Neuv Sermon Subalpin/La compassion ëd Gesù

A l'é nen degn ëd pietà chi a sà nen compatì

A-i son gent ch’a l’han ëd maladìe contagiose e i foma bin dë stess-ne a la larga da coj-lì. A-i é ‘d gent che, për motiv pì o men-o giustificà, a son da evitesse. A-i é ‘d malavi “terminali” ch’as peul nen curess-ne la maladìa, che quand ch’a-j ancontroma is sentoma genà, ambarassà, e i savoma nen còsa dije… A-i è ‘d vej e ‘d disabij (o coma ch’as disìa na vira “d’andicapà”), soens grev, ch’a son “un problema” për soa famija ‘d lor. Tuti coj-lì a son “ij condanà” dla nòstra società, ij “soportà” con pen-a o bin o mal “tolerà”. A-i é ‘d coj che ancheuj e a fan la propòsta ëd nen mach sareje da quai banda (magara “al Cotolengo”), ma ‘dcò d’elimineje, ëd deje “la mòrt dossa”. Përchè? “Për nen feje patì”, parèj i disoma, “përchè a sio nen ëd pèis a la società”, o përché “a fan fastidi”, an gen-o… A l’han già provà a felo, lolì, ij nazista! L’eutanasìa o “la mòrt dossa” a l’é ‘d sicur na question complicà. Massé “për pietà”? Quaivòta la difèisa dla vita “a tutti i costi” a peul esse pì dzuman-a dla “solussion”. A dipend. A l’é nen sèmper belfé decide lòn ch’a sìa pì compassionévol.

Nosgnor Gesù Crist a l’ha arzigà la compassion ëd n’om che tuti a tnisìo a distansa përchè antamnà da na maladia contagiosa. Scotoma lòn cha dis l’evangeli.

Gesù a purìfica 'n lebros. “E un lebros a l'é vnù da chiel e, pregandlo, a l'é butasse an ginojon dëdnans a chiel, e a l'ha dije: "S'it veule, ti't podrìe bin polideme da sta maladìa". E Gesù, pien ëd compassion, a l'ha dëstendù la man e a l'ha tocalo disendje: "I lo veui, sie polid!". E mentre ch'a l'ha dit lòn, la lebra a l'é artirasse da col òm e a l'é restà polid. Peui, avendlo amonì con fòrsa, Gesù a l'ha mandalo via tut sùbit e a l'ha dije: "Im arcomando: conta a gnun ëd lòn ch'a l'é capitate, ma va a mostrete al sacerdòt e presenta për toa purificassion lòn che Mosè a l'ha comandà ‘d fé an ësti cas-sì, perchè ch'a serva për lor ëd testimoniansa. Ma chiel, partì ch’a l’era Gesù, a l'ha comensà sùbit a conté a tuti lòn ch' a l'era capitaje, ëd manera che Gesù a podìa squasi pi nen intré al ciàir ant la sità, ma as na tnisìa fòra, an dij leugh desert, e da tute le part a vnisìo da chiel” (March 1:40-45).

Nosgnor Gesù Crist a l’ha arzigà la compassion ëd col povròm ch’a l’era lebros, a l’ha dëstendù la man e a l’ha tocalo. Lolì a l’é n’arzigh ch’i l’oma da core ‘dcò nojàutri. I l’oma da imaginé d’esse a sò pòst ëd lor, sente tùit ij patiment ch’a l’han coma s’a fusso ij nòstri. I l’oma da soleveje, pasieje, legerì ‘l pèis ch’a l’han con nòstra presensa d’amis. A peul desse ch’i podoma nen varije, ma soens a l’é pro nòstra presensa e amor, con o sensa paròle. Steje davzin a l’é già amportant, rendje ‘d sërvissi, cit o grand ch’a sìo, dëscarieje ‘d quai pèis, feje sente che lor a conto coma ‘d përson-e, malgré la condission anté ch’as treuvo. I deuvoma e podoma dé na valutassion dla situassion e peui desse da fé për lor ant ël nòm ëd Gesù, con sò spirit. I l’oma da ciamesse:”Lòn ch’a l’avrìa fàit Gesù a nòst pòst?”.

Gesù, an efet, a l’ha fàit l’istess con nojàutri ch’i soma antamnà dal pëccà e condanà, spòrch ch’a fan scheur e ch’a spusso da la mira moral - quand ch’is butoma dëdnans a soa përfeta santità. Gesù a l’é vnù ancontra a nojàutri e a l’ha dane soa vita antrega. Chiel l’é mòrt ans na cros për paghé ‘ël pressi dij nòstri pëccà, për ch’i podèisso arsèive la grassia dla salvëssa e dël përdon ëd Nosgnor, ëd pì, na vita arnovà. Lolì an pòrta al pentiment e a la fej an chiel, ch’a l’ha fàit e ch’a fà lòn che gnun d’àutri al mond a l’ha mai fàit e mai a farà.

Ambelessì ‘l lebros, butandse an gionojon dëdnans a Gesù, a lo sùplica ‘d varilo, ëd netielo da la contaminassion ch’a l’avìa butalo an sla broa dla società; peuj a dà espression a soa fej ant l’abilità ‘d Gesù ‘d varilo. La varision, contut, chiel a la pretend nen. Col òm lebros a rispeta la volontà sovran-a ‘d Nosgnor. La decision che Gesù a pijerà, për chiel a andrà sèmper bin, bele ‘l cas che Gesù a veuja nen varilo. “S’am varirà nen, a l’avrà ‘d sicur un quai bon motiv”, e a lo rispeta. Ël rispet che col òm a l’ha për la volontà sovran-a ‘d Nosgnot a fà autërtanta impression che soa fej. Nojàutri i l’oma da imité soa fej, ma é-lo che nojàutri i savoma ‘dcò rispeté la volontà ‘d Nosgnor ch’a podrìa ‘dcò esse diversa da la nostra. I l’oma da acetela, bele s’i la comprendoma nen. A-i vniran ij dì anté che tut ël sens ëd lòn ch’a càpita an sarò arvelà e i na comprendroma la bona rason.

Gesù, parèj, a dis ëd sì e a decid ëd purifiché col òm da la maladìa contagiosa ch’a l’avia, na maladìa ‘d pel ch’a l’avìa forsà la società a tnilo lontan da tuti. Gesù, contut, a-j ampon ël silensi, ëd stess-ne ciuto a propòsit ëd lòn ch’a l’ha faje, soa varision, ëd nen andé an gir a contela. L’entusiasm, ël calor arconossent ëd col òm, contut, a l’é pì grand che l’ingiunsion che Gesù a l’ha daje dë stess-ne ciuto a col propòsit. A l’é parèj che col òm varì a va an gir a conté tut a tuti, e l’arzultà a l’é che Gesù a podrà pì nen “stess-ne an santa pas”. A l’avìa na maladìa contagiosa e adess contagios a l’é sò entusiasm ëd conté a tuti lòn che Gesù a peul fé. Lòn ch’a fà Gesù, antlora? Për lòn as anrabia nen, e, bele che strach, a tapara via gnun ch’a ven-a da chiel a fesse varì. A l’é lòn ch’i l’oma da fé ‘dcò nojàutri. Gnun-a gen-a: i podoma andé da Gesù e dëscarié ai sò pé tùjt ij pèis ch’i l’oma an sle spale, e chiel as jë pijerà e an darà cola libertà ch’i n’oma anvìa.

Gesù a dis: “Tuti coj che mè Pare am dà, a vniran da Mi, e Mi i manderai mai vìa gnun ch'a ven-a a Mi, përchè i son calà giù dal cel nen për fé mia volontà, ma la volontà 'd Col ch'a l'ha mandame. E la volontà 'd Col ch'a l'ha mandame a l'é costa-sì: ch' i perda gnun ëd coj che Chiel a l'ha dame, ma ch’i j'arsùssito tuti ant ël Dì Darié. përchè costa-sì a l'é la volontà 'd mè Pare: che tuti coj ch'a vëddo 'l Fieul e ch'a chërdo an Chiel a l'àbio vita eterna, e Mi i-j arsussitrai ant ël Dì Darié" (Gioann 6:37-40).

Preghiera

Nosgnor! Giutme a d’esse pien ëd compassion coma ch’it tl’has mostrala ant la compassion ëd Gesù e dzurtut, giutme a vëdde tute le còse da na prospetìva pì larga che mè vantagi përsonal. Giutme a d’esse ùmil dëdnans a ti, sensa pretente gnente, ma sèmper con ël massim rispèt. Grassie ch’it ses vnume ancontra con compassion antamnà coma ch’i son e ch’it l’has portame la grassia ‘d Nosgnor Dé. Amen.