Neuv Sermon Subalpin/A-i é ‘d reclam e reclam

Artòrn

---

A-i é ‘d reclam e reclam

Ancheuj l’anluminassion dle sità a l’é tant fòrta ch’as peul pì nen vëdde le maravije dël cél ëd neuit: le stèile e la lun-a, ch’a son ëd ciàir motobin pì fòrt dij tanti ciàir ch’i l’oma an ësto mond. I soma gnanca pì costumà a vardeje! L’istess, chi é-lo ancora ch’as n’ancòrz che ‘l ciàir ëd Nosgnor Gesù Crist a l’é ‘l pì bel ch’a-i sìa e sensa paragon? A l’é tanme la reclam ancheuj: a-i é tanta ‘d cola reclam an gir ch’a fà squasi pì gnun efet, i la vardoma pì nen. A sarìa n’eror, contut, saresse j’euj e stopesse j’orije a partì pijà. Për nen esse tajà fòra da le còse bon-e, a venta avèj ëd disserniment e verifiché. Darmagi dë sté lontan da Nosgnor Gesù Crist për motiv dij tanti Crist e profeta fàuss e ambrojon ch’a-i é an ësto mond. Sò ciàir, ël ciàir ëd Gesù, a resta ‘l pì splendrient ch’a-i sìa, l’ùnich ch’an salva dal top ch’i l’oma dantorn. Sté a sente lòn ch’a dis ël test dl’Evangel d’ancheuj, March 4:21-23.

Ël lum sota 'n sigilin. “[Gesù] a disìa ëdcò: As pòrt-lo ël ciàir për butelo sota ‘n sigilin o sota 'n let? É-lo nen për butelo an sël candlé? Përchè a-i é gnente ëd segret ch'a vnirà nen a savèisse, e a-i é gnente dë stërmà ch'a ven-a nen al dëscuvert. Se cheicadun a l'ha dj'orije për sente, ch'a staga a sente” (March 4:21-23).

Vera, ancheuj i vivoma ant ël temp dla reclam. As fà comersi ëd tut, d’oget, ëd beni, ëd servissi, e d’idèje e, për tiré la gent a caté e fé ‘d profit, a-i é na competission ferosa. A-i é tanta ‘d cola reclam an gir ch’a fà squasi pì gnun efet, i la vardoma pì nen. Ant nòstra buca dle litre i tacoma dj’adesiv ch’a diso ‘d nen buteje pì ‘d reclam, che tant a van sèmper drit ant la mnisera përchè i le lesoma pì nen. Ëdcò fòra dla pòrta ‘d ca l’istess: che ij venditor a tambusso pì nen, a fà nen lòn ch’a sìa, ëd  cassaròle o ‘d religion... I l’oma da manca ‘d gnente e s’i l’oma da manca ‘d quaicòsa, i savoma dova andé për procuress-lo, sicur nen da coj ch’as presento a nòstra pòrta, ch’a peudo bin esse ‘d profitator, ëd làder, d’ambrojon.

Na forma ‘d reclam a l’é ‘dcò butè an bela mostra lòn ch’a l’é pì bel, pì important, pì ùtil përché d’àutri a l’apressio, a lo stimo, a lo ten-o an bon cont ...opura a lo cato da nojàutri! A-i é ‘d proverbi piemontèis ch’a diso: “Ògni mercant a làuda soa mërcansìa”, o “Ognidun a làuda sò sant”. Soens i butoma an evidensa nojàutri medésim: is vantoma ‘d lòn ch’i soma, ch’i l’avoma, ch’i l’oma fàit. Ëdcò për lolì a ven an agiùt un proverbi ch’a dis: “Chi ch’as lòda as ambròda”.

A l’é ‘dcò nen ràir che i foma reclam ëd noi medésim dëdnans a Nosgnor: i-j disoma ch’i meritoma bin sò favor o soa benedission an giustificand, magari, lòn anté ch’i l’oma falì. Nosgnor, contut, as fà nen impressioné da nòstre reclam, përchè chiel a conòss lòn ch’i l’oma ant ël cheur, lòn ch’i soma e a-i é gnente da vantess-ne: s’a-i é quaicòsa ‘d bon a l’é mach grassie a chiel ch’a l’ha operalo.

N’àutra forma ‘d reclam a l’é cola d’le gesie o dij vari grup cristian: “Vnì da nojàutri”, a diso, “noi i soma mej d’àutri”, e as ancamin-o a vanté ij motiv përchè ch’i l’avrìo da andé da lor... A podrìo bin desse che an part a sia vera, che an certe ròbe a sio mej che d’àutri, ma lolì a l’é nen pròpi lòn che na gesia cristian-a a l’avrìa pitòst da fé, visadì “fé ‘d reclam” për l’ùnich ch’a mérita përdabon d’esse onorà, scotà con fiusa, ubidì, dont la blëssa e virtù a l’é sensa paragon: Nosgnor Gesù Crist, chi ch’a l’é, lòn ch’a l’ha fàit, e lòn ch’a peul ancora fé për tuti coj ch’as fido an chiel. Ant ël liber dl’Arvelassion i trovoma 'n còro poderos ch'a cantava: "A l'é degn l'Agnel ch'a l'é stàit ëscanà, d'arsèive la potensa, le richësse, la sapiensa, la fòrsa, l'onor, la glòria, e la benedission!" (Arvelassion 5:12).

Ant ël test dl’evangel d’ancheuj a l’é an evidensa l’idèja che Gesù, ël Crist, a l’é ‘l ciàir, la lus, ch’a l’ha da esse butà an àut përchè lë scur, ël top, ch’a-i é an ël mond e ant la nòstra vita a sia anluminà. Combin che ‘l segret dël Regn ëd Nosgnor a sia pr’ ël moment pa arvelà a tuti, costa situassion a seguiterà nen a esse parèj për sèmper. Ël dì a vnirà che chiel a sarà manifestà ciàir e tuti a lo vëdran. Sèmper l’Arvelassion an dis: “Vardé ch’a ven an sle nìvole, e tùit a lo vëdran, ëdcò coj che a l'han massalo: e tuti ij pòpoj ëd la tèra as sentiran an colpa. Vera, a l’é parej! Amen. Mi i son l'Alfa e l'Omega, ël prim e l'ùltim", a dìs Nosgnor Dé, "I son Col che a l'é, che a l'era e che a l’ha da vnì, ël Tut-potent!" (Arvelassion 1:7).

Ël Salvator a l’armarca con la figura d’un ciàir ch’a l’é butà an àut. Ant ël Testament Vej ël ciàir, na làmpia ‘nvisca a l’é soens na figura për Nosgnor Dé medésim o pr’ ël Rè mëssiànich, e Gesù a la dovra ambelessì. Ël verb ch’a l’é dovrà për la vnùa dë sto ciàir a lo conferma. Un ciàir “as lo pòrta” ant n’àutr pòst. Ël verb grech dovrà sì a l’é érchomai  ch’a veul dì “vnì”. Con d’àutre paròle, ël ciàir a l’é nen l’oget dël verb, ma ‘l sugèt - ël ciàir a ven. Gesù a l’é ‘l ciàir ch’a l’é intrà ant ël mond ëscur, col ch’a l’é “surtì” për intré an Galilèa për predicheje l’Evangeli, për provëdde l’anluminassion moral e spiritual al pòpol: “E chiel a l'ha dije: ‘Andoma ant le borgià davzin-e për ch'i l'hai da prediché ‘dcò ambelelà: a l'é bin për lòn ch’i son ëvnùit’" (March 1:38).

Ant la tèra d’Israel ëd col temp-là, ëd lampie a d’euli a pendìo da l’àut përchè coj ch’a stasìo ant la stansia a podèisso arsèive ‘l màssim ëd la lus. A-i ero ‘d sicur nen butà sota ‘l let o sota ‘l sigilin, përchè parèj a l’avrìo nen podù anluminé la stansia. Gesù, donch, a buta an evidensa che sò Regn a restrà nen segret për sèmper. Soa glòria a restrà nen quatà an përmanensa. Fin-a coj ch’a lo peudo nen ës-ciairé ancheuj përchè ch’as arfudo ‘d ven-e sota sò ciàir, a contempleran soa glòria. Ambelessì l’evangelista March a parla ‘d la pien-a manifestassion ëd la natura dël Crist e ‘d sò Regn ant ël Dì Darié.

I l’oma bin da dì che l’arvelassion final dël Crist e ‘d sò Regn a tuta la gent sensa ecession, a veul pa dì che tuti a saran salvà da chiel. Gesù a parla bin ciàai an sël fàit ch’a-i sarà per tanti un castigh etern. L’arvelassion pien-a ‘d sò Regn a sarà ‘n Dì ‘d sagrin për coj ch’a l’arfudo, ma për ij sò servent col dì-lì a sarà ‘n Dì për arlegress-ne sota sò ciàir glorios.

An tùit i cas nojàutri cristian i l’oma la responsabilità ancheuj ëd porté ‘l ciàir dë sto anunsi, la proclamassion ciàira dl’Evangeli dël Crist, con la testimoniansa doverta ‘d nòstre paròle e’ nòstra vita, për soa glòria. L’apòstol Pero a fà la dëscrission dla dignità e dij dover dij cristian parèj: “Ma vojàutri i seve na gent sernùa, un sacerdossi regal, na nassion santa, un pòpol riscatà, për ch’i nunsie le virtù ‘d col ch’a l’ha ciamave a seurte fòra dal top për esse anluminà da sò ciàir maravijos” (1 Pero 2:9). Al sènter ëd nostr anunsi, ëd nòstra reclam a l’ha da essje ‘l Crist e nen nòstra përson-a o gesia. L’apòstol Pàul a scriv: “Dàit che a l'é stàit Nosgnor, an Soa misericòrdia, a dene cost ministeri, is perdoma nen ëd coragi. I arfusoma tut lòn che, fàit da stërmà, a podrìa fene vërgògna. I dovroma gnun-e furbarìe e i dëstorzoma nen la Paròla 'd Nosgnor. I disoma la vrità coma dë 'dnans a Nosgnor e tuti coj ch'a son onest a lo arconòsso. S'a parëss che la bon-a neuva ch'i nunsioma a sia coma stërmà darera na tenda, a l'é parèj mach për coj ch'a son an sla strà dla perdission. Sàtana, ch'a l'é 'l dio 'd cost mond, a l'ha sborgnà la ment ëd coj ch'a chërdo nen, parèj ch'a vëddo nen la lus gloriosa dla Bon-a Neuva e ch'a capìsso nen cost messagi riguard la glòria 'd Crist, ch'a l'é la rapresentassion precisa ëd Nosgnor” (2 Corint 4:1-6).

Preghiera

Nosgnor! A-i é gnente ch’a peussa resté stërmà da ti e tut a sarà ‘rvelà ‘n dì da tò ciàir splendrient. Fà che mi, con na vita conform a toa volontà e con mia paròla fedel, i peussa proclamé ti e tò vangel ëd manera ciàira e doverta, sensa gnun-a tëmma. Anlùmina ‘dcò ij canton ëscur ëd mè cheur e dël mond. A podrìa esse nen tant còmod, ma toa lus a ven për nòstra salvëssa, për la salvëssa dë sto mond ëscur. Amen.