Anònim/Piemontèide/Cant 24
MERCO CANT XXIV
[modifiché]Andoa a scrivo ij Sermon
I sento che la pressa ’dess a ciapa
la fomna dël mè viagi
che fin a pòch temp prima a l’era fiapa,
ma ’dess ël sò passagi
’s fasìa assè pì lesto. Mi i sentìa
sauté ’l sò cheur pì fòrt
me i fussa na grandiosa energìa
che chila a possa fòrt.
’S fërmoma sota l’ombra d’un ciochè
che ’nt ël matin d’auteugn
s’ëslonga për podèj ëdcò ’mbrassé
un bel castel da seugn.
Un prèive giomaj bòrgno l’é setà
ansima a na cadrega
e për podèj fé ’d ròbe l’é giutà
da ’n giovo sò colega.
Ansima a ’n taulinet a son prontasse
un feuj ëd pergamen-a,
dl’anciòst, na piuma, ’l vej a l’ha gavasse
parèj quasi ògni pen-a.
As buta lì a detè al giovinòt
quaidun dij sò sermon.
A tiro ananz da ’nt l’alba fin a ’n bòt
e sensa dj’obiession.
Ampess noi stoma lì, am ciapa neuja.
“Chi a son sti doi? ” ciam mi.
“I pens ch’it lassërai con la toa veuja.
Sò nòm son restà sì.”
“M’ësmija” dis ël giovo “d’avèj già
sentule pròpe tute
le stòrie che sì scriv. Capisso pa,
ma ciamo ch’it am giute.”
“J’é gent tanto pì veja che ’nco scota
tut lòn ch’i l’hai da dì
e ti ch’it ses nà jer barbòte sota? ”
Soa vos as sent ëd pì.
“Ti dimlo, ’t ses ëstrach ? J’é gnente ’d mal,
ma treuva nen ëscuse.
Giovnot mach bon a cassa ò ’n mes al bal!
Foson-a, dòp it ruse! ”
“Mia lenga sensa deuit peuss pa fërmé,
ma sòn l’é për amprende.
Se ’dess peuss fé na sosta i veuj ciamé,
ma pròpe sensa ofende,
ël but dël nòst travaj. Mi i ciam tre còse.
La prima l’é ’l gran cost.
A venta rangé ij cop, caté dle lòse,
Noi soma s’a l’é cost
tut lòn che noi pudoma fé con costa
pressiosa pergamen-a?
Vendomla e peuj éd sòld con lòn ch’a costa
n’avroma na tranten-a.
Lë scond dij dùbit l’é: quaidun a dòvra
tut lòn che noi scrivoma?
Mach noi pudoma lese e la gent pòvra
a scota lòn ch’ disoma.
Mach mi l’avrai l’onor ëd lese sòn.
M ësmija ’n gròss sgairé
e peui me tùit cò mi già sai bin lòn
che ’n preive deuv conté.
Për ùltim, ma ’mportant. Përché ’l volgar ?
Duvrèisso sì ’l latin
le gent an capirìo fin al mar.
Sossì quat campagnin
e peui l’é gran fatiga scrive ’n cros.
J’é ’d son ch’a son bin brut
e ’s lasso nen gropé. Che dròla vos!
Sarìa mej sté mut.”
“ Tant mej penso sarìa fé mut ti,
adess da brav, sta ciuto.
Vëdrai s’i peuss dabon fete capì,
mè cit galet saputo.
Ti ’t l’has parlà dël pressi: pensa ’n pòch
che còs a l’é ’n mercà.
Quaidun ch’a veul quaicòs e a l’ha doi tòch
d’argent a treuva là
chi a l’ha lòn ch’a veul l’àut, ma ij mè sermon
l’han gnun ch’a veul cateje.
L’é giust? Se pij për bon-a l’obiession
duvrìa gnanca feje.
Ma scrive l’é me ’l cant ò me ’l parlé
s’it sente ’t deuve felo
combèn ch’a-j sìa peui gnun tant brav che
st’ësfòrs veula paghelo.
Se mi dovrèissa j’euj l’avrìa pa
da manca dël servissi,
ma ’dess che ’s mal a mi l’é capità
peuss pa segue ’l caprissi
Peui parl dla vita eterna: pì pressios
a l‘é quaicòs al mond?
Passoma a l’àut tò dùbit. Fé ’l noios
da ’nsima fin an fond,
ripete agn dòp agn l’é na fortun-a
për tùit ij nòst fedej.
Parèj lor as costumo : da la cun-a
a sento ij ritornej.
Adess la fè për lor a l’é ’d natura,
lor peudo ’ndé pì ’n là
e fela vnì pì fòrta e ‘n pòch pì mura.
Sarìa ’n bel pecà
dovèj parte da zero ògni matin.
Mi i faso mach n’arciam
ëd còse ch’l’han già ’ndrinta e ij tò sagrin
mi i-j lasso ai gran cacam.
Për ùltim nòsta gesia a deuv parlé
la lenga dij sò fieuj.
Combèn ch’a sìo pòch im fas scoté:
l’é sòn mach lòn ch’i veuj.
Farìo ’n gròss pecà a nen stimé
bastansa degn n’idiòma
për comenté ’n Vangel. L’é ’n brut afé:
veul dì na gesia ’n còma. ”
“Lassomje ai sò sermon ! ” dis tra ’l sangiut.
“Ël vej” pens mi “la onora.”
As mës-cio la speransa e ’l magon brut
e chila stërmà piora.