Lenga piemontèisa/Gramàtica piemontèisa/Morfologìa/Verb/Verb ausiliar
Usagi dij verb ausiliar
[modifiché]Rispét a l'usagi italian (che a sarìa bin arcordé, dal moment che 'dcò la lenga italian-a a cor quàich rìsigh, ëdcò da na mira giornalìstich - televisiva), a-i é quàich diferensa. Sì sota i doma na lista dle régole d'usagi dj'ausiliar.
I notoma la presensa dle partìcole eufòniche " l' , j' " che a son part integranta dla vos verbal, ant ij temp e meud dont a son present. An general i podoma dì che:
- As deuvra l'ausiliar avèj:
- Për ij verb transitiv ativ
- Për ij verb intransitiv che a esprimo n'assion fìsica ò mental
- Për ij verb impersonaj che a esprimo fenòmeno metereològich
- Për ij verb podèj, vorèj, dovèj
- Për ij verb ëd moviment an sens literal strèit
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- As deuvra l'ausiliar esse:
- Për ij verb passiv
- Për ij verb riflessiv e ressìproch
- Për ij verb intransitiv che a son nen ant le categorìe sì dzora
- Për ij verb smijé e dventé
- Për ij verb ëd moviment arferì a un pont ëd partensa ò d'ariv
Esempi:
- I l'hai beivù
- I l'hai durmì
- A l'ha fiocà
- I l'hai nen podù andé
- I l'hai volà con un velìvol cit
- I son ëstàit anvità
- I soma scrivusse për n'ani
- I son partì jér
- A l'é smijame 'd capì
- I son volà da ti
- etc.