Neuv Sermon Subalpin/Ël Crist, é-lo sogetà a 'n copyright?
Ël Crist, é-lo sogetà a 'n copyright?
[modifiché]Ël copyright a marca chi ch'a l'é l' padron d'un nòm, ëd n'ideja, o 'd n'imprèisa e gnun d'àutri a peul dovreje pr'ij sò bu sensa ch'a n'abia l'autorisassion, che 'd sòlit as la paga. La përson-a 'd Gesù Crist, dl'Evangel, la Bibia o fin-a na gesia, é-la sogetà a 'n copyright tant ch'a aparten-a mach a na dàita organisassion religiosa, e gnun d'àutri a peul dovrela legalment? Ij dissépoj ëd Gesù a pensavo 'dcò antlora parèj, ma Gesù midem a-j contradiss. Vëdoma.
- "Gioann a l'ha pijà la paròla e a l'ha dije: "Magister, i l'oma vëddù quaidun ch'a dovrava tò nòm për tapairé via 'd demòni, ma i l'oma antërdijlo, përché a l'é nen un ch'an ven-a dapress". Ma Gesù a l'ha dije: "Lassejlo fé! Përché a-i é gnun ch'a fassa 'n miràcol an mé nòm ch'a peussa sùbit dòp parlé mal ëd mi. Chi ch'a l'é nen contra 'd noi, a l'é për noi. In vrità iv diso che chionque av darà da bèive un bicer d'eva a mè nòm, mach përché ch'i seve dij cristian, a l'é sicur ch'a perdrà nen soa arcompensa" (March 9:38-41).
A l'é sèmper ëstàita na tentassion ant le gesie e ant ij moviment cristian, cola 'd pretende d'esercité un contròl ëstrèit sù tuti coj ch'a prédico l'Evangel o a parlo dël Crist, për avèj "la garansìa" ch'a rispeto le régole che lor a son dasse. A l'é na sòrta d'autenticassion, d'un imprimatur coma col che la gesia catòlica roman-a na vira a pretendìa për "autorisé" la publicassion ëd na Bibia, d'un lìber religios o d'àutre sòrt. S'a l'avìa pa d'imprimatur, visadì, s'a rispetava nen le dotrin-e 'd cola gesia, s'a l'avìa pa l'autorisassion dl'autorità religiosa vatican-a, col liber-lì a l'era proibì, a podìa nen nì vendse, nì esse legiù: a l'avìa da esse brusà. L'istess a podrìa disse për nòstra tradussion ëd la Bibia, ch'a l'é n'inissiativa privà e ch'a l'é nen "sponsorisà" da na gesìa stabilìa: quaidun a podrìa dì: "i peude nen felo sensa nòstra autorisassion!". L'avriom-ne da sogetesse a col diktat? Tut curt, peul-lo avejsse un copyright për Gesù Crist? As podrìa dì che chèich vòta a podrìa bin esse da manca për ampedì j'abus, ma la pretèisa 'd na gesia o d'un grop religios d'avèj ël monopòlio 'd Gesù Crist, a l'é da arziste, nen mach, ma a condanelo a l'é 'l Crist medésim.
"L'om-ne da antërdilo?", "Nò, lassejlo fé!". I l'oma sì un Gesù liberista ante litteram! A podrìa bin esse ch'a-i sia quaidun ch'a parla dël Crist ëd na manera nen pro bon-a, ma s'a lo fà, a l'é nen dìt ch'a vada contra 'd chiel! A podrìa bin desse che a-i sia quaidun ch'a predica n'Evangel che, a nòst giudissi, a l'é "difetos", scars, o fin-a "strabondos". A-i é ancheuj, an efet, chi ch'a dis ch'a prédica "l'Evangel pien" ...e mach lor! Tutun, chi é-lo ch'a stabiliss coj ch'a dovrìo esse ij criteri 'd "pienëssa" o d'ortodossìa? Forse na gesia ch'a l'ha 'd gran pretèise d'esse la sola e la vera, o che lë Spirit Sant a parla mach per sò mojen? A-i na son vàire ch'a diso parèj, com a fan tùit ij ragrupament ëd tendensa setària. Tut, nopà, as peul sèmper discute.
Vera, l'Evangel a l'ha da esse conform a lòn ch'a mostra 'l Testament Neuv. An sossì l'apòstol Pàul a l'é franch rigoros: "Im ëstupisso fòrt ëd la manera ch’i l’eve chità Nosgnor, col ch’a l’avìa ciamave për la grassia ‘d Crist, e ch’i sìe passà sì tòst a n’àutr Evangeli. Contut, ël fàit a l’é che n’àutr Evangeli a-i é pa, ma a-i é ‘d gent ch’av përturba e ch’a vorìa dëstòrze l’Evangeli dël Crist. I lo diso ciair: se quaidun a riva e ch’av nunsia n’Evangeli divers da col ch’i l’oma nunsiave nojàutri, s’a fussa fin-a mi medésim o n’àngel calà giù dal cél, ch’a-j casca adòss na maledission! I l’hai dilo e iv lo diso torna: se quaidun a riva e av nunsia n’Evangeli divers da col ch’i l’eve già arseivù, ch’a-j casca adòss na maledission!" (Gàlat 1:6-9).
Chi é-lo, però, ch'a peul dì ancheuj ëd prediché n'Evangel "con la marca 'd garansìa"? Le pretèise ëd tante gesie e grop ch'a pretendo d'avèj "le credensiaj giuste" a son për lo men dëscutabij. Vera, nojàutri cristian arformà i chërdoma che lòn ch'i nunsioma a sia giust conform ai prinsipi biblich che l'Arforma dël sécol ch'a fà XVI a l'ha fortì e i sercoma d'ess-ne coerent. I l'oma ël dover ëd denunsié ij vangej fàuss e difetos ch'a son pa conform a lòn ch'a mostra 'l Testament Neuv, ma i l'oma 'dcò da arlegress-ne quand la përsona dël Crist a l'é onorà e che a sò nòm a son fàite 'd robe bon-e, bele s'a l'é nen pròpi com i lo farìo nojàutri. L'istess apòstol Pàul, ch'a l'avìa dit lòn ch'i l'oma fane anans la sitassion, a scriv ëdcò: "A l'é vera che quaidun a predica Crist mach për invidia e për fé 'd polémiche, ma d'àutri a lo fan ëd bon-a volontà, për amor, përché a san ch'i son stàit butà ambelessì për la difèisa dl'Evangeli. Ij prim, nopà, animà da në spìrit tachignos, a nunsio Crist për dij motiv ch'a son nen pur e mach con ël pensé 'd feme 'ncora pì tribulé 'nt mie caden-e. Am na fà gnente: an tute le manere, o për ostentassion o për amor ëd la vrità, Crist a l'é nunsià e 'd lòn im arlegro. Éh, i seguiteraj a arlegreme" (Filipèis 1:15-18).
Ël "panorama" ancheuj d'un mond cristian ch'as presenta pitòst a tòch, a peul confond-ne e sagrinene. Ch'a na sia ringrassià Nosgnor, contut, che fin-a con dj'evangeli franch difetos, a-i son sèmper d'òm e 'd fomne ch'a rivo a na fej génita an Gesù Crist conform a lë Scriture e a la salvassion, e che an sò nòm ëd demòni a son taparà vìa. Com é-lo possibil sossi? A l'é possibil për la grassia, misericòrdia e passiensa strasordinaria ëd Nosgnor. Nosgnor a l'ha bin "ij sò" ch'a son ëspatarà për ël mond bele s'as arconòsso pa ant la midema organissassion ëd gesia. Gesù a dis: "Gnun a peul ven-e da Mi, se 'l Pare, ch' a l'ha mandame, a lo tira nen; e mi i l'arsussitrai ant ël Dì Darié" (Gioann 6:44).
Un cristian genit, i n'oma la certëssa, a sò temp a rivrà fin-a a 'rconòsse j'eror e ij difet ëd l'anunsi ch'a l'avìa sentì, përchè un cristian genit a les le Scriture Sante e a-j dovra për disserne la vrità da l'eror.
A venta 'd sicur piesse varda da minca partisaneria eclesiàstica ch'an rendrìa pì simij ai Farisé dël temp ëd Gesù che a lë spirit ëd Gesù. I l'oma da avèj la giusta toleransa sensa për lòn arzighé l'integrità biblica dl'Evangel, cola toleransa ch'a dà 'l giust pòst a l'amor cristian, coma ch'a dis l'apòstol: "Al contrari, bin fondà ant la vrità e ant l'amor, i chërsroma an ògni còsa vers ël Crist, ch'a l'é 'l cap. A l'é chiel ch'a fà che tut ël còrp a funsiona ansema an manera armoniosa. Quand che ògni soa part a travaja coma ch'as deuv, sòn a giuta j'àutre part a chërse, e parèj ël còrp antregh a l'é san, a chërs e a l'é pien d'amor" (Efesin 4:15-16).
L'amor e la toleransa a va ansema a l'onor ch'i l'oma da deje a chi ch'a nunsia e a viv ël Crist ëd manera confòrm a lë Scriture Sante, a fà nen s'a ven pa dapress ëd nojàutri!
PREGHIERA
Nosgnor! It ringrassioma përchè malgré che soens ël pëccà e l'influensa 'd Satana a corumpo l'anunsi dl'Evangel, ti, an toa grassia, it compiase 'd mné a la salvëssa coj ch'it l'has sernù fin-a da l'eternità. It ringrassioma përchè sossì a séguita a capité malgré ij nòstri difèt e incoerensa. I vorsoma 'de sicur cudì la coretëssa biblica ëd nòstre dotrin-e e denunsié l'eror. Liberane, contut, da minca comportament setari, përchè a sarìa nen lòn ch'it l'has mostrane ti. Amen.