Neuv Sermon Subalpin/Le potensialità ‘d na smens

Le potensialità ‘d na smens

L’evene mai sentì ‘d gent ch’as consìdera “realistica” e ch’av dis: “Stoma con ij pé për tèra!”. Pura a-i é staje e a-i é ‘d përson-e ch’a l’han chërdù a ‘d “seugn” e che grassie a soa përsistensa e fej “teston-a” a l’han mai molà, a l’han dësfidà ‘l mond antregh e a la fin a l’han realisà ij sò seugn. Na pcita smens a l’é dventà n’erbo bin gran. Sossì a l’é lòn ch’a dis la letura dl’Evangeli ch’i na fasoma anchej na riflession. Sté a sente.

L’evene mai sentì ‘d gent ch’as consìdera “realistica” e ch’av dis: “Stoma con ij pé për tèra!”. A lo diso përchè a-i é d’ìmprèise ch’a jë smijo “nen possibij”, “përchè tut a-j andrìa contra”, o “a-i son ëd fòrse tròp grande ch’a-j farìo oposission”, o “a-i son pa ij mojen” o “le condission” për realiseje. A diso: “A sarìo bin ëd ròbe bele m’a son mach pr’ ël mond dij seugn” o dle fàule.

Lasseme dì che cola-lì a l’é ‘d gent ch’a l’ha na concession bin limità e pesimista ‘d lòn ch’as peul o ch’as peul nen fesse! An efet, a-i son ëd “ròbe bele” ch’a son bin ëstàite realisà grassie mach a la përsistensa e la fej “teston-a” ‘d përson-e ch’a-j chërdìo e ch’a l’han mai molà, ch’a l’han dësfidà fin-a ‘l mond antregh e ch’a l’han avù a la fin, malgré tut, un bon ésit. A chërdìo ant la potensialità ‘d na smens che, bele s’a l’é pcita e solenga, a l’avìa na fòrsa e na vitalità da s-ciapé fin-a le pere pì dure dë sto mond.

Ëd sossì a podrìo fesse tanti esempi, ma restoma ant ël camp ch’a l’é ‘l nòstr. Lòn ch’a l’avìa ‘n ment Nosgnor Gesù Crist - ij sò propòsit - quand ch’a l’era an sla tèra, a smijava ai sò amis, ai sò pòchi prim dissépoj, n’imprèisa disperà. A jë smijavo dij cas disperà tanti ch’a-j ciamavo d’esse varì da soe maladìe ‘d lor, ma Gesù as na pijava soen e a le varìa tute. Lòn ch’a l’avrìa podù esse pì disperà ‘d na përson-a ch’a l’era mòrta, ma quand che chiel a rivava, a podìa ‘rciamela an vita con n’arsurression ch’a l’avrìa lassà ij present tuti dësconcertà. Gesù a vorìa fé calé ‘l regn ëd Nosgnor an ësto mond ch’a l’é brut e spòrch, ma a l’é pa dëscoragiasse dle dificoltà ch’a l’avrìa ‘ncontrà. A l’ha avù pa tëmma dle mnasse dij sò nemis, a l’ha avù gnanca tëmma dla mòrt. As podrìa dì che chiel a chërdia ant la fòrsa ‘d n’idèja, ant la fòrsa ‘d na paròla (cola ‘d Nosgnor Dé) ch’a l’é nen tanme j’àutre paròle, e a l’ha vinciù. Ij sò dissépoj, apress ëd la Pancòsta, a l’han pa pì dit: “Gesù, lòn che ti vories fé a l’ha gnun-a chance d’esse realisà, a l’é nen realistich, a l’é pa possibil!”. Nò, a l’han chërdù ant la potensa dla smens dla Paròla - a l'han chërdù an chiel - e a l’han butà sot dzora ‘l mond antregh!

Gesù a parla dle potensialità dla smens dël Regn ëd Nosgnor and ël test dl’Evangeli ch’i consideroma ancheuj. Lesomlo:

La paràbola dla smens ëd senëvra. “A disìa ancora: "A còsa podriom-ne comparisioné ël Regn ëd Nosgnor, o con che paragon podriom-ne arpresentelo? A l'é parèj dël gran ëd senëvra che, quand as sëmna ant la tèra, a l'é la pì cita ëd tute le smens ch'as campo ant la tèra. Ma apress ch'a l'é sëmnà, a chërs e a ven pì granda che tute j'àutre piante, e a buta fòra ëd grand branch, tant che j'osej dël cél a peulo fé ij sò ni an soa ombra" (March 4:30-32).

Ij propòsit ch’a l’avìa Gesù, për chiel a l’ero nen impossìbij. Për chiel, “l’operassion salvëssa” a l’era, coma ch’as dis an anglèis, un “Yes we can!”, “As peul fesse!”, përché ij propòsit ëd Nosgnor Dé a peudo nen esse batù, butà an dërota. An ësto mond la potensa dle fòrse satàniche a l’é afrosa, ma cola ‘d Nosgnor a l'é pì granda ‘ncora! E quand che Gesù a disìa ai sò dissépoj “montoma a Gerusalem” e che lor a-j rëspondìo: “Nò, ij tò nemis an farìo la pel!” , chiel a-j disìa: “Gnun-e tëmme. Andumje!”. Gesù a-j ancoragiava nen mach con sò esempi, ma ‘dcò con ëd paràbole coma cola dla smens ëd senevra, ch’a l’é “la pì cita ëd tute le smens ch'as campo ant la tèra”, pura...

Na vira, cora ch’ij sò dissèpoj a l’avìo confessaje d’esse stàit nen bon a ‘rsòlve ‘n problèma e ch’a-j na ciamo la rason, chiel a-j rëspond: “A l’é përchè ch’i l’eve pòca fej. An vrità iv diso che s’i l’avèisse pro na fej cita tanme ‘n gran ëd sënëvra, i podries bin dì a costa montagna-sì: Fate pì ‘n là! E chila as tramudarìa. A-i sarìa gnente ch’i podrie nen fé!”. Costa sòrt ëd demòni për feje seurte a venta preghé e digiuné” (Maté 17:20).

N’àutra vira, dëdnans a l’impossibilità ‘d dëstaché ‘l cheur d’un òm da la servitù ‘d soe richësse e a sò egoism, Gesù a-j rëspond: “A l'é pì facil ch'un gamel a passa për ël përtus ëd n'agucia, che në sgnor a intra ant ël Regn ëd Nosgnor Dé". E a son stane ancora 'd pì dësconcertà, e as disìo an tra 'd lor: "S'a l'é parèj, chi é-lo che mai a podrìa salvesse?". Gesù a l'ha vardaje e peui a l'ha dije: "Lolì a l'é na ròba ch'a l'é nen possibil a l'òm, ma mach a Nosgnor Dé, përchè tut a l'é possibil a chiel" (March 10:25-27).

Ancora, dëdnans a l’impossibilità ‘d fé rivé n’òm o na fomna a la salvëssa pr’ ël mojen dij sò sfòrs e virtù ‘d lor, l’Apòstol a scriv: “An efet, Nosgnor a l'ha realisà lòn che la lej a podìa nen fé përchè a l'era debilità da la natura uman-a. Quand che Nosgnor a l'ha mandà pròpi Sò Fieul ant na natura tanme la nòstra e coma 'n sacrifissi pr’ ël pecà, Chiel a l'ha condanà 'l pecà ant la carn” (Roman 8:3). Vera, l’euvra ‘d Gesù a rend possìbil lòn ch’a l’é impossibil a j’euvre uman-e. A l’é la grassia ‘d Nosgnor an Gesù Crist, e mach con chiel a an chiel.

Conform a la sapiensa dë sto mond, a smijerìa che quand che l’Evangeli a l’é sëmnà ant un cheur, o ant la sossietà, lolì “a serv a gnente”, “a peul fé pròpi gnente” - a diso. Gesù, contut, an dis: “Fé na preuva, sëmnelo, e i në sareve stupì ëd lòn ch’a peul fé cola smens!”. An efet: “...apress ch'a l'é sëmnà, a chërs e a ven pì granda che tute j'àutre piante, e a buta fòra ëd grand branch, tant che j'osej dël cél a peulo fé ij sò ni an soa ombra". Cora che l’Evangeli ‘d Gesù Crist a l’é vivù e predicà, cola smëns a së sbardla an sò cheur e, ëd travers ëd soe ven-e, a riva a tut ël còrp, a së spantia ant la sossietà. A-i é gnun-a oposission ch’a peuda arzistje! Ël lìber dj’At dj’Apòstoj a dis: “La cesa a vivìa an pas për tuta la Giudea, la Galilèa e la Samarìa, a vnisìa pì fòrta e ij chërdent a vivìo ant ël timor ëd Nosgnor e, con ël confòrt dlë Spirit Sant, a chërsìa ‘dcò ‘d nùmer” (At 9:31).

E-lo che la diffusion d’un cristianésim fàuss a smija ch’as peuda nen arzistlo? La vrità dl’Evangel, contut, a la fin a vincerà, stene pura sicur! Lë spantiament ëd religion fàusse tanme l’Islam a smija ch’as peuda nen arzistje? La vrità biblica, contut, a sarà cola ch’a lo vincerà. Gesù a disìa: “Crussieve nen. Vojàutri i l’eve fej an Nosgnor Dé, l’abie ‘d féj ëdcò an mi” (Gioann 14:1).

PREGHIERA

Nosgnor! Ti ‘t ses ël sëmnor: mostrame a d’esse tanme la pcita smens, ch’a l’é ùmil e sempia, a stërmeme an tra la mota dla tèra pr’ amprende, ant ël silensi, toa lession ëd vita. Mach s’im perdo i peudo artroveme, mach arposandme an ti i peudo porté ‘d frut bondos. Giutme a nen anticipé ij temp, a nen pretende tut e sùbit, a nen dëscorageme se j’arzultà a tardo a rivé. Mës-cia mia vita con l’alvà ‘d tò amor përchè i peuda lassé ‘n gran ëd vrità, ëd giustissia e ‘d pas ant ël camp dë sto mond. Amen.