La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Salm/Salm 119
Ij Salm
[modifiché]119. A l’han ëd boneur coj ch’a son inapontàbij an soa condòta
[modifiché]- An cost salm, ël salmista a sélebra la Lege ‘d Dé e la guida ch’a provëdd a la vita ‘d tùit ij di ëd sò pòpol. A dà espression a soa anvìa ‘d conòsse la Lege ‘d Nosgnor an manera ancreusa tant da podèj fé esperiensa dle benedission ch’a rivo a tuti coj ch’a-j ubidisso. La strutura ‘d ës salm a l’é acròstica, visadì, minca na session as ancamin-a con na litra dl’alfabèt ebràich an soa sequensa.
(Alef) 1-8
[modifiché]1A l’han ëd boneur coj ch’a son inapontàbij an soa condòta, e che a la lege 'd Nosgnor a-j van dapress. 2A l’han ëd boneur coj ch’a son fedej a l’aleansa con Nosgnor e ch’a lo sërco con tut ël cheur; 3ch’a fan gnun compërmess con ël mal e ch’a marcio mach an sij senté ‘d Nosgnor. 4Ti ‘t l’has dane toe ordinanse përchè ch’a sio osservà con diligensa. 5Che mie assion a sio sempe conform ai tò comandament! 6Antlora i l’avrai mai da vërgogneme cand ch’i buto a confront mia vita con ij tò comandament. 7Mè cheur at laudrà con sincerità[1] cand ch’i amprendrai ch’a son giuste toe decision. 8A toe ordinanse mi i-j farai ubidiensa: bandon-me pa, lass-me pa sol.
ב (Bet) 9-16
[modifiché]9Coma podrà-lo ‘n giovo o na giuvna guerné la purëssa ‘d soa condòta? Ant na sola manera: s’a ubidiss a toa paròla. 10Con tut mè cheur i sërco toa presensa e favor: lass-me pa andé ‘d sa e ‘d là dëscòst dai tò precèt. 11An mè cheur i l’hai guernà toe paròle për nen pëcché contra ‘d ti. 12Mè Signor! It benedisso: mòstr-me ij tò statù. 13I l’hai recità a àuta vos tùte le régole ‘d vita che ti ‘t l’has dane. 14I son arlegrame dla manera ‘d vive che toa Lege an mostra pì che s’i l’avèissa d’ògni sòrt ëd richësse. 15I l’hai medità an lòn ch’a diso ij tò comandament, e ‘l model ëd condòta ch’a comando a l’é stàit l’ogèt ëd mia atenta considerassion. 16Ij tò statù a son pròpi agreàbil: i dësmentierai mai le paròle ‘d toa istrussion.
ג (Ghimel) 17-24
[modifiché]17Àbie ‘d benevolensa anvers a tò servitor përchè i peussa vive e osservé toa paròla. 18Dovert-me j’euj përchè i vëdda le vrità maravijose ‘d toa Lege. 19An cost pais-sì i son mach un forësté. Scond-me pa ij tò precèt. 20Mìa ànima a l’ha sèmper n’anvìa granda ‘d conòsse toe régole ‘d vita. 21Ti ’t arbufe coj ch’a son arogant. Coj ch’as chërdo ‘d savèjne ‘d pì e ch’a mepriso ij tò precèt a stan sota maledission. 22I l’hai schinà vërgògna e dëspressi përchè i l’hai osservà le régole ‘d vita che ti ’t l’has dane. 23A fussa dcò che ‘d prinsi as butèisso a parleme contra, i andrìa anans a fé ‘d toa paròla mia meditassion. 24Vera, mìa gòj a sta ant ël buté an pràtica toe régole ‘d vita. Për mi a son na guida sicura.
ד (Dalet) 25-32
[modifiché]25I stago dëstèis ant la póer: dame la vita conform a toa paròla. 26I l’hai dite coj ch’a l’ero ij mè progèt e ti ‘t l’has rëspondume. Adess mostr-me coma ch’i peuda aplicheje lòn ch’a diso ij tò statù. 27Fame comprende bin la significassion pràtica dij tò comandament, përché i fasa ‘d toe dotrin-e maravijose l’ogèt ëd mìa meditassion. 28Ant l’aflission e ij sagrin i pioro ‘d lerme mère: ch’a sia toa paròla a tnime sù ‘d moral. 29Slontan-me da le vie dla busiardarìa e fame la grassia ‘d podèj bin comprende che toa Lege a l’é na guida sicura. 30I l’hai sernù ‘d marcé ant la via dla vrità. I l’hai angagiame a steje dré a toe régole ‘d vita. 31I stago bin tacà a toe régole ‘d vita. Nosgnor! Ch’i në sìa pa dësvërgognà. 32Ant la via ‘d lòn ch’it l’has comandà i peudo adess fin-a core përchè ti ’t l’has dame fòrsa[2].
ה (He) 33-40
[modifiché]33Nosgnor! Mostr-me ‘l senté ‘d toe ordinanse, che mi i lo seguiterai fin-a a la fin. 34Fame bin comprende toa Lege, ch’i la veulo scoté con tùt mè cheur. 35Fame da guida për ël senté dij to comandament, përchè ch’a son anté ch’a sta mia gòj. 36Dame tanta anvìa për toe lege, pitòst che për ambaroné ‘d sòld. 37Dëstorna ij mè euj da lòn ch’a l’ha gnun valor: marcé an sël senté ‘d toa paròla am darà ‘d vita. 38Compiss an mi toa promëssa e tò servent at sarà fedel. 39Giùtme a chité lòn ch’ an mia vita a l’é da vërgogness-ne, përchè ch’a son bon-e toe ordinanse. 40Varda coma ch’am piaso ij tò precèt! Arneuva mia vita con toa bontà.
ו (Vav) 41-48
[modifiché]41Nosgnor! Che toa misericòrdia e toa salvassion am ragionzo, conform a toe promësse. 42Antlora i podrai deje na rëspòsta a coj ch’am ofendo, përchè i l’hai fiusa an lòn ch’a dis toa paròla. 43Gavme pa da la boca la paròla dla vrità përchè toe régole ‘d vita a son mìa sola speransa, 44Antlora i podrai sèmper osservé toa lege, për l’eternità. 45Sicur i andrai anans an mìa stra, përchè i sërco ant ij tò precèt lòn ch’i l’hai da fé. 46I l’hai gnun-a onta ‘d parlé ‘d toe régole ‘d vita fin-a an presensa ‘d rè. 47A l’é pròpi un piasì avèj da fé con ij tò comandament, përchè i l’hai car ëd lor. 48Ij tò comand a son degn d’onor e d’amor: për lòn ij tò statù a son l’ogèt ëd mie meditassion.
ז (Zain) 49-56
[modifiché]49Arciama a la ment ëd tò servitor toa paròla, përchè a l’ha sèmpe dame speransa. 50Toe promësse am fan arviscolé; a son lor ch’am dan consolassion an tùit ij mè sagrin. 51Ëd gent superba a chita mai ‘d fesse sbefie ‘d mi, ma mi i virerai mai le spale a toa Lege. 52Toa lege antica a l’é sèmper mia meditassion: a l’é chila ch’am consola. 53Am ciapa tanta flin-a cand i vardo ij pecador ch’a chito d’andeje dré a toa Lege. 54Ij tò statù a son sèmper ëstàit ël soget ëd mìe càntiche daspërtut ch’i son andàit a vive. 55Nosgnor! Ëd neuit i penso ai nòm ch’a fan la dëscrission ëd tò carater. A lé për lòn ch’i ubidisso con piasì a toa Lege. 56I l’hai praticà lòn për tuta mìa vita, përchè i l’hai osservà ij to comandament.
ח (Chet) 57-64
[modifiché]57Nosgnor a l’é la sorgiss ëd mìa sicurëssa. I l’hai la determinassion d’andeje dapress a toe paròle d’istrussion. 58Con tut mè cheur i sërco tò favor. Sie misericordios con mi, coma ch’it l’has promëttù. 59I l’hai valutà la diression ëd mìa vita e i l’hai staje dapress a toe régole. 60I slongo ‘l pass con ubidiensa ai tò órdin: gnun artard! 61Le còrde dij pecador as ëstrenzìo a mi, ma mi i l’hai mai dësmentiame ‘d toa Lege, 62I son aussame ant ël pì bel mes ëd la neuit për ringrassiete dle régole ‘d vita ch’it l’has dane. 63I sarai sempe l’amis ëd la gent ch’at rispeta, ëd tuti coj che a osservo ij tò comandament. 64Nosgnor! La tèra a l’é pien-a ‘d toa misericòrdia; ij tò statù a son la dotrin-a ch’i amprendo.
ט (Tet) 65-72
[modifiché]65Nosgnor! Coma ch'a son tante le còse bon-e ch’it l’has dame! Pròpi coma ti ’t l’avìe promëttume. 66Dame ‘d disserniment e 'nteligensa, përchè i stimo che lòn ch’it comande a sia degn ëd fiusa. 67L’aflission a l’é stàita për mi ‘l castigh che ti ‘t l’has dame, përchè mi i andasìa un pò da sì e ‘n pò da là. Adess, contut, mi i vado dapress a la paròla ‘d toa istrussion. 68Ti ’t ses bon e ‘t fase dël bin: mostr-me ij tò statù. 69Ëd gent aroganta as anventa ‘d busiardarie contra ‘d mi, ma mi i vado dapress ai tò precèt con tut mè cheur. 70A-i é ‘d gent ch’a l’ha la testa bin gorëgna e ch’a son ëd beté, ma mi i treuvo piasì an toa Lege. 71Ij mè patiment a son ëstàit bon përchè mi i amprendèissa a andeje dapress ai tò statù. 72La Lege che ti 't l'has arvelà a l’ha ‘n valor pì grand che mila monede d’òr e d’argent.
י (Iod) 73-80
[modifiché]73I son ëstàit fàit e formà da toe man. Dame 'nteligensa përchè i amprenda lòn ch’it comande. 74Che tuti coj ch’at rispeto am vëddo e as n’arlegro, përchè mi i l’hai butà mia speransa an toa paròla. 75I lo sai, Signor, che toe régole ‘d vita a son giuste. Cand ch’it l’has dissipliname a l’era përchè it ëm veule bin. 76Che toa misericòrdia am sìa ‘d consolassion, conform a lòn ch’it l’has promëttù a mi ch’i son tò servitor. 77Che mi i fasa esperiensa ‘d toa compassion e ch’i l’àbia ‘d vita, përchè toa Lege am dà pròpì piesì a ‘ndeje dapress! 78Che la gent superba a sìa dësvërgognà përchè lor a disìo ‘d mi mach ëd maldicense; ma ij tò precèt a son mia meditassion tùit ij dì. 79Che mi i sia ‘l compagn ëd tuti coj ch’at rispeto, tuti coj ch’a conòsso toe régole ‘d vita. 80Che mi i sìa angagià ànima e còrp a ‘ndeje dapress ai tò statù, përch’ i sia mai dësvërgognà.
כ (Caf) 81-88
[modifiché]81I speto che ti ‘t ven-e a libereme, ma costa atèisa am consuma. Mia speransa, contut a resta fissa ‘nt le promësse ‘d toa paròla. 82Ij mè euj a son dventà fin-a strach ant l’atèisa dël compiment ëd toa promëssa e i diso: “Cand é-lo ch’it ëm consoleras?”. 83I son vnùit a esse tanme n’oiro anfumà, ma mi i l’hai mai dësmentiame dl’ubidiensa ai tò statù. 84Cand é-lo che mi, ‘l tò servitor, ancora i l’avrai da soporté tut sossì? Cand é-lo che tì ‘t daras a coj ch’am përséguito ‘l castigh ch’a mérito? 85A-i é ‘d përson-e pien-e ‘d bòria ch’a l’han ëscavà ‘d tampe për feme tombeie ‘ndrinta. Lor a agisso pa scond a toa lege. 86Tùit ij tò precèt a son degn ëd fiusa. Guernme da coj ch’am përséguito sensa na rason. 87A l’han scasi dësblame sì an sla tèra, ma mi i son arfudame ‘d bandoné ij tò comandament. 88Dame ‘d vita neuva conform a toa misericòrdia, përchè i renda ubidiensa a le régole ‘d vita che ti ‘t l’has arvelà.
ל (Lamed) 89-96
[modifiché]89Nosgnor! Toa paròla a restera ferma për l’eternità. 90Ti ‘t dimostre toa fidelità da generassion a generassion. Ti’ t l’has stabilì la tèra e chila a resta ferma sota dij nòstri pé. 91Toe régole ‘d vita a resto vàlide ‘dcò ancheuj e a servo ij tò propòsit. 92S’i l’avèissa pa trovà d’ancoragiament an toa Lege, i sarìa bin già mòrt fongà ant ij mè sagrin.93Mai i dësmentierai ij tò precet, dàit che për sò mojen ti ‘t l’has arviscolame. 94Mi i son tò fieul, salv-me! Përché i sërco ‘d conòsse toa volontà. 95Contut che ij pecador a së stërmo për feme n'amboscà për la strà anté ch’i marcio e a vorìo masseme, i l’avrai sèmper ëd mira l’ubidiensa a toe régole ‘d vita. 96Fin-a la përfëssion a l’ha ij sò lìmit, ma ij tò comandament a l’han gnun lìmit: a riguardo la vita antrega.
מ (Mem) 97-104
[modifiché]97Òh lòn ch’i l’hai car toa lege! I penso tut ël di a chila! 98Grassie ai tò comandament, i son pì savi che ij mè nemis, përchè ch’a son sèmper mia guida. 99Vera, i son pì istruì che tùit ij mè magìster përchè toe régole i son costant a mediteje. 100I son fin-a pì giudissios che j’ansian përchè ij tò precet i l’hai scotaje 101I son arfudame d’andé an sla cativa stra: i veuj vive sempe conforma a toe paròle. 102An sossì i l’hai gnun-a intension ëd cambié idèja, përchè ch’it l’has mostramlo bin. 103Che bon-e ch’a son toe paròle! A son pì dosse che l’amel! 104Ij tò comandament am dan d’anteligensa[3]: gnun-a maravìja ch’i l’hai pijà ‘n ghignon tute j’àutre manere ‘d vive, ch’a son da stùpid!
נ (Nun) 105-112
[modifiché]105Toa paròla a l’é tanme ‘n ciàir pr’ ij mè pass, la lus ch’am anlùmina la stra anté ch’i marcio. 106I l’hai fàit un giurament, la promëssa ch’i mantnirai: i andrai sempe dapress a lòn che ti ‘t l’has ëstabilì përchè ch’a l’é giust[4]. 107A son grève le pen-e ch’i patisso: rendme la sòrt ëd vita ch’it l’has promëttune. 108Nosgnor! Aceta l’oferta ch’it faso con ij mè làver, e fà ch’i amprendo lòn che ti ‘t l’has mostrane[5]. 109Mia vita a l’é sèmper an privo, ma im dësmentio pa dë steje dapress a lòn ch’t l’has comandà an toa Lege. 110Ëd gent maléfica a l’ha prontame un trabucèt për feme cascheie andrinta, ma mi i pijerai nen na stra diversa da cola ch’it l’has mostrame[6] ti. 111L’ardità ch’i ciaperai a l’é lòn ch’a l’é scrit ant l’Aleansa: a l’é lolì ch’am dà tanta gòj. 112I compirai con tut mè cheur lòn che ti ‘t l’has decretà, dël tut e për sèmper.
ס (Samech) 113-120
[modifiché]113I l’hai an ghignon la gent fàussa, ma toa Lege a l’é cara a mè cheur. 114Ti ‘t ses mè arfugi e mè scu: mia speransa a l’é an toe paròle d’istrussion. 115Slontaneve da mi, vojàutri gent maléfica: mi i vado dapress ai comandament ëd mè Dé! 116Nosgnor! Dame l’apògg ch’it l’has promëttume! Che mia speransa am daga gnun-a delusion! 117Sosten-me e mi i sarai liberà: antlora ij tò statù a saran sèmpe l’ogèt ëd mia meditassion. 118Ti ‘t meprise tuti coj ch’a van ëdsà e ‘d là e ch’a ten-o ij tò statù an gnun-a considerassion. Ëd përson-e coma cole-lì a son fàusse e as peul pa fidess-ne. 119Ti ‘t dësbarasse ‘d tùit ij pecador coma dë scòrie: a l’é ‘dcò për lòn ch’i l’hai care toe régole ‘d vita. 120Am ven la pel d’òca mach a pensé a lòn ch’a càpiterà a coj ch’a l’han gnun rispet ëd ti. A farìo bin a pijé an sël sério ij tò giudissi.
ע (Ayin) 121-128
[modifiché]121Mi i faso lòn ch’a l’é giust e onest. Lass-me nen ant le man ëd coj ch’a diso ‘d mi ëd faussarìe. 122Garantiss-me na benedission: che la gent superba a vada pa an gir a dì ‘d faussarìe an mè cont. 123La vista am ven meno ant l’atèisa ‘d toa salvassion. I l’hai n’anvìa granda ‘d vëdde compìa la vrità ‘d toe promësse. 124Tràtme conform a toa misericòrdia, mi ch’i son tò servitor. Mostr-me coma buté an pràtica ij tò statù. 125I son tò servitor: dame l’anteligensa ‘d comprende toe lege. 126Nosgnor! A l’é rivà ‘l temp ch’it passe a l’assion! Varda mach vàire ch’a son coj ch’a mepriso e a contravnisso a toa Lege! 127A l’é për costa rason ch’i l’hai car ij tò precet pì che l’òr, vera, pì che l’òr ël pì fin. 128A l’é për costa rason ch’i osservo con diligensa ij tò comandament. Mi i l’hai an ghignon le vie dla busiardarìa.
פ (Pe) 129-136
[modifiché]129Toe régole ‘d condòta a son maravijose: a l’é për lòn che mi i-j vado dapress! 130La dotrin-a ‘d toa paròla a ‘nlumina la ment. A dà 'nteligensa a coj ch’a son malpràtich. 131I doverto la boca e i tiro ‘d sospir për la grand’ anvìa ch’i l’hai ëd vëdde butà ‘n pràtica ij tò precèt. 132Virte anvers ëd mi e àbie miserìcòrdia coma ch’i ‘t fase con tuti coj ch’a rispeto tò nòm. 133Guida ij mè pass ëscond toa paròla e përmet pa che ‘d cativèrie am dòmino. 134Gavme da ‘ntorn tùit ij busiard përchè i vada dapress ai tò comandament! 135Fà splende tò visagi a tò servitor; mostr-me ij tò statù. 136Ëd lerme a scoro dai mè euj përchè a son tanti coj ch’a trasgredisso toa Lege.
צ (Tsade) 138-144
[modifiché]137Nosgnor! Ti ‘t ses giust e toe decision a son conform a dritura. 138Toe lege a son përfete e toe decision a son dël tut da fidess-ne. 139I I son pien d’andignassion përchè ij tò nemis a dëspresio toe paròle. 140Toe promësse a son ëstàite butà a la preuva e a son dimostrasse fedej: a l’é për lòn ch’i l’hai tacame a ti[7]. 141I son pcit e dëspresià, ma mai im dësmentio dij tò comandament. 142Toa giustissia a l’é eterna e toe istrussion a son dël tut përfete. 143Cand ch’im trovava an privo e ant la dësgrassia ij tò comandament a j’ero mia letissia. 144Toe lege[8] a son sempe giuste: giùtme a comprendje bin parèj ch’i peussa vive.
ק (Qof) 145-152
[modifiché]145Con tut mè cheur i t'anvocava e i disìa: “Fame la grassia, Nosgnor! I son sèmpe restà fedel ai tò statù”! 146I alvava mia vos a ti e i disìa: “Salv-me përchè i ubidissa a toe régole ‘d vita”. 147I’m aussava matin bonora e it ciamava agiut. An toa paròla i treuvo mia speransa. 148Ëd neuit i stago dësvij e i médito toa paròla, 149Scota mia vos conform a toa misericòrdia, Nosgnor. Arviscol-me scond tò giudissi. 150Coj ch’am përséguito an soa malissia a son lì lì për riveme a còl; lor as ten-o lontan da toa Lege. 151Tutun, Signor, ti ’t ses davzin a mi, e tùit ij tò precèt a son degn ëd fiusa. 152Fin-a da cand ch’i j’era cit l’hai conossù toe régole ‘d condòta. A dureran për sèmper.
ר (Resh) 153-160
[modifiché]153Varda coma ch’i son ëstàit umilià e salv-me, përchè mi i’m dësmentio mai ëd toa Lege. 154Susten-me e salv-me; arviscol-me con toa paròla. 155La salvëssa as ten lontan-a dai pecador, përchè a sërco pa d’esse conform ai tò statù. 156Nosgnor! Toa misericòrdia a l’é granda. Arviscol-me conform a toe régole ‘d vita. 157Ij nemis ch’am përséguito e ch’am fan tribulé a son tanti. Malgré lor, mi i chito nen d’andeje dapress a toe régole ‘d vita. 158Am fà scheur mach a vëdde ij traditor, përché lor a van pa dapress a toa paròla. 159Nosgnor! Varda coma ch’i l’hai gòj a andeje dapress ai tò comandament! Arviscol-me conform a toa misericòrdia. 160L’essensa ‘d toe paròle a l’é vrità. Tute toe régole giuste ‘d condòta a dureran an etern.
שׂ/שׁ (Sin/Shin) 161-168
[modifiché]161Ëd gent potenta am përséguita sensa rason, ma lor am fan gnun-a tëmma; i l’hai tëmma pitòst la dzubidiensa a toe paròle. 162I m’arlegro ‘d toe paròle d’istrussion coma d‘un botin bondos. 163I l’hai an òdio e i mepriso tute le busiardarìe, ma i l'hai car toa Lege. 164It làudo set vire al di për toe giuste régole ‘d vita. 165 Òhi, che toa Lege a l’àbio ant ël cheur a ‘rsèivran tanta pas e gnente a-j farà ‘ntrapé. 166Nosgnor! Mi i speto toa salvassion e i ubidisso ai tò precèt. 167I ubidisso a tute le régole ‘d vita ch’it l’has dane: i j’hai tute an mè cheur. 168I osservo ij tò comandament, përché mìa vita a l’é sempe sota ij tò euj.
ת (Tav) 169-176
[modifiché]169Nosgnor! Che ij mè crij d’agiut a rivo fin-a a ti. Dame l’anteligensa ‘d comprende toa paròla antrega. 170Che mia sùplica a peuda rivé fin-a an toa presensa; che toa liberassion a l’àbia n’efet grand an mi, scond toe promësse. 171Che dai mè làver a së spantio ‘d càntiche ‘d làude, përchè ti ‘t l’has mostrame ij tò statù. 172Che mìa lenga a canta ‘d toe paròle, përche tùit ij tò comandament a son giust. 173Che toa man am giuta, përch’i l’hai sernù l’ubidiensa ai tò comandament. 174Nosgnor! I susto toa salvëssa e toa Lege am dà tanta gòj. 175Che mìa ànima a viva e at làuda; che toe régole ‘d vita am giuto. 176Mi i andasìa un pò da sì e ‘n pò da là tanme na feja ch’a l’era spërdusse. Tutun, ti ’t ses ëvnùit a sërcheme përchè mi im dësmentièissa mai dij tò precèt.