La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Surtia/Surtia 12

←Surtia 11

La Bibia piemontèisa Surtìa (Èsod)

Surtìa 13→

Surtìa

12

La Bìbia piemontèisa - Surtìa 12

L'istitussion ëd la Pasca

¹Ël Signor a l'ha dit a Mosè e a Aron ant ël pais d'Egit: ²"Cost mèis a venta ch'a sìa për vojàutri 'l prinsipi dij mèis: sto-sì a sarà 'l prim mèis ëd l'ànn. ³A venta ch'i dise a tuta la comunità d'Israel: "Ant ël di ch'a fa des ëd cost mèis, ciaschëdun ëd vojàutri ch'a ciapa n'agnel, un për famija. ⁴Se na famija a l'é cita e n'agnel antregh a sarìa tròp për lor, a dovran partagelo con ij sò avzin ëd ca: ch'a ciapo n'agnel conforma 'l nùmer ëd la gent ch'a-i é - i fareve vòst cont për l'agnel conforma a lòn che mincadun a peul mangene. ⁵Vòstr agnel a l'ha da esse përfet^[1], un mas-cc ëd n'ann; i lo peule ciapé d'antrames ëd le fèje o dle crave. ⁶I l’eve da soagnelo fin-a al di ch'a fa quatòrdes ëd cost mèis e peui tuta la comunità d'Israel^[2] a lo dovrà massé al calé dël sol.^{[3] 7}A në ciaperan un pò 'd sangh e a lo ampiastrëran an sij doi stibi e ans l'architrav ëd la pòrta dla cà 'ndova a lo mangeran. ⁸A në mangeran la carn col' istessa neuit. A lo mangeran rustì an sël feu con ëd pan fàit sensa chërsent e con dj'erbe mère. ⁹Mangelo nen cru^[4] o bujì 'nt l'eva, ma rustilo complèt, con soa testa, soe piòte, e soe buele. ¹⁰Gnente a l’ha da resté fin-a a la matin, ma brusé tut lòn ch'a l'é nen ëstàit mangià fin-a a la matin. ¹¹Sta-sì a l'é la manera ch'i l’eve da mangelo - esse pront për ël viagi: sàndole ai pé e con ël baston an man. I l’eve da mangelo an pressa. Sta-sì a l'é la Pasca dël Signor.

¹²Mi i travërserai tut ël pais d’Egit an col’istessa neuit, e i farai meuire tùit ij primgénit, tant ëd la gent che dle bestie, e i farai giustissia contra ij dio dj’Egissian. I son mi ël Signor. ¹³Ël sangh a sarà la marca për le ca anté ch’i steve vojàutri. Quand ch’i vëdrai col sangh, i passerai anans e, quand che ‘l castigh a tomberà an sël pais d’Egit, a tomberà nen an su vojàutri la piaga dlë stërmini^[5]. ¹⁴Ten-e sto dì-sì coma na memòria e selebrelo con na festa ‘d pelerinagi an onor dël Signor. Costa-sì a l’é n’istitussion përpetua. Tute le generassion a l’avran da selebrela.

La festa dle Frascà

¹⁵Durant set di i mangereve 'd pan sens’ alvà. Ant ël prim dì dla festa i fareve dësparì 'l chërsent da vòstre ca, përchè se dal prim dì fin-a al dì ch’a fà set cheidun a mangia ‘d pan alvà, col-lì a sarà bandì dal pòpol d’Israel. ¹⁶Ël prim dì dla festa e 'l setim a son ëd dì consacrà a le riunion. An coj dì-là i l’eve da fé gnun travaj, con l’ecession ëd la preparassion dël mangé ch’a l’é necessari. ¹⁷Osservé, donca, la Festa dle Frascà^[6], përchè av arciamrà a la ment ch’i l’hai fave seurte tanme n’armeja an órdin dal pais d’Egit. Tute le generassion a l’avran da osservela. A l’é n’istitussion përpetua. ¹⁸Ël prim mèis, dal dì ch’a fa quatòrdes fin-a a la sèira dël dì ch’a fà vintun, i l’eve da mangé ‘d pan nen alvà. ¹⁹Durant coj set dì a l’ha da essie an vòstre ca gnanca na frisa 'd chërsent, përchè se cheidun - dël pòst o resident aventissi ch’a sìa - a mangia ‘d pan alvà, a sarà bandì da la comunità d’Israel. ²⁰Mangé gnente ch’a sia fërmentà. A-i fa nen andoa ch’i vive, ma mangé mach ëd pan fàit sens' alvà^[7].

Preparassion ëd la Pasca

²¹Anlora Mosè a l’ha mandà a ciamé tùit j’ansian d’Israel e a l’ha dije: “Ciapé për minca famija n’agnel o un cavròt e sacrifichelo coma la vìtima ‘d Pasca. ²²Fene colé ‘l sangh ant un bassin. Peui pijé un fass ëd rame d’issòp e mojelo ant ël sangh. Fërté l’ìssop bagnà ‘d sangh an sù ij doi stibi e an su l'architrav ëd le pòrte ‘d vòstre cà e che gnun ëd vojàutri a seurta da ca fin-a a la matin. ²³Cand che Nosgnor a travërserà l’Egit për castighelo, a vëdrà ‘l sangh fërtà an sù ij doi stibi e an su l'architrav ëd vòstre pòrte. Anlora a passerà pì anans e a permëttrà nen che l’àngel ëd la mòrt, lë sterminator, a intra an vòstre ca^[8].

²⁴Arcordeve bin ëd còste istrussion: a l’é ‘n decret përpetuo che vojàutri e ij vòstr dissendent i l’eve da osservé për sèmper. ²⁵ Quand ch’i sareve intrà ant ël pais che Nosgnor av darà, coma ch’a l’ha bin promëttuve, i seguitereve a osservé costa sirimònia. ²⁶E quand ch’ij vòstri fieuj a voreran savèj lòn ch’a veul dì tut sossì, ²⁷i rëspondreve parèj: “Sto-sì a l’é ‘l sacrifissi dla Pasca an onor ëd Nosgnor, përchè chiel a l’é passà pì anans da le ca dj’Israelita an Egit. Antant che chiel a castigava j’Egissian, a l’ha risparmià nòstre famije”.

²⁸Cand che Mosè a l’ha finì ‘d parlé, tut ël pòpol a l’é prostërnasse fin-a a tèra pr’ adoré Nosgnor. Peui j’Israelita a son andass-ne e a l’han compì lòn che Nosgnor a l’avìa comandà pr’ ël mojen ëd Mosè e Aron.

Mòrt dij primgénit e surtìa da l’Egit

²⁹A mesaneuit Nosgnor a l’ha fàit meuire tùit ij primgénit dël pais d’Egit, dal primgénit dël Faraon regnant, fin-a ai primgénit ëd coj ch’a j’ero an përzon. A son mòrt ëdcò ij primgénit ëd le bestie^[9]. ³⁰Cola neuit, quand ch’ël Faraon, tùit ij sò cortisan e tuti j’Egissian a son alvasse, ëd grand plente a son sentusse për tut ël pais d’Egit: an tute le ca a j'ero ‘d mòrt! ³¹Anlora Faraon a l’ha mandà a ciamé Mosè e Aron ch’a l’era ancora neuit. A l’ha dije: “Seurte d’an mes ëd mè pòpol con tùit j’Israelita. Andé a adoré vòst Signor coma ch’i l’eve ciamà. ³²Porté pura con vojàutri tùit ij vòstri strop ëd feje e ‘d vache, coma ch’i veule. Andevne via e preghé ‘dcò për mi". ³³Tuti j’Egissian adess fin-a a cissavo ‘l pòpol d’Israel a seurte dal pais tant pì an pressa che possìbil, për tëmma che tùit a l’avèisso da meuire.

³⁴Peui j’Israelita a l’han ciapà l’ampast dël pan ch’a l’era ancora nen fërmentà, a l’han anvlupatà soe erchëtte pastòire ant ij sò mantej e a son cariàssje an sla schin-a. ³⁵J’israelita a l’han fàit tut conform a j’istrussion ëd Mosè e a l’han ëdcò ciamà a j’Egissian ëd deje ‘d ròba da vestisse e d’oget d’argent e d’òr. ³⁶Nosgnor a l’ha fàit che j’Egissian a fusso bin dispòst anvers a j’Israelita^[10] e a l’han daje tut lòn ch’a l’avìo ciamaje. A l’é parèj ch’a l’han dëspojà j’Egissian ëd soe richësse^[11]!

³⁷Cola neuit ël pòpol d’Israel a l’ha chità Ramses an diression ëd Sucòt. A j’ero apopré sessent mila òm, sensa conté le fomne e le masnà. ³⁸A son andass-ne con lor ëdcò na geneuira ch’a l’era nen Israelita ansema a motobin dë strop ëd feje e ‘d vache. ³⁹Sò pan ëd lor a l’era col ch’a l’avìo fàit cheuse con la pasta nen alvà. A l’avio nen butaje d’alvà përchè ‘l pòpol a l’era surtì da l’Egit an pressa e a l’avìo nen avù ‘l temp ëd prontesse ‘d pan o d’àutr mangé.

⁴⁰Ël sogiorn dj’Israelita an Egit a l’era stàit ëd quatsentetrant'agn. ⁴¹An efet, a l’era pròpi ant l’ùltim dì dij 430 agn che tut ël pòpol^[12] dël Signor a l’era surtì da l’Egit^[13]. ⁴²Cola neuit Nosgnor a l’ha mantnù la promëssa ‘d fé seurte sò pòpol dal pais d'Egit. Për ësto motiv-sì costa neuit a l’é consacrà al Signor e a l’ha da esse comemorà da tùit j’Israelita da generassion a generassion.

Istrussion për la selebrassion ëd la Pasca

⁴³Nosgnor a l’ha dit a Mosè e a Aron: “Coste-sì a son j' istrussion për la festa dla Pasca. Gnun forësté a l’ha da mangé la sin-a ‘d Pasca. ⁴⁴Contut, jë s-ciav ch’a son ëstàit catà, a la peulo mangé s’a son ëstàit sugetà a la sirconcision. ⁴⁵Ij resident aventissi e ij salarià a l’han pa da mangene. ⁴⁶Minca n’agnel ëd Pasca a l’ha da esse mangià ant na ca sola. Portene pa la carn fòra dla ca, e s-ciapé gnun ëd sò òss^[14]. ⁴⁷Tuta la comunità d’Israel a l’ha da selebré la Pasca. ⁴⁸S’a-i son dij forësté ch’a vivo an tra ‘d voi ch’a veulo ‘dcò selebré la Pasca an onor ëd Nosgnor, che tùit ij mas-cc as faso sogeté a la sirconcision. Mach anlora a podran selebré la Pasca con vojàutri tanme coj ch’a son nassù ant ël pais. Gnun mas-cc ch’a sia nen ëstàit sogetà a la sirconcision a l’avrà mai da mangé l’agnel ëd Pasca. ⁴⁹Coste istrussion as aplico a tuti, tant a j’Israelita, che ai forësté ch’a vivo an tra ‘d voi.

⁵⁰Parèj, tut ël pòpol d’Israel a l’ha scotà tut lòn che Nosgnor a l’avìa comandà a Mosè e a Aron. ⁵¹Ant col istess dì Nosgnor a l’ha fàit seurte ‘l pòpol d’Israel da l’Egit coma s’a fussa n’armeja bin ordinà.

Nòte

1. O “complet”
2. Sossì a l'é 'n pleonasm (na paròla carià) e a veul dì che ògni famija a deuvrà massé l'agnel.
3. O “a la sèira”.
4. Mach rostì an part o brusatà.
5. 12:1-13 cfr.Levitich 23:5; Numer 9:1-5; 28:16, Deuteronomi 16:1-2.
6. O "dij pan sens’ alvà"
7. 12:14-20 cfr. Surtìa 23:15; 34:18; Levitich 23:6-8; Numer 28:17-25; Deuteronòmi 16:3-8.
8. Cfr. Ebréo 11:28.
9. Cfr. Surtìa 4:22-32.
10. O “a-j vardèisso con favor” o “con simpatìa”.
11. 12:35-36 cfr. Surtìa 3:21-22.
12. O "armèja".
13. Cfr. Génesi 15:13; Galat 3:17.
14. Cfr. Numer 9:12; Gioann 19:36.