La Bibia piemontèisa/Testament Neuv/Galat/Galat 3

←Gàlat 2

La Bibia piemontèisa Galat

Gàlat 4→

3

La Lej e la fé an Gesù Crist

¹Galat: i seve mach ëd foj! Chi é-lo ch’a l’ha tant anciarmave^[1]? Përchè a l’era stàit presentave ciàir lòn ch’a veul dì la mòrt ëd Gesù, pròpi coma s’i l’avèisse vëddù na pitura 'd chiel butà ‘n cros. ²I vorìa mach sente sossì da vojàutri: È-lo përchè i l’eve compì lòn ch’a dis la Lej  ëd Mosè^[2] ch’i l’eve arseivù lë Spìrit, o për ch’i l’eve chërdù a la predicassion riguard a Crist? ³È-lo mai possìbil ch’i sie tant fòj? I l’eve comensà a vive second lë Spìrit e adess i artorneve a vive second dij criteri uman^[3]? ⁴I l’avrìe tant patì për nen? Sicur ch’a l’era për quaicòsa! ⁵Iv lo ciamo torna: é-lo fòrsi che Nosgnor a  l’ha acordave lë Spìrit Sant e ch’a fà 'd miràcoj an tra 'd vojàutri për motiv ch’i l’eve compì j’euvre dla lej o përchè ch’i l’eve chërdù a la predicassion riguard a Crist?

La promëssa fàita a Abraham

⁶A l’é përchè Abraham a l’ha fàit fiusa^[4] ‘d Nosgnor che Nosgnor a l’ha consideralo n’òm giust^[5]. ⁷Ant l’istessa manera, ij fieuj d’Abraham génit a son coj ch’a fan fiusa 'd Nosgnor^[6]. ⁸La Scritura a l’avìa prevëddù che Nosgnor a l’avrìa considerà giust për motiv ëd la fé fin-a coj ch’a son nen dij giudé^[7]. A l’é për lòn che Nosgnor a l’ha nunsià a Abraham costa bon-a neuva: “Tute le gent a saran benedìe për tò mojen^[8]”. ⁹Parèj, donca, tuti coj ch’as fido^[9] an Crist a arsèivo j’istesse benedission ch’a l’ha arseivù Abraham për motiv ëd soa fé.

¹⁰Contut, coj ch’a penso ch’a sìa l’ubidiensa a la Lej ch’a peussa rendje giust dë 'dnans a Nosgnor, an efet as sogeto a na maledission, përchè le Scriture a diso: “Ch’a sia maledet col ch’a ubidiss nen^[10] complet a tute j’ordinanse^[11] ch’a son ëscrite 'nt ël lìber ëd la Lej^[12]”. ¹¹A l’é donca ciàir che gnun a peussa esse considerà giust^[13] dë 'dnans a Nosgnor për l’osservansa dla Lej, da già ch’a l’é për la fé che 'l giust a arsèiv la vita^[14].

¹²Ël senté dla fé a l’é bin divers dal senté dla Lej, ch’a dis: “A l’é grassie a l’osservansa dla lej ch’as oten la vita”. ¹³Ma Crist a l’ha riscatane da la maledission ëd la Lej. Quand ch’a l’é stàit butà 'n cros chiel a l’é sogetasse a la maledission an leu 'd nojàutri, përchè a l’é scrit: “A l’é maledet col ch’a pend da n'erbo^[15]”. ¹⁴A l’é parèj che la benedission d’Abraham, destinà a tute le gent, a l’é compisse për ël mojen ëd Gesù Crist. Col-lì a l’é 'dcò ‘l motiv ch’i nojàutri chërdent^[16] i l’oma arseivù lë Spìrit che Nosgnor a l’avìa promëttù.

La lej e la promëssa ‘d Nosgnor

¹⁵Car ij mè frej e seur, vardé-sì n’esempi tirà da la vita 'd minca di. Pròpi coma gnun a peul cassé o modifié un pat ëstrenzù 'd manera vàlida, l’istess a l’é ambelessì. ¹⁶Nosgnor a l’ha fàit soe promësse a Abraham e a sò dissendent. Armarché che la Scritura belessì a dis nen “ai sò dissendent” coma s’a fùsso tanti, ma a dis: “a sò dissendent”, visadì, as arfà a un sol, ch’a l’é ‘l Crist. ¹⁷A l’é për lòn ch’i diso che Nosgnor a l’ha fàit un pat vàlid con Abraham ch’a podìa nen esse cassà 430 agn p’ tard quand che Nosgnor a la dàit a Mosè soa lej. S’a fussa parèj, Nosgnor a l’avrìa dësprometusse^[17]. ¹⁸Se l’ardità a fussa stàita l’arcompensa për l’osservansa ‘d la Lej, anlora coma ch’a l’avrìa-la podù esse 'l don ëd na promëssa? Ma Nosgnor a l’ha dàila a Abraham grassie a na promëssa.

¹⁹Përchè, donca, a l’é rivà la Lej? La Lej a l’é stàita giontà a la promëssa për rende ciàir a la gent ch’a son ëd pecator^[18] fin a tant ch’a fussa rivà col dissendent ch’a l’avrìa compì le promësse. Nosgnor a l’ha fàit conòsse^[19] soa Lej a Mosè për ël mojen d’àngej, chiel ch’a l’era 'l mediator an tra Nosgnor e 'l pòpol. ²⁰Ora, un mediator a l’é necessari se pì che d’un-a person-a a l’ha da rivé a n’acòrdi. Ma Nosgnor, ch’a l’é un, a l’ha pa nen dovrà un mediator quand ch’a l’ha dàit soa promëssa a Abraham.

²¹A-i sarìa donca un contrast, na contradission an tra la Lej 'd Nosgnor e le promësse 'd Nosgnor? Ëd gnun-a manera! Se la lej a l’avèissa podù dene vita, nojàutri i l’avrìo podù esse diciarà giust grassie a l’osservansa dla lej^[20]. ²²Ma le Scriture a fortisso ciàir che tuti nojàutri i soma stàit fàit përzoné dal pecà, e lolì përchè a podèissa esse dàita la promëssa [dla salvëssa] a coj ch'a chërdo grassie a la fidelità^[21] ëd Gesù Crist.

Fieuj ëd Dé për ël mojen ëd la fé

²³Anans che 'l senté dla fé an fussa stàit mostrà^[22], nojàutri i j’ero coma 'd gent detenùa sota la sorveliansa dla Lej. I j’ero stàit butà “sota na guerna protetiva” ant l’aspetativa dël moment che la fé an fussa arvelà. ²⁴As podrìa 'dcò dì che antlora la Lej an fasia da guida^[23] për ch’i rivèisso al Crist, përchè i fusso rendù giust^[24] për ël mojen ëd la fé. ²⁵Ma ora ch’i l’oma conossù 'l senté dla fé^[25], i l’oma pì nen da esse sota la sorveliansa dla Lej.

²⁶Tùti vojàutri i seve 'd fieuj ëd Nosgnor për la fé an Gesù Crist. ²⁷Tùti coj ch’i son ëstàit batesà an Crist^[26] a l’han arvestisse 'd Crist coma 'd na ròba neuva. ²⁸A-i é nì Giudé, nì Grech; nì s-ciav, nì lìber; nì mas-cc nì fumela^[27]: i seve tuti un sol an Gesù Crist; ²⁹e se vojàutri i aparten-e a Crist, i seve 'dcò 'd ver fieuj d’Abraham, d'ardité dla promëssa.

Nòte

1. D’àutri manoscrit a gionto ambelessì: “për fé ch’i ubidisse nen a la vrità”.
2. O “j’euvre de la lej”.
3. O “second la carn”.
4. O “a l’ha chërdù”.
5. O “che Nosgnor a l’ha contajlo coma giustissia”. Génesi 15:6.
6. O “ch’a chërdo”, “coj ch’a son ëd la fej”.
7. O “tute le gent”, “ij Gentij”.
8. O “an ti”. Génesi 12:3; 18:18; 22:18.
9. O “ch’a chërdo”
10. O “ch’a compiss nen”.
11. O “prescrission”.
12. Deuteronòmi 27:26.
13. O “giustificà”.
14. O “vivrà”.
15. O “al bòsch”. Deuteronòmi 21:23 (version greca). Për estension figurativa, ël tèrmin grech për "erbo" (ζύλον, zulon) a peul ëdcò esse dovrà an arferiment a na cros, na manera roman-a d'esecussion ëd na condan-a a mòrt.
16. O “ch’i l’oma la fèj”.
17. O “mancà a soa promëssa”.
18. O “a càusa dle trasgression”.
19. O “promulgà”.
20. O “la giustissia a sarìa vnùa da la lej”.
21. O "fej".
22. O “prima ch’a rivèissa la fej”.
23. O educator, precetor, pedagògo.
24. O “giustificà”.
25. O “ora che la fej a l’é rivà”.
26. Tuti coj ch’a son unisse a Crist, lòn ch’ ël batèsim a l’é la figura.
27. Le diferense an tra j'uman a conto pi nen: lòn ch'a conta a l'é nòstra relassion salvifica con ël Crist.