Neuv Sermon Subalpin/Chërde për podej comprende
Chërde për podej comprende
[modifiché]"Se mi i vëddo nen e i buto mè dil ant le ferije ëd Gesù i chërdrai nen an soa arsurression", a disìa Tomà, ël dissépol ed Gesù. Quaicòsa parìa a diso tanti a propòsit ëd le vrità dël Vangel: "Quand ch'i l'avrai capì, antlora i podrai chërdje". A l'é vera, contut, l'opòst: "It l'has prima da chërdje, e peui it podras comprendje". Lesoma l'on ch'a dis a sto riguard ël vangel ëd March, 9:30-32.
- "A l'han peui chità cola region e a l'han traversà la Galilea, ma Gesù a l'ha nen vorsù ch'as savèissa, përchè che chiel a vorìa passé 'n pò pì 'd temp con ij Sò dissépoj e dotrineje. A l'ha dije: "Ël Fieul ëd l'Òm a l'ha da esse consegnà ant le man dij sò nemis. A lo masseran, ma dòp tre dì a 'rsussitrà". Ma lor a comprendìo nen col discors-lì e a l'avìo tëmma 'd ciameje 'd spiegassion" (Marco 9:30-32).
A l'é për la sconda vòlta che Gesù a parla ai sò dissèpoj che bin tòst a l'avrìa deuvù patì për man dij sò nemis e esse massà, e peui arsussité da la mòrt. Tutun, a l'é nen quaicòsa che lor a capisso bin lòn ch'a sia: a l'é nen belfé da digerì! An efet, a na comprendo pa lë bzògn. Dai sò nemis a venta scapeje, o, ancora mej, a venta buteje an derota, anienteje. E-lo che Gesù a n'avrìa pa 'l podèj ëd felo? E peui sta question dla mòrt e dl'arsurression për lor a l'ha pròpi gnun sens. Parèj, a fan visa d'avèj capì, e gnanca a-j ciamo dë spiegassion. Peul desse ch'as vërgògno 'd parëssje meusi 'd comprendònio, che peui chiel a-j dis ch'a son pròpi stùpid ëd nen comprende.
As trata, contut, ëd na question ch'as peul nen mach fé finta 'd comprende. L'ora che Gesù a l'é 'nciovà a na cros për i meuire, a càpita quaicòsa dla pì grand' amportansa për l'eterna salvëssa ëd coj ch'as fido an chiel për la salvassion ëd soa ànima 'd lor. Gesù, an efet, a l'é nen n'òm qualsëssìa: an sla cros as compiss ël sacrifissi ùltim ch'a-j mérita 'l përdon dij sò pëccà 'd lor e l'arconciliassion con Nosgnor Dé, na ròba ch'a l'era bin prefigurà ant ij sacrifissi 'd bestie ch'as fasìo ant ël templ ëd Gerusalem. An sla cros Gesù a paga 'l pressi dla salvassion ëd coj ch'as fido a chiel ànima e còrp. Con soa arsurression da la mòrt Gesù a certìfica, a sicura, che soa euvra 'd redension a l'é compìa, ch'a l'é realisà del tut.
A l'é vera che l'efet, la fòrsa, dl'euvra dël Crist a sta nen an dipendensa se nojàutri i l'oma comprendula opura nò. La fej a veul dì fidesse 'd chiel e dl'anunsi dël vangel fin-a 'nt ël cas che noi i lo comprendèisso nen. Tutun, na vira che 'l Crist a l'ha sicurate parèj toa salvëssa, it l'has ël dover dë studié la question pì ancreus, d'avèjne n'inteligensa pì granda. Per felo. chiel a na dà ij mojen: antlora ti 't podras sèmper mej apresié lòn che Gesù a l'ha compì për ti e d'ess-ne arconossent. Nen mach lòn, ma studié mej la question, at përmëttrà 'd podejla dëspieghé 'dcò a d'àutri, përchè sto-sì a l'é l'evangel ch'i l'oma da nunsié. Sossì a contava tant për ij dissépoj 'd Gesù d'antlora che për nojàutri ancheuj.
E-lo ch'i l'hai da comprende tut sossì anans ëd chërdlo, o é-lo ch'i l'hai da chërdlo e mach antlora i podrai comensé a comprendlo? Costa-sì a l'é na veja question ch'a l'era stàita butà anans da Agustin d'Ipon-a (354-430), vësco e filòsof, an soa famosa sentensa latin-a "Credo ut intelligam" (i chërdo për podèj comprende) an oposission a "intelligo, ut credam" (i comprendo për podèj chërde). Chiel a disìa che s'it veule comprende, it l'has prima da chërde. A l'é dòp ch'it vniras pian pianin a comprende, e toa comprension a darà pì fòrsa a toa fej. A l'é l'stess për le promësse che Nosgnor a l'avìa fàite a Acas, rè 'd Giuda che j'invasor a l'avrìo pa anientà sò regn. Ël profeta Isaìa a-j dis che mach soa fej a l'avrìa përmetuje d'arziste: "Se vòstra fej a l’ha nen ëd fermëssa, i podreve nen arziste" (Isaìa 7:9). L'istess a l'é dla dësfida dla fèj cristian-a
PREGHIERA
Nosgnor! It diso grassie che tò Fieul Gesù Crist a l'ha pagà për mi ël pressi 'd mia salvassion. I comprendo nen tuta l'estension dë sto fàit-sì, ma i l'hai fiusa ant l'anunsi ëd tò vangel. Dame, contut, ëd comprende sèmper mej e d'andeje pì ancreus. Amen.