Anònim/Piemontèide/Cant 38

Da Wikisource.
Piemontèide - Poèma piemontèis
Anònim
Artorn

MERCO CANT XXXVIII[modifiché]

Andoa as parla’d costa euvra


Galòpa cit librèt, va ’nco pì fòrt
tra nìvle ’d canamìa.

Arcòrdte che ij cacam ëdcò tra ij mòrt
finisso la soa via.

Rabast-te fra baron d’ëmnis grossera
e nen diferensià.

Foson-a, fërmte pa sot na nosera,
ancalte a ’ndé pì ’n là.

Dij tëbbi sërca ’l dré, con la rincorsa
regalje ’n bel causson
e a coj ch’a l’han servej drinta la borsa
rindobia la rassion.

A coj ch’as sento vàlid, eficent,
ativ, rivà, modern
arcòrdje ch’a son mesi deficent
ch’a coro vers l’invern.

Dai crìtich goernte pura : vivo mach
setà dzora dij brich
e lì për conveniensa ij falabrach
ancenso e màir me ’d pich
a lasso ’nvece j’àutri: ti sta pur
tra mila tentassion.

Travaja sensa gena ’nt ël temp dur,
stërmandte dai Solon
e quandi ’nt un gròss feu as vischërà
brusand come benzin-a
ël mond borenfi grand e a capirà
ch’a l’era na balin-a
për prime ’s dësblëran cole paròle
dovrà dai gran saputo.

Gorigne saran cole dle gent fòle
ëd chi soens sta ciuto.

Bon, gram, ver, fàuss, bel, brut a surtiran
da ’n mez a la mnisera
e j’ale finalment a durbiran
brassand la tèra ’ntrera.
Lì tùit a parlëran dasend ël nòm
pì giust a lòn ch’a-j resta.

Paròle traditris creà da l’òm
l’avran finì la festa.

Se patria ven da pare mach un pòst
peul esse pro ciamà
parèj: la ca ch’a l’ha prontane ’l nòst
bon Dieu e l’é ’n pecà
pensela diferent. Ëdcò ij drapò
l’avran mach na fonssion:
suvé col mond ëd lerme che ’n sël Pò
e ’n tuti j’anviron
dla tèra ’nt ij sò nòm l’han spatarà
dj’Ëstat j’adorator

Ëdcò vocàboj bon me libertà
rispondëran dj’eror.

Col di as ciamran lenghe ij nòst dialèt
e gargh ij moderà,
galup j’amant dla tàula e dij grilèt
ch’a s-ciòpo ’d vin pregià.

E crin ij lussurios disinibì
e làder coj ch’a bèivo
ël sangh ëd chi a travaja e òm falì
coj che ij pecà già slèivo.

L’é mach pròpe question ëd volontà,
uman divin talent
che fà ’n manera che nòst còrp bogià
l’é mach da lòn ch’as sent
giù creus. Sovran-a ’t ses mia libertà,
ti ’t dòmine ’n sl’inersia,
sovran tò desideri nen gropà
me col dël rè dla Persia.

Tut sòn a l’ha mostrame la person-a
che ùltima l’hai vist.

Toa vos l’é gnanca fòrta, pitòst tron-a
ansima ai mòj e ai pist.

Pinin, ti, gran brandé, ël tò coragi
a daga protession
a l’euvra ch’it consign e che ’l sò viagi
a sìa l’ocasion
për fé conòsse ’dcò tò frej e fieuj,
magìster d’armonìa
për dé ’n pò ’d luce al mond ch’a gira ’ncheuj
con pòca poesìa.

Mi sar ant ël mè cheur cole paròle
che ti ’t l’has vorsù dì.
Me j’òm smijo furmìe da ’n sla mòle
parèj son mi con ti.

I sper che ’n cicinin cola distansa
ch’a j’é tra cheur e cheur
a l’abia ’n pòch scursasse e che mia dansa
a men-a a tùit boneur.

Dël sécol ch’a fà vint peuss pa parlé,
tròp sangh ëspatarà,
tròp mal, penseje ’ncora a fà crijé
tùit j’òm ëd cola età.

Lassrai a coj ch’a ven-o ’d fé savèj
ëdcò ’s tochèt d’ëstòria,
materia ’dess tròp càuda për podèj
contene ’dcò la glòria.

Ma n’andi ’nta ch’it daghe cit librèt.

Già ’t coge ’n mes al prà ?

’T ses pròpe fagnanòt e ’n pòch birbèt,
dess vòla për le ca.

Adess a toca a ti ’l peregrinagi,
dësmentia nen ’d vardé

ij lagh, ij brich, ij rì, ’l bel paisagi
ch’at tochërà giré.

Consolte a l’ombra bon-a dle gesiòte,
ma mach për tiré ’l fià.

Ti sërca le masnà, me le vejòte,
montagne e peui sità.

Le Langhe, ’l mè Monfrà e ’l Canavèis,
le pian-e, le risere
e tùit j’àut pòst ch’a parlo Piemontèis,
palass e le ca ’d pere.

Ti parla a costa nòsta siviltà,
baròt e patachin,
parèj quaidun savrà ch’i l’hai cantà

cò mi e sper da bin.