Anònim/Piemontèide/Cant 17
MERCO CANT XVII[modifiché]
Andoa a nasso j’Aleràmich
A ti, mia bela fomna dediché
veuj l’euvra che sì scriv
L’onor a speta a ti, gnun peuss trové
sërcand tra ij mòrt e ij viv
che ’d pì a meritrìa ’s cit cadò,
ti, musa d’un brut muso,
che quandi veuj posé ’n pòch mè badò
am bat come n’ancuso.
Nosgnor l’é ’nt ël tò nòm e me magìa
a son-a l’àut ch’it men-e.
Ma costa l’é privà. N’àutra armonìa
iv cant se dré ’d mi iv ven-e.
Ò mar, vàire ch’at susto j’òm laserta!
D’istà lor s’ambaron-o,
la giàira a riva mai resta deserta
ëd coj che pòch foson-o.
Che bel sarìa stàit podèj s-ciairé
ël mar da ’n sla Madlen-a
al pòst dël tuf pì gris ch’i vëd s-ciassé
Turin ch’am fa già pen-a.
Noi doi soma rivà ’n sla soa riva
për pòch e mach na vira.
S’iv veule ’dcò ’l përché adess a riva,
seguime a tuta bira.
“Chi a son sti doi ch’as baso con passion?”
“El prim l’é Aleram,
a serv l’imperador, ël gran Odon,
ma ’dess a meuir ëd fam
për colpa d’Adalgisa, cola bela
che ’l cheur l’ha ’mpërzonà.
Lontan da tùit a l’ha vorsù portela,
la vita l’ha arzigà.
A rusa ’l gran signor tra ij cont alman,
l’é fòrt e rispetà,
con pòch a l’ha dësblà ’l regn dj’Italian
(për sécoj tornrà pa).
Adess a-j ròbo ’n tòch dla soa famija ?
Për gionta un dj’amis.
A venta sërché ’nsima a ògni via
me ’n cassa a la pernis.”
“Përché ch’it l’has fait sòn, brav paladin?
L’é colpa ’d coste fomne
ò dl’òm ch’a pensa sempe birichin :
-s’i n’oma nen sërcomne?-”
“Pudrìa avèjne mila s’i vorèissa,
ma mi son fait parèj.
A l’ha gropame a chila. S’im na stèissa
lontan sensa podèj
tochela a muirërìa ’dcò ’l soldà
che sempe brav leal
l’é stàit al sò signor, un cheur brusà
peul esse n’imperial?
’T ses pura come ij véder pì pressios
che ij vej a costruìo
al temp dij prim Roman; im sent gelos,
s’at toco dj’àutri i nìo.
Ant j’euj tò trasparent ’m ëspecio ’ndrinta,
ti, sclinta me ’n cristal
che quandi ’l sol lo basa ògni tinta
a-j seurt. Parèj m n’ancal
e ciam ch’it sìe mìa, ’l nòst amor
ël mond ampinirà
ëd fieuj. Saran casà, l’avran onor
e ’n di peui ’s contërà
dl’amor ch’a l’ha possame: mi ’l perdon
ciamrai al gran monarca
ansema al sò permess, dësnò dabon
montroma an costa barca
e tùit dësmentieran dëdlà dël mar
l’òm giust ch’a l’é partì
con lòn che ’d pì ’nt ël mond l’avìa car,
lassand ambelessì
’d rigret, ma gnanca l’ombra: ’l mè coragi
sarà compagn fedel
tra sì e’l pòst andoa am pòrta ’l viagi
Lassroma a gnun la pel”.
“Ma a val tut sòn lë sfòrs, gran cavajer?
Më smija ’n gròss darmagi
giughesse ’nt un moment la glòria d’jer.
Se tut a l’é ’n miragi? ”
“It bute ’l tò passà sota conserva?
Rigret mi na veuj pa.
Adess ël mè avnì l’é fé da serva
a Soa Maestà.
Se ’nvece i mario chila sarai pare
d’un gran casà real.
L’arzigh a l’é bin fòrt: le còse care
as vincio: son leal
ma i veuj avèj mè pòst: se ’l rè italian
l’avèissa avù dëdrè
vassaj pì sodisfàit për noi alman
sarìa n’àut afé.
A vòlte ’nta arzighé quaicòs ëd pì
për fé bogé la stòria,
dësnò s’it sete ferm ambelessì
as frusta’dcò la glòria.
Da mi cont e marcheis a nassëran,
a porteran mè nòm,
për sécoj vàire tère lor l’avran,
famos saran coj òm
e peui, dësmentia nen, l’amor am possa.
Me peudo rinonsié
ëdnanz a na vision tant reusa e dossa?
Më smia già ’d volé.”
E mentre chiel parlava ’n doss soris
ëd chila lo ’mbrassava
dësbland ël sò ricòrd ëd vej nemis.
Na vita ’ncaminava
pì vera e pì uman-a. Noi da soj
i l’oma lì lassaje.
Për lor noi j’ero mach foresté, poj
e gnun l’ha pì gavaje
da ’n testa ’l sò proget: ël rich Monfrà
pì tard a l’han sernusse
e già ch’a j’ero ’d gent bin dësgenà
cò ’l marcheisà ’d Salusse.