Neuv Sermon Subalpin/A son pa nen ëd fàule

Da Wikisource.

Artorn


A son pa nen ëd fàule[modifiché]

A-i son tanti mischërdent ancheuj ch’a diso che ij racont ëd la Bibia, e dzurtut la stòria ‘d Gesù, a sio mach ëd fàule che quaidun a l’é inventasse për ëd motivassion disoneste. A l’é n’acusa ch’a-j fasìo fin-a antlora ai prim dissépoj ëd Gesù ch’a ‘ndasìo pr’ ël mond a nunsié l’Evangel. “Nò, a l’é nen parèj,” lor a disìo, “a son còse ch’i n’avoma avù l’esperiensa concreta, dirèta”. L’apòstol Pero a scriv: “...quand ch’i l’oma dave a conòsse la potensa e l’artorn ëd Nosgnor Gesù Crist, i soma nen andàit dapress a ‘d fàule inventà da queidun, nò, nojàutri i soma stàit testimòni diret ëd soa grandeur ..., I l’oma sentù pròpi con nòstre orije costa vos ch’a venìa dal cel quand ch’i j’ero con Chiel an sla montagna santa” (([[1]])). Ëd la glòria ‘d Gesù Crist chiel a l’avìa avune l’arvelassion ch’i conossoma coma la contra dla Trasfigurassion ëd Gesù, cola ch’i consideroma ancheuj.

La trasfigurassion. “Ses dì apress, Gesù a l'ha pijà con chiel Pero, Giaco e Gioann, e a l'ha mnaje da banda an sù 'd na montagna àuta e Gesù a l'é stàit trasfigurà dë 'dnans a lor, Soe vestimente a son dventà splendrient e tant bianche che gnun tenzior dël mond a l'avrìa mai podù sbianchije parèj. An col istèss moment a l'é comparuje Elia e Mosè, ch'a parlavo con Gesù. Antlora Pero a l'ha sclamà: "Magister, coma ch'a l'é bel ësté ambelessì! Foma tre caban-e: un-a për ti, un-a për Mosé e n'àutra për Elia!". Pero a l'ha dit parèj përchè a savia pròpi pì nen còsa ch'as disèissa, tant ch’a l'era lë sparm ch'a l'avìa ciapalo. A l'é vnuje, peui, na nivola ch'a l'ha quataje con soa ombra e a l'é sortì da la nivola na vos ch'a disìa: "Sto-sì a l'é mè car Fieul: scotelo!". A l'improvista, an vardandse dantorn, a l'han pì nen vëddù d'àutri che Gesù ch'a stava con lor. Mentre ch'a calavo giù da la montagna, Gesù a l'ha comandaje ciàir ëd conté a gnun lòn ch'a l'avìo vëddù fin a tant che 'l Fieul ëd l'Òm a fussa arsussità da ij mòrt. Sòn a l'han tenulo daspërlor, ma tra 'd lor a discutìo còsa mai a fussa col 'arsussité dai mòrt'. Peui a l'han domandaje: "Për còs' é-lo che ij magister ëd la Lej a diso ch'a venta prima ch’a ven-a Elia?". Chiel a l'ha rësponduje: "A l'é vera, prima a l’ha da vnì Elia për buté tut a pòst, e peui, com' a ch'a l'é scrit, a venta che 'l Fieul ëd l'Òm a patissa tant e ch'a sia dëspresià. Tutun, iv diso ciàir e net che Elia a l'é già vnùi, e ch' a l'han faje tut lòn ch' a l'han vorsù, com ëd chiel a diso le Scriture" (March 9:2-13).

La question dl’identità ‘d Gesù, chi a l’é chiel, a resta fondamental ëdcò an cost’episòdi dël vangel. Ij sò dissèpoj a-j dan bin fiusa, ma l’’incërtessa e 'l dubi a son ëd tentassion ch’a dësparisso mai dël tut.  A l’é parèj che Gesù a concèd a Pero, Giaco e Gioann - ch’a saran dj’apòstoj devisiv për la trasmission ëd la Paròla 'd Nosgnor - n’arvelassion ëspecial ch’a peussa nen esse malintèisa. L'istess a sarà për l’apòstol Pàul  An parlanda dj’arvelassion ch’a j’ero staje acordà, chiel a scriv: “A l’é parèj che le circostanse am fan l’òbligh ëd vanteme. I lo sai bin ch'a sarìa nen na ròba da fé, contut i veulo arfeme ‘dcò a le vision e a j'arvelassion che Nosgnor a l'ha acordame. I conòsso n'òm an comunion con ël Crist che, a-i é quatòrdes agn fà, a l'é stàit portà sù fin-a al ters cel. Ciameme nen s'a l'é stàit ant ël còrp o fòra dal còrp: mach Nosgnor a lo sa. Èh, mach Nosgnor a sa s' i j'era ant mè còrp o fòra dal còrp: mi i lo sai nen” (2 Corint 12:1-3).

An costa esperiensa, che 'd paròle umane a riesso a marlipen-a a descrive, lor a vëddo Gesù ant na lus tant ësbalucanta da esse përdabon sensa paragon. Sò splendor moral e spiritual gnun a lo podrìa mai copié.  “Soe vestimente a son dventà ... tant bianche che gnun tenzior dël mond a l'avrìa mai podù sbianchije parèj”. A-i é mai stàit gnun ant ël passà, a-i é gnun ant ël present, e a-i sarà gnun ant l’avnì ch’a sia stàit, ch’a sìa o ch’a sarà parèj ëd chiel. Gioann a lo vëdrà torna ant j’esperiense registrà ant ël lìber dl’Arvelassion: “Ij cavej ëd soa testa a j'ero bianch tanme la lan-a e la fiòca; ij sò euj tanme na fiama ëd feu. Ij sò pé a smijavo ’d bronz lucent, afoà ant na fornasa; soa vos a l’era tanme l'arson ëd na burìa d’eva. An soa man drita a tnisìa set ësteile, e da soa boca a na sortìa na spa filà da le doe bande. Soa facia a l'era coma 'l sol, lusent ëd tuta soa lus” (Arvelassion 1:14-16).

Gesù, an soa trasfigurassion, a compariss davzin a doi “grand” dël Testament Vej: Mosè e Elìa. A smija pròpi che lor a l’arconòsso, Gesù, ch’a san chi ch’a sia chiel. Gesù a l’é col che Mosè e Elia a l’avìo tant sustane la vnùa, përché ch’a l’avìo prefigurala e prontala: “Tuti coj-lì a son mòrt ch’ancora a chërdìo a lòn che Nosgnor a l’avia promëttuje. A l’han nen arseivù lòn ch’a l’era staje promëttù, ma a l’han vëddulo da lontan salutandlo” (Ebréo 11:13). A Gesù a-j parlo, ma a-j parlo pa tanme ‘d par, përchè Gesù a l’é pì grand che lor, pì grand ancora che j’àngej: “Sossì a mostra coma 'l Fieul a sia tant pì grand che j'àngej, pròpi coma 'l nòm che Nosgnor a l'ha daje a l'é tant pì grand che ij sò” (Ebréo 1:4). E vardé-lì, an ësta vision dij dissépoj ëd Gesù, “...a l'improvista, an vardandse dantorn, a l'han pì nen vëddù d'àutri che Gesù ch'a stava con lor” (8). Ël ròl dël Testament Vej ant l’economìa dla salvëssa a l’é terminà, e Gesù, ël Mëssia, a resta daspërchiel, sensa gnun “concorent”

An esta vision Gesù a l’é na vira ‘d pì convalidà da la vos ch’a tòst as sent ëd Dé ‘l Pare, ch’a dis: "Sto-sì a l'é mè car Fieul: scotelo!" (7). An efet, Gesù a l’é ‘l Fieul etern ëd Dé, coma a lo fortìss la confession ëd fé cristian-a: “E Gesù a l'a dije: "...Tuti coj che mè Pare am dà, a vniran da Mi, e Mi i manderai mai vìa gnun ch'a ven-a a Mi, përchè i son calà giù dal cél nen për fé mia volontà, ma la volontà 'd Col ch'a l'ha mandame. E la volontà 'd Col ch'a l'ha mandame a l'é costa-sì: ch' i perda gnun ëd coj che Chiel a l'ha dame, ma ch’i j'arsùssito tuti ant ël Dì Darié. përchè costa-sì a l'é la volontà 'd mè Pare: che tuti coj ch'a vëddo 'l Fieul e ch'a chërdo an Chiel a l'àbio vita eterna, e Mi i-j arsussitrai ant ël Dì Darié" (Gioann 6:35-40).

A l’é stàit parèj për Pero, Giaco, Gioann e për j’àutri dissépoj ëd Gesù. L’istess a l’é ancheuj për tùit ij dissépoj genit ëd Gesù.

PREGHIERA

Nosgnor Dé! It diso mersì ch’it ses compiasute d’arveleme tò Fieul Gesù Crist coma mè Salvator e Signor. Fà che mai i l’avia a dëstacheme da chiel e che mi i peusa mné a Chiel d’àutre përson-e, përchè ‘dcò lor a l’arconòsso coma soa ùnica speransa.