch' it travërse 'l torent Cedron, ch'it sapie ch'it meuireras ëd sicur e mach ti 't saras responsàbil ëd toa mòrt". 38Simei a l'ha rësponduje al rè: "Toa sentensa a l'é generosa. Tò sërvent a farà coma ch'a l'ha dit ël rè, mè signor".

39Nopà, tre agn pì tard, doi s-ciav che Simei a l'avìa, a son scapaje e a son arfugiasse an ca d'Achis, fieul ëd Maca

rè 'd Gath. Quand che Simei a l'ha savù che ij sò s-ciav a l'ero a Gath, 40a l'ha butà la sela a sò borich e a l'é andas-ne a arcuperé ij sò doi s-ciav. 41Contut, a l'han faje savèj a Salomon che Simei a l'era andàit da Gerusalem a Gath e a l'era artornane. 42Ël rè a l'ha sùbit convocalo e a l'ha dije: "L'avìa nen fate giuré për Nosgnor e avertite ciàir che se ti 't fusse surtì da la sità për andetne a-i fà pa andoa, ti 't saries ëstàit butà a mòrt? Ti 't l'avìes rëspondume: 'Toa sensensa a l'é generosa. I lo ten-o coma bin antèis'. 43Përchè, donca, ti 't l'has nen pijate varda dël giurament përnunsià dë 'dnans a Nosgnor e dël comand ch'it l'avìa date?". 44Ël rè a l'ha 'ncora dije a Simei: "Ti 't sas pro bin tut ël mal ch'it l'has fàit a mè pare David. Ora Nosgn ' a farà artombé toa malissia dzora 'd toa testa. 45Contut, ël rè Salomon a sarà benedì e 'l tròno 'd David a sarà mantnù për sèmper dë 'dnans al Signor. 46Ël rè anlora a l'ha dàit ordin a Benaia, fieul ëd Jehoiadà, ch'andèissa a massè Simei. A l'é anlora che l'autorità regal a l'é stàita stabilìa ferm ant le man ëd Salomon.

Nòte[modifiché]

  1. O "Esse coragios".
  2. Coma ch'as dev dë 'dnans a Dé, ch'a-j ubidiss.
  3. O "an tute toe 'mprèise".