La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Proverbi/Proverbi 14

←Proverbi 13

La Bibia piemontèisa Provèrbi

Proverbi 15→

La Bìbia piemontèisa - Proverbi 14

Provèrbi

14

¹Na fomna savia as pija soen^[1] ëd soa ca, la fòla a la fà droché con soe man.

²Col ch’a marcia për ël vieul drit a l'ha timor ëd Nosgnor, ma col ch'a marcia për dë stra ‘d cativa arputassion a lo dëspréssia.

³Ij discors arogant dij torolo^[2] a dventran un bel di na vërga ch’a-j darà tante barotà, nompà le paròle dij savant a son na protession.

⁴Andova ch'a-i son pa 'd beu, ël grané a resta veuid, nompà con la fòrsa dij beu^[3] a-i é 'd racòlt bondos.

⁵Un testimòni sincer a angan-a pa, col fàuss a l'é n’adoss ëd busiardarìe.

⁶Lë sbefios^[4] a va an serca dla saviëssa a dzoneus, l'òm prudent a l'ha belfé ant ël savèj.

⁷Stà a la larga da l'òm fòl përchè da soa boca a ven gnun-a saviëssa.

⁸La saviëssa dël prudent a stà ant ël comprende cola che a l'é soa stra, ma l'amprudensa dij fòj a l'è ‘n trabucèt.

⁹Ij fòj a amëtto maj d’avèj sbalià^[5], ma ij giust, s’a l’é ‘l cas, a ‘rconòsso soe colpe e a 'mplòro grassia^[6].

¹⁰Ël cheur a conòss ij sò sagrin, e cand ch’a l’ha ‘d gòj pa tùit a lo capisso.

¹¹La ca dij gram a drocherà, ma la tenda dj giust a fosonerà.

¹²A-i é dë strà ch' a smijo drite ma che, an efet, a men-o a la mòrt: vàire a-j vëddo pa^[7].

¹³A-i é coj ch’a rijo ma ch’a stërmo ant ël cheur ij sò dolor; cand che la gòj a va a la fin, ij sagrin a resto.

¹⁴Na vira o l’àutra a l’avran da paghela coj ch’a fan lòn ch’a l’é mal, ma ‘l brav òm a sarà arcompensà.

¹⁵Mach ij badòla a chërdo a tut lòn ch’a sento, ma ij giudissios a vardo bin anté ch’a buto ij pé.

¹⁶Na përson-a sàvia a sà che la prudensa a l’é mai tròpa e a sta a la larga dal mal^[8] ma ‘l fòl as fida tròp ëd chiel midem e as asarda andova ch’a sarìa mej ëd nen andé.

¹⁷L'òm sensa passiensa a fà 'd folairà, ij brigàire a ven-o sèmper a esse odià.

¹⁸Ij bonomeri a pòrto adòss na vestimenta ‘d folairà, ma ij prudent as faran na coron-a dël savèj.

¹⁹A la fin ij gram a l’avran da prostërnesse^[9] ‘dnans a coj ch’a son brav e ij përvers a l’avran da tambussé a le pòrte dij giust.

²⁰Ij pòver a son dëspressià fin-a dai sò avzin, ma jë sgnor a l’han sèmper tanti ansidit amis.

²¹A fà pecà col che a dëspressia sò pròssim, a l'é pien ëd boneur col che a compassion-a ij pòver.

²²Fé ‘l mal, é-lo pa nen ësbalià? Chi ch’as angigna a fé ‘l bin a ‘rseivrà misericòrdia e arconossensa^[10].

²³Travajé con diligensa a pòrta ‘d profit, ma la bërtavela a dà mach ëd miseria.

²⁴La coron-a dij savant a l'é soa richëssa; la mataria dij sensa sust a l'é folia.

²⁵Ël testimòni fedel a l'é col che a salva ‘d vite; baquaro col che a spantia 'd gavade.

²⁶La fiusa dël fòrt a l'é ant la tëmma 'd Nosgnor: chiel a sarà na sosta për ij sò fieuj.

²⁷Ël timor ëd Dé a l'é n’adoss ëd vita për ëscapé da le liasse dla mòrt.

²⁸Na popolassion ch’a chërs a l’é la glòria dij rè, ma pòca gent a l'é la ruin-a dij prinsi.

²⁹Col ch'a l'ha passiensa a l'ha 'dcò tanta prudensa; ma chi che a-j ëscapa la flin-a a l'é un sensa sust.

³⁰Un cheur pasi a l'é vita për tut ël còrp, la gelosìa a l’é tanme ‘n càncher dj'òss.

³¹Chi ch’a crasa 'l pòver a pòrta ofèisa a sò Creator, col che a l'ha misericòrdia dël mìser a lo onora.

³²Ël gram a l'é bolvërsà da soa gramissia, ma 'l giust a treuva n’arfugi an soa dritura.

³³Ant un cheur pien ëd sust a-i é la saviëssa, ma costa a peul pa trovesse 'nt un gadan.

³⁴La giustissia a-j fà onor a na nassion, ma 'l pecà a marca la miseria dij pòpoj.

³⁵Ël favor dël rè a l'é për ij ministr anteligent, ma soa flin-a për chi che a-j pòrta dzonor.

Nòte

1. O “a costruiss”.
2. Ël test masorétich a les: גַּאֲוָה  (gaʾavah, "orgheuj").
3. Ebràich: “la fòrsa dij beu.” Ël genitiv שׁוֹר (shor, “beu”) a l'ha fonsion d'atribut genitiv : “beu: fòrt.”
4. Sbefios” (לֵץ, lets) a sarìa l'inteletual arogant.
5. Ebràich: "Sens ëd colpa". La paròla אָשָׁם (ʾasham)a podrìa 'dcò vorèj dì: oferta 'd riparassion, restitussion.
6. La paròla רָצוֹן (ratson) a signìfica "favor; acetassion; piasì e volontà.
7. Cfr. Provèrbi 16:25.
8. Hitpael d' עָבַר (ʿavar, “passé dzora”); a significa “passé dë dlà dij finagi ëd proprietà.
9. Ël verb שָׁחַח (shacach) a veul dì quacesse përchè strach o për umiliassion.
10. O “fidelità”.