Anònim/Piemontèide/Cant 23
MARTES CANT XXIII
[modifiché]Andoa as combat Barbarossa
Për feme dësmentié a l’ha pensà
ch’a l’era pro ’l moment
’d lassé col pòst tant gram già visità
për vëdde ’d neuva gent.
Parèj soma finì da Barbarossa
ò mej daj sò nemis.
Da ’n tòch stofià da chiel me ’l vin ch’a mossa,
ch’a s-ciòpa dòp ch’a fris.
“Përché ’t l’has tanta pressa? Sempe a core!”
ma chila ’nco pì fòrt
trotava come manchèisso pòche ore
a esse sotrà mòrt.
“L’han quasi passà ’l Sesia, peuss pa ’ndé
pì ’n là, finiss mia tèra.
Mia seure milaneisa sent crijé,
am la fa vëdde ’mèra.
A venta ch’i’ncontroma nòsta armà
bin prima dël bel fium,
dësnò ’s na torneroma ’n nòste ca
avind ciapà mach fum.”
Ma pen-a chila a chita ’d ciaciaré
un cit ploton mi s-ciàiro.
A coro come lòsne, lest ij pé
me coj che pòch a pàiro.
“Ël cap l’é Giòrz ëd Cher, arcòrda bin
la neuit quandi ’l gran feu
l’ha piasse soa sità e coj sassin
vorìo fene ’n beu
anvece che n’òm lìber: ciamje pura,
cambioma nen la stòria
s’as fërma ’n cicinin: tant gnun a sgura
soa flin-a e soa memòria.”
“ ’T savèisse chi ch’i son!” i l’hai parlà
“Son quasi ’n tò visin
combèn che mila ani l’hai passà
për vëd-te da davzin.
Mi ven da j’ùltim brich ch’a l’ha ’l Monfrà
an facia al Canavèis
combèn ch’i toca quasi la sità
ch’a goerna ij piemontèis.”
Chiel dòp a l’ha vardame ’n na manera
me ’s vardo ij coto fòj
e mi peui son stërmame dré ’d na pera
con fìdich e cheur mòj.
“Sai pa còsa ch’at passa ’n cola cossa,
ma gnanca veuj savèj.
Noi soma coj ch’son contra Barbarossa
se sòn at peul piasèj.
El cap dël tò Monfrà ’m pias pròpe nen.
Na lìbera sità
noi j’ero. Dess batroma chi ch’a ven
për fene la vijà.
L’hai gnanca bin capì tut lòn ch’it dise.
Chi a son ij Piemontèis?
E soa capital? Son sità amise?
Son nòbij ò borghèis? ”
Antlora i l’hai capì che tròp an là
i j’era pròpe ’ndàit.
L’hai dit ch’a j’ero mach mie folarià
e chiel parèj l’é stàit.
Dòp lòn l’ha dësmentià la mia presensa
e ’dnanz ai sò soldà
bin fòrt a l’ha crijà: “Nòsta esistensa
dipend da come a va
la lòta ’n costi di. Saroma s-ciav,
sì, s-ciav ancó na vira
s’is batëroma nen come dij diav
con tuta nòsta ira.
Da tuti ij pòst lombard ch’a l’han coragi
a rivo ij combatent
e noi an fond a’s longh e cativ viagi
l’avroma ’ncora ij dent
për mòrde ’l cul dël rè e dj’àutri Alman.
Saroma ij cassador.
Scaprà come na levr con dré ij nòst can
ël gran imperador.”
Peui tùit a l’han butasse ’ndrinta a l’eva
portand an sle soe spale
speranse, por e l’armadura greva
decis e sensa bale.
Con j’euj l’oma seguì l’armà nostran-a
fin ’doa ch’as podìa.
Ij lìber conto ’ncora la burian-a
dla bon-a gent tradìa
ch’a l’ha vinciù për tùit la gran bataja
unì ’n lega lombarda.
Se peui quaidun dësmentia sta maraja
l’é n’ànima bastarda.
“Përché” l’hai ciamà mi “l’oma batusse
ansema ai nòst visin?
Bin pòch dij nòsti òm a l’é savusse.
La glòria? Mach frisin.”
Smijava ch’a ordinèissa ij sò pensé
e peui l’ha rispondù.
“La gent dëdlà dël fium sa bin blaghé,
tant pì dij car monsù
ch’a vivo ’n mes a noi, ma ’dcò pì viva.
Chèich vira a deuv tiré,
ma dòp con gent pì calma e meno ativa
noi troteroma dré.
A bogio fin-a tròp, tant pì che noi.
Chèich vòta portoghèis
as pijo e pòrto a ca còse che coj
bajeur dij piemontèis
l’han anventà për prim, se mai l’avèisso
avù tut nòst panel
sarìo capital, se mach passèisso
al nòst mond calm e bel
na frisa d’energìa.., ma passiensa.
Noi soma pì tranquij.
An pias gòdla pì pasia l’esistensa,
pijé sgiaf sentind gatij.
An fond s’a fusso stàit pì fortunà
mi ’dess sarìa mòrta.
Son sì bastansa viva e rispetà
e pijoma lòn ch’an pòrta.”