La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Samuel/2 Samuel 22

←2 Samuel 21

La Bibia piemontèisa Prim e scond lìber ëd Samuel

2 Samuel 23→

La Bìbia piemontèisa - 2 Samuel 22

2 Samuel

22

Un salm ëd David

¹David a cantava a Nosgnor le paròle ‘d cost salm ant ël moment che Nosgnor a lo liberava dal podej dij sò nemis, comprèis Saul. ²Chiel a disìa^[1]:

“Nosgnor a l'é mia ròca, mia fortëssa, mè liberator. ³Mè Dé^[2] a l'é mia priòca, mi 'm sento sicur an chiel: mè scu, la potensa ch'am salva, mia sitadela, mia sosta, mè salvator. Ti t'am salve da la violensa! ⁴I l’hai anvocà Nosgnor, ch’a l’é degn ëd tute làude^[3] e chiel a l’ha salvame dai mè nemis.

⁵J’ondà dla mòrt a fasìo ìmpit contra ‘d mi; torent^[4] ëd càos^[5] a l'avìo sesime^[6]. ⁶La mòrt am ëstrenzìa con soe angasse; a l’avìa piassà soe tràpole dë 'dnans ëd mi^[7]. ⁷Ma an mia arlìa i l'hai ciamà l’agiùt ëd Nosgnor, i l'hai crijà al mè Dé, e chiel, da sò santuari a l'ha sentù mia vos; chiel a l'ha scotà mè crij e a l’é vnùit a giuteme.

⁸La tèra a l'é sopatasse e a l'ha tramblà; a l'han tramolà le fondamenta dël cel. Soa flin-a a l'ha faje balaucé. ⁹Ëd fum a montava da soe naris^[8]; feu dvorator a vampava da soa boca; e da chiel a lusìo ëd carbon afoà. ¹⁰A l'ha sbassà ij cej^[9] e a l'é calà; na nìvola satìa a l'era sota ij sò pé. ¹¹A l'é volà dzora d’un cherubin^[10]; a l'é alvasse an aria an sj'ale dël vent. ¹²Chiel a l'é anvërtojasse dë scurità, an mes a 'd nìvole satìe 'd pieuva. ¹³Da lë sluss ch’a rivava da chiel a son ëvnùit fòra ësghicc ëd feu. ¹⁴A l'ha tronà dal cel Nosgnor; ël Pì-Àut a l'ha fàit sente soa vos. ¹⁵A l’ha frandà soe flece e dësperdù ij nemis, slansà soe lòsne e a l’ha faje scapé. ¹⁶L'ancreus dël mar a l'é fasse vëdde; a son dësquatasse le colòne dël mond, për ël crij ëd guera dël Signor, për ël sofi furios ëd soe naris.

¹⁷Chiel, dëstendùa la man da l'àut, a l'ha 'mbrancame, a l'ha tirame fòra da d'eve ancreuse. ¹⁸A l'ha liberame da mè nemis mortal, da chi a m'òdia, da col che a l'era pì potent che mi. ¹⁹Ant ël di dël mè maleur lor a son butasse tuti ‘dnans ëd mi për deme bataja, ma Nosgnor a l’ha dame tut l’apògg ch’i n’avìa da manca. ²⁰A l'ha liberame e a l’ha fame seurte fòra a camp dovert; a l'ha salvame përchè chiel a l’é compiasusse ‘d mi. ²¹Nosgnor a l'ha pagame conform a mia giustissia; a l'ha ‘rcompensame scond mia condòta pura e sensa macia. ²²Përchè i l'hai fàit ubidiensa ai comandament ëd Nosgnor; e i son pa arvirame contra 'l mè Dé. ²³Përchè i l'hai sèmper ëdnans tùit ij sò decret, e i l’hai mai slontaname da soe lege. ²⁴I son ëstàit sensa colpa dë 'dnans ëd chiel; i son tratnime dal comëtte ‘d pëccà. ²⁵Conform a mia giustissia a l'ha tratame 'l Signor; scond la purità 'd mie man dë 'dnans ëd chiel.

²⁶Ti 't mostre ch’it ses fidel^[11] con col ch’a fà lòn ch’a l’é giust e a resta fidel a ti, Nosgnor. ²⁷Ti ‘t mostre d’esse degn ëd fiusa con col ch’a l’é sensa rimpròcc, ma ti ‘t mostre d’esse furb con l’ambrojon. ²⁸Ti 't salve la gent crasà^[12], ma i të sbasse j'euj dj'orgojos. ²⁹Dabon, ti 't ses ël mè ciàir, Nosgnor.  Ël Signor a ‘nlumina 'l top d'antorn ëd mi. ³⁰Dabon, con tò agiut mi i peus bravé n'armeja; e con la potensa dël mè Dé i peuss dé l’assàut a na muraja^[13].

³¹Ël Dé ver e ùnich a travaja ‘d manera fidela; le promësse ‘d Nosgnor a son degne ‘d fiusa; chiel a l’é në scu për tuti coj ch’a spero an chiel. ³²Dabon, chi é-lo Dé parèj ëd Nosgnor? Chi podrìa mai consideresse ròch se nen Nosgnor Dé? ³³Ël Dé ver e ùnich, am dà na sosta 'd potensa; chiel a gava j'ostàcoj da mia stra. ³⁴Chiel a l'ha fame svicc parèj d'un serv; a l'ha fame bon a sté an sij brich^[14]. ³⁵A l'ha faità mie man a la guera; mè brass a peulo gimbé l'arch pì dur. ³⁶Ti 't l'has dame lë scu ëd toa salvëssa; toa prontëssa a giuteme am fà vagné le bataje. ³⁷It l’has prontame ‘n senté largh pr’ ij mè pé tant ch’i peussa nen antrapeme.

³⁸I l’hai daje dré ai mè nemis fin-a tant ch’i l’hai ciapaje; i tornerai pa a ca fin-a tant ch’i l’avraj dël tut dësblaje. ³⁹I-j baterai e jë sterminrai ëd pianta; a podran pa pì alvesse; lor a tombo ai mè pé. ⁴⁰Ti t'im sandre 'd fòrsa për la bataja; it fase dobié ij ginoj dij mè aversari sota 'd mi. ⁴¹Ti ‘t jë fase bate l’artreta ai mè nemis. Coj ch’am m’han an ghignon mi i-j dësbelo. ⁴²Lor a crijo ma gnun a ven a salveje; a crijo àut a Nosgnor, ma chiel a-j rëspond pa. ⁴³Mi i jë sbardlo parèj dla póer ëd la tèra; i-jë scarpiso tant  ‘me dla pàuta për le stra.

⁴⁴It l’has dame vitòria dzora dj'armeje nemise. It l’has fame sovran d’àutre nassion; na gent che i l'avrìa mai pì pensà, adess a l'é sogetasse a mi. ⁴⁵Ëd forësté am fan j'onor ëdnans; lor, basta mach ch’a sento ‘d mie 'mprèise, as sogeto a mi. ⁴⁶Dë strangé as perdo ’d corage; a tërmolo ‘d tëmma cand ch’a chito soe fortësse. ⁴⁷Nosgnor a viv! Mia priòca benedìa! Ël Dé ch'a l'ha liberame, a sia esaltà parèj d'un rè! ⁴⁸Chiel a l’é ‘l Dé ch’as pija l’arvangia ëd tuti coj ch’am fan dël mal; ëd pòpoj a son sotmëttuss-me. ⁴⁹Chiel am lìbera dai mè nemis; ti ‘t më s-cianche via da coj ch’am ataco; da ‘d gent maléfica ti t’am dësangage. ⁵⁰Nosgnor! A l’é për tut sossì ch’it làudo an tra le nassion. It canterai ‘d làude^[15]! ⁵¹Chiel a conced a sò rè 'd vitòrie fiamenghe^[16];  la grassia a sò condotié sernù e sacrà, a David e a sò dissendent për sempe!

Nòte

1. A l'é arconossù che 2 Samuel 22 a l'é nen mach un poema dij pì antich dël Testament Vej ma da già che 'l Salm 22 a-j corespond scasi a la létera, as trata d'un dij passagi-ciav për la teorìa e la pràtica dla crìtica testual dël Testament Vej.
2. אֱלֹהַי ('Elohai, "mè Dé") pitòst che  אֱלֹהֵי ('Elohe ', ël Dé ëd ").
3. מְהֻלָּל (mëullah, "degn ëd làuda") gropà a יְהוָה (ihvh, "Iavé"), a sarìa: "[al] laudéivol che i l'hai crijà, [al] Signor."
4. Ël sostantiv נַחַל (nacal) a s'arferis ëd sòlit a 'n fium o a n'arian, ma an cost contest la forma plural a l'é 'dcò fàcil ch'a fasa arferiment a le corent dël mar (vëdde ij vërsèt 15 e 16).
5. Ël nom בְלִיַּעַל (blijia'al) ambelessì a l'é dovrà tanme epitet ëd mòrt. Da d'àutre part a l'é un nòm comun che a veul dì ''gramìssia, dësutilità''. Soèns a l'è associà a l'arvira contra 'd l'autorità e d'àutri delit che a pròvoco rabel social e anarchìa. ''Òm / fieul ëd gramìssia'' a s'arferis a col che a fà oposission a Dé e a l'órdin fissà da chiel. Ël termo a riva a esse un tìtol apropià a la mòrt, che, con ël mojen ëd le fòrse dl'òm, a pòrta n'atach contra 'l servent sernù da Dé.
6. O "i j’era lì lì për esse dël tut angolfà da la buria dla dëstrussion". An cost contest narativ poétich la forma verbal prefissà a sarìa antendùa mej tanme preterit mostrand, combin ch'a manca an piemontèis, ël passà lontan,  ma nen l'imperfet. (Ant la riga 'd prima la forma verbal a l'é nopà përfeta.) Ël verb בָּעַת (ba'at) dle vire për motonimìa a pòrta la nuansa dë "sbaruvé", ma ël paralelism (nòta "travondù" ant la  riga anans) ambelessì a apògia 'l significà 'd "crasé".
7. O “Ij soastr ëd lë Sheòl  a l'avìo sandrame; le liasse 'd mòrt a l'avìo antrubiame”.
8. Opura, ''drinta a soa flin-a''. Ël sostantiv אַף ('af)  a peul vorèj dì an manera astrata "bischiss,rabia,fot, flin-a", ma 'l paralelism (nòta: "da soa boca") a sugeriss ël significà pì efetiv ëd  "nas o nariss “). Vëdde 'dcò al vërsèt 16: "ël respir potent ëd tò nas".
9. Ël verb נָטָה (natah) a peul avèj ël sens "[causé a] pieghesse, gimbesse; [causé a] cinesse ". Për esempi, Génesi 49:15 a descriv Issacar tanme un borich che a "piega" la spala o la schin-a soto un pèis (confronta KJV, NASB, NRSV "A l'ha  piegà ij cej", NAB "A l'ha dobià ij cej"). Ambelessì Nosgnor a fà 'd manera che 'l cel, figurà parèj ëd n'arsivòli o 'd na cùpola, as sira o a fonga antramentre che a cala ant la buria.
10. N’àngel alà.
11. Ebràich: "un guerié d'inocensa". Ël test paralel an Salm 18:25 a les, con proprietà, גֶּבֶר (ghever, "òm") nopà 'd גִּבּוֹר (ghibor, "guerié").
12. O "tò pòpol ùmil".
13. O “sauté ‘n mur”.
14. Cfr. Ebreo 3.19.
15. Cfr. Roman 22:50.
16. La tradussion a seghita 'l Chetib e le version antiche ant la letura 'd מַגְדִּיל (magdil, "chiel a magnìfica, a fà pì grand, pì gròss") pitòst che 'l Qere e vàire manoscrit medievaj ebràich dël TM che a leso מִגְדּוֹל (migdol, "tor"). Vëdde 'l Salm 18:50.