7. La colin-a dla dificoltà

I l’hai donca vardà: tùit a l’han seguità a marcé fin che a son rivà ai pé dla Colin-a dla Dificoltà, ch’a l’avìa al fond na sorgiss. Ant l’istess leu a-i era ‘dcò doe àutre vie, dë dlà ‘d cola ch’a seurtìa dirèt da la pòrta: un-a a virava a snistra e l’àutra a drita, an fond ëd la colin-a; ma la via strèita as rampiava sù për la colin-a. Marceie a l’era nen belfé, për lòn ël nòm ëd la montà a l’era Dificoltà. Cristian adess a l’era andass-ne press ëd la sorgiss për rinfrëschesse^[1] un pò e peui a l’é ancaminasse për monté an sla colin-a. A disìa: “La colin-a, bele s’a l’è àuta, i l’hai maitass ëd monteie. Le dificoltà am fan nen tëmma, përchè i son sicur che la vita as treuva là an àut. Fate fòrsa, mè cheur, demòrd pa e àbie gnun-a tëmma. A fà nen se ‘l senté a sia malfé da përcore, përchè a l’é col giust. Na via ch’a sìa pì belfé da passeie a mnerìa mach a la përdission”.

J’àutri doi a son ëdcò rivà ai pé dla colin-a, ma cand ch’a l’han vdù ch’a l’era àuta e dura da monteje, e ch’a-i ero bin doi àutri senté a disposission e, figurand-se ch’a rivèisso comsëssìa a l’istessa destinassion, visadì ch’as giontèisso torna a cola che Cristian a l’avìa pijà, da l’àutra banda dla colin-a, a l’han pijasse l’arsolussion d’ancaminess-ne. Ore, ël nòm d’un ëd coj senté a l’era Perìcol, e ‘l nòm ëd l’àutr al l’era Dëstrussion. A l’é parèj che ‘l prim ëd coj òm a l’ha pijà la strà ch’as ciamava Perìcol, ch’a l’ha falo andé ant un grand bòsch e lì a l’é dësparì e gnun a l’ha pì nen savù còsa a-j fussa capitaje. L’àutr a l’ha pijà la via dla Dëstrussion, ch’a l’ha portalo prima ant un camp pìtòst largh e peui an tra ‘d montagne scure. Là chiel a l’é antrapasse e a l’é tombà ant un precipissi tirand-sne pì nen fòra.

I l’hai donca vardà còsa ch’a fasìa Cristian e i l’hai vëdù che adess as ancaminava për ël senté ch’a montava për cola colin-a. A l’avìa ‘dcò da rampiesse mincatant an ginojon e tenend-se con le man a ‘d pere për motiv ëd le scarpà ch’a-i era, e nen pòche vire a sghijava e a tombava, ma as arpijava e a seguitava a monté.

Ora a l’é rivà apopré a metà dla stra vers la sima dla colin-a e a l’ha trovà n’agreàbil bërsò ch’a l’avìa provëddù ‘l Signor ëd la colin-a për féie arposé un pò jë strach viagiator. A l’é là, donca, che Cristian a l’era rivà e a l’é setasse për arposé. Peui a l’ha tirà fòra da sota la giaca sò ròtol ëd bërgamin-a e a l’é butasse a lesie për trové ‘d consolassion. A l’ha ‘dcò torna butasse a consideré coma ch’a-j tornèissa ùtil ël mantel ch’a l’avìa arseivù a la cros. Parèj, arpatand-se për un pò, a la fin a l’é ansugnochisse e peui a l’é tombà ant na seugn përfonda ch’a l’ha falo resté an col leu fin-a scasi ch’a l’era neuit. Antant ch’a durmìa, sò ròtol a l’é ‘dcò cascaje da ‘n man. Ma a l’é rivaje cheidun ch’a l’ha falo dësvijé, disendje: “Amprende la lession ëd le furmije, vojàutri ij plandron! Amprende da lòn ch’a fan e dventé savi!^[2]”. Con lòn, Cristian a l’é tut sùbit sautà an pé, arpijand a marcé e col temp a l’é rivà an sël cò dla colin-a.

Rëscontr con Tëmros e Malfiant

Ore, cand ch’a l’é rivà an sël cò dla colin-a, a son rivaje ancontra ëd corsa dòi òm. Ёl nòm dël prim a l’era Tëmros e dl’àutr a l’era Malfiant. Cristian a-j dis: “Monsù! Lòn ch’i feve? Vojàutri i core ant la diression sbalià. Anlora Tëmros a l’ha rësponduje che, an efet, lor a j’ero an camin d’andé a la Sità ‘d Sion, ma ch’a j’ero rivà an sù col leu malfé e che pì a marciavo anans, pì ‘d pericoj a rëscontravo. A l’é për lòn, a l’han dije, ch’as na tornavo andré.

“Vera,” a l’ha giontà Malfiant, “përché pròpi un pò pì leugn da lì la stra a l’era sbarà da doi leon. Nojàutri i savìo nen s’a fusso andurmì o dësvij. I podìo nen savèj se, ant ël cas che noi i fusso avzinass-je, coj leon a l’avrìo podù fene a tòch e mangene! I peudìo nen arzighé e i soma tornà andré”.

Anlora Cristian a l’ha dit: “Vojàutri im feve tëmma, ma andova ch’i podrìo mai andé mi për troveme al sicur? S’i tornèissa andré a mè pais, col leugh a l’é destinà al feugh e al sorfo e ‘d sicur i j'andrìa an përdission. Se mach i podèissa rivé a la Sità dël Cel, i son përsuas che i-i trovrìa la sicurëssa ch’i n’hai da manca. I l’hai da arzighé: i l’hai nen d'àutr da fé. Torné andré a veul mach dì la mòrt certa; andé anans, a l’é vera, i l’avrai tëmma dla mòrt, ma la vita eterna as treuva dëdlà ‘d lòn. Comsëssìa, mi i andrai anans, ch’a costa lòn ch’a costa”.

Tëmros e Malfiant, a son pa, contut, lassasse përsuade da le paròle ‘d Cristian e a l’han seguità a core giù da la colin-a. Cristian, parèj, a l’é andàit anans për soa via. A pensava bin a lòn ch’a l’avìo dije coj dòi òm e a l’ha sërcà ‘d tiré fòra da sota soa giaca ël ròtol ëd bërgamin-a ch’a l’avìa arseivù për podèj avèjne ‘n pò ‘d consolassion, ma, varda ‘n pò, a l’era pì nen lì andova ch’a chërdìa d’avèilo! Parèj Cristian a l’é tombà a në stat d’angossa granda e a savìa pì nen cò fé, përché a vorìa lòn che ‘d sòlit a-j dasìa ‘d consolassion an sò pelerinagi. Nen mach, ma col ròtol a l’avìa da serve coma carta ‘d passagi për intré ant la Sità dël Cel. Cristian a savìa vreman pì nen cò fé. Soa prostrassion a l’era pròpi granda.

Cristian a ringreta soa folairà

A la fin a l’é arcordasse che a l’avìa durmì un pò tròp an col leu ch’a l’era fërmasse për arposé a metà dla colin-a. A l’é parèj che Cristian a l’é butasse an ginojon e a l’ha ciamà përdon a Nosgnor për esse comportasse da fòl. A j’era nen d’àutr da fé che artorné an sij sò pass e sërché andova che col ròtol a podèissa esse cascaje. Aidemì, che ‘d pèis ch’a sentìa adess an sò cheur! I podoma gnanca imaginelo! Cheivòta a tirava ‘d sospir^[3], cheivòta a piorava, e soens as arprociava d’esse stàit pròpi ‘n folitro da ‘ndurmisse an col leugh-lì, ch’a l’era stàit butà ‘n pé mach për deje ‘n pò d’arlass për soa strachëssa.

Parèj, Cristian a l’é artornà an sij sò pass e a l’ha beicà dabin andova ch’a l’era stàit, arlongh tuta la stra ch’a l’avìa fàit, për artrové sò ròtol ëd bërgamin-a, col ch’a contnìa ‘d paròle che tante vire a l’avìo daje ‘d confòrt durant sò viage. A l’é donca rivà torna al leugh anté ch’a l’era setasse e andurmisse. Mach a vëdd-lo, tutun, a l’é antristisse fin-a ‘d pì, an pensand al mal anté ch’a l’era tombà^[4]. Ansì, donca, chiel a seguitava a deploré soa seugn colpèivol, e a disìa: “Che òm miserèivol ch’i son ëstàit! Mi ch’i son andurmime durant ël di, mi ch’i l’hai durmì ant ël pì bel mes ëd le dificoltà! Mi ch’i l’hai lassame andé a sodisfé la carn pròpi ant ël pòst che ‘l Signor ëd la colin-a a l’avìa butà ‘n pé mach për dé d’arlass a jë spirit dij pelerin! Che ‘d pass ch’i l’hai fàit a dzoneus! Lolì a l’era capità a Israel për càusa dij sò pecà. A j’ero stàit mandà ‘ndré për la via dël Mar Ross, e mi i l’hai da carché cole pianà con aflission, mentre che i l’avrìa dovù seguiteje con piasì, s’a fussa nen ëstàit për mia seugn pecaminosa. Vàire ch’i sarìa già andàit anans a cost’ora-sì! Adess i son forsà a monté për tre vire coj gradin ch’i l’avrìa dovù carché mach na vira. Vera, adess i l’hai l’impression d’esse stàit propi benedì, përché la giornà a l’é scasi passà. Se mach i fussa nen ardurmime!”.

Parèj Cristian a l’é torna rivà al bërsò, anté ch’a l’é setasse për un pò an piorand. A la fin, coma ch’a l’avrìa vorsù, sò sguard a l’é posasse sota la banca e, varda-lì, a-i era pròpi sò ròtol ëd bërgamin-a. A l’ha donca pijalo e, tërmoland e an pressa, a l’é butass-lo torna ant na sacòcia sota la giaca. Chi podrìa mai conté dla gòj ‘d Cristian d’avèj arcuperà sò ròtol, përchè lolì a rapresentava la certëssa ‘d soa vita e l’acetassion ch’a l’avrìa avù cand ch’a sarìa rivà al pòrt che tant a susniva. Parèj as lo tnisìa an sël cheur e a ringrassiava Nosgnor për avèj adressà ij sò euj al leugh anté ch’a l’era tombà, e con gòj a l’ha arpijà sò viage.

Ma adess tanta ‘d pì a l’era soa agilità ‘d monté ‘l rest ëd la colin-a! Pura, anans ch’as alvèissa, ël sol a l’era calà dzora ‘d Cristian e lolì a-j fasìa arcordé torna la vanità ‘d soa seugn, e parèj a l'é butasse torna a compatìsse. Che ‘d seugn pecaminosa! Coma, për tò amor, i vorìa esse benedì an mè viage! I l’hai da marcé sensa la lus dël sol; lë scur a deuv quaté ij mè pé e i l’hai da sente l’armor ëd le creature dla neuit, e lolì për càusa ‘d mia seugn pecaminosa“A l’é për lòn ch’i l’oma nen da deurme coma j'àutri, ma vijé e sté moderà. Coj ch'a deurmo, a deurmo 'd neuit, e coj ch'as ancioco, as ancioco 'd neuit” (1 Tessalonicèis 5:6-7)..

Ora Cristian as arcordava ‘dcò dla stòria ch’a l’avìo contaje Tëmros e ‘d Malfiant, ëd coma che lor a l’ero csì tant spaventasse a la vista dij leon. A l’è antlora che Cristian a l’é disse: “Cole bestie a van an gir ëd neuit për fé ‘d pijàite. S’i l’avèissa da ‘ncontreje adess ch’a l’é scur, còsa ch’i podrìa mai fé? Coma podrìa-ne scapé anans ch’am fan a tòch?”. Comsëssìa Cristian a l’é arzigasse a andé anans.

Nòte

↑ “A patiran pa pì la fam e la sèj, ël sol a-j farà pì nen ëd mal, nì ‘l sol, nì la calura, përchè ‘l Signor an soa misericòrdia a-j guiderà; chiel a-j mnerà aranda d’aque frësche” (Isaìa 49:10).
↑ Proverbi 6:6.
↑ A bzògna pensé prima, për nen sospiré dòp.
↑ “Ma voi, car frej e seur, ch’i seve pa ant lë scur, col di-là av pijerà nen a l'amprovista coma 'n làder, përchè voi i seve fieuj dël ciàir, ij fieuj dël di. I soma nen ëd la neuit nì dlë scur. A l’é për lòn ch’i l’oma nen da deurme coma j'àutri, ma vijé e sté moderà” (2 Tessalonicèis 5:4-6).

[1] “A patiran pa pì la fam e la sèj, ël sol a-j farà pì nen ëd mal, nì ‘l sol, nì la calura, përchè ‘l Signor an soa misericòrdia a-j guiderà; chiel a-j mnerà aranda d’aque frësche” (Isaìa 49:10).

[2] Proverbi 6:6.

[3] A bzògna pensé prima, për nen sospiré dòp.

[4] “Ma voi, car frej e seur, ch’i seve pa ant lë scur, col di-là av pijerà nen a l'amprovista coma 'n làder, përchè voi i seve fieuj dël ciàir, ij fieuj dël di. I soma nen ëd la neuit nì dlë scur. A l’é për lòn ch’i l’oma nen da deurme coma j'àutri, ma vijé e sté moderà” (2 Tessalonicèis 5:4-6).

[1]

[2]

[3]

[4]