La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Genesi/Genesi 41

←Genesi 40

La Bibia piemontèisa Genesi

Genesi 42→

Génesi

41

Ij seugn ëd Faraon 

La Bìbia piemontèisa - Génesi 41

¹Passà ch’a j’ero doi agn, ël Faraon a l’ha avù ‘n seugn: a jë smijava d’esse an sla rivera dël Nil. ²A l’ha vëddù seurte dal fium set vache, d’aspet bel fiorissant e grasse, ch’a son butasse a pasturé ant le gioncaje. ³Dòp ëd lor a son seurtije d’àutre set, brute e màire, e a son fërmasse davzin a le prime an sla rivera dël fium. ⁴E le vache brute e màire a son mangiasse le set vache bele e grasse. Peui ël Faraon a l’é dësvijasse. 

⁵Ël Faraon a l’é torna andurmisse e a l’ha torna sugnà: a l’ha vëddù seurte set ëspi pien e bej ch'a s-ciodavo sù mach da na gamba. ⁶Peuj a l’han gicà apress ëd cole-lì set d’àutr ëspì splufrì e brusà dal vent levantin. ⁷E jë spì splufrì a l’han travondà ij set ëspì granì e pien. Ant col moment-lì ël Faraon a l’é dësvijasse: a l’era stàit un seugn.

⁸La matin, tutun, Faraon a l’era restà conturbà. Për lòn a l’ha mandà a ciamé tuti jë stròlogh e tùit ij savant d’Egit e a l’ha contaje sò seugn, ma gnun ëd lor a l’ha savù dëspieghèjlo.

⁹Anlora ‘l cap dij porteur ëd cope a l’ha parlà a Faraon e a l’ha dije: “Ancheuj im n'aviso dj’eror ch’i l’avìa fàit^[1]. ¹⁰Ël Faraon a l’era anrabiasse contra ij sò doi servent, contra ‘l cap dij panaté e contra ‘d mi. A l’avìa ampërzonaje ant la ca dël comandant ëd la guardia real. ¹¹Ant la midema neuit mi e chiel i l’avìo sugnà e minca un ëd nojàutri a l’avìa fàit un seugn con soa significassion particolar. ¹²Ant la përzon a-i era con nojàutri un giovo, n’Ebreo, ch’a l’era stàit ël servitor dël comandant ëd le guardie. I l’oma contaje ij nòstri seugn e chiel a l’ha interpretànje; a l’ha dàit a mincadun ëd nojàutri l’antërpretassion ëd sò seugn; ¹³e a l’é ancapità pròpi conforma l’antërpretassion che chiel a l’avìa dane: mi i son ëstàit ristabilì an mè ufissi, e l’àutr a l’é stàit pendù.

Giusep a dà l’antërpretassion dël seugn ëd Faraon

¹⁴Anlora Faraon a l’ha mandà a ciamé Giusep che, fàit seurte an pressa d’an përzon, sbarbà e cambià ‘d vestimenta, a l’é presentasse da Faraon. ¹⁵Faraon a l’ha dije a Giusep: “I l’hai fàit un seugn, e a-i é gnun ch’a sapia antërpretemlo. Peui i l’hai sentì dì che ti, quand ch’at conto un seugn, it ses bon a antërpretelo. ¹⁶Giusep a l’ha responduje a Faraon: “A l’é pa nen mi, ma a l’é Nosgnor ch’a darà al Faraon l’antërpretassion ch’a peudrà pasié sò cheur”.

¹⁷Anlora Faraon a l’ha dëspiegà a Giusep: “Mi, a më smijava, an seugn, d’esse ant la rivera dël Nil. ¹⁸I l’hai vëddù ch’a surtìo da la rivera set vache grasse e bele, e a pasturavo ant la gioncaja. ¹⁹Apress ëd cole-lì a son seurtìe d’àutre set vache, tant màire, e brute e splufrìe ch’i l’avìa mai vëddune parèj an tuta la tèra d’Egit. ²⁰Le vache brute e màire a l’han mangiasse le set grasse che anans a l’ero seurtìe da la rivera. ²¹Apress ch’a l’avìo mangiàssje, a smijava gnanca ch’a l’avèisso falo, përchè sò aspet ëd lor a l’era tant brut coma prima. An col moment-lì i son dësvijame.

²²Peui i l’hai avù n’àutr seugn: i l’hai vëddù ch’a seurtìo set ëspì da na midema gamba, pien e bej. ²³Apress ëd lor a son nassù d’àutri set ëspì, dësseccà, veuid e brusà dal vent levantin. ²⁴Jë spì veuid a l’han peui travondù ij set ëspì bej. I l’hai contà sti seugn a jë stròlogh, ma a l’é staje gnun ëd lor ch’a fussa bon a deme na spiegassion dij mè seugn”.

²⁵Giusep a l’ha dije a Faraon: “Tùit e doj sti seugn a l’han na sola significassion: Nosgnor a nunsia a Faraon lòn che Chiel a stà për fé. ²⁶Le set vache bele a rapresento set agn, e ij set ëspì bej a rapresento set agn. As trata, donca, d’un seugn ùnich con na sola significassion. 

²⁷Le set vache màire e brute ch’a seurto apress j’àutre a rapresento set agn e ‘dcò ij set ëspì veuid e brusà dal vent d’orient, a l’é ch’a-i sarà set agn ëd famin-a. ²⁸A l’é giusta lòn ch’i l’hai dit a Faraon; Nosgnor a l’ha mostrà a Faraon lòn che Chiel a sta për fé: ²⁹Ij set agn ch’a ven-o a saran ëd na gran bondosità an tut l’Egit. ³⁰Apress a vniran set agn ëd famin-a, e tuta la bondansa ch’a-i era anans a sarà dësmentià ant la tèra d’Egit. La famin-a a farà ravagi dla tèra. ³¹As n’arcordrà pì nen dla bondosità dla tèra ch’a-i era prima për motiv ëd la famin-a ch’a vnirà dòp, përchè ch’a sarà motobin greva. ³²Ël fàit che ‘l seugn ëd Faraon a l’é arpetusse doe vire a veul dì che l’aveniment a l’é decis da part ëd Nosgnor, e chiel a lo farà rivé bin tòst.

³³Adess, donca, a venta che Faraon a treuva n’òm inteligent e savi e ch’a-j daga d’autorità an sël pais d’Egit. ³⁴Che Faraon a nòmina dj’ispetor për tut ël pais, ch’a l’abio l’ancombensa d’arlevé un quint dla produssion dël pais d’Egit antant ch’a-i saran set agn ëd bondansa. ³⁵A l’avran da cheuje tut ël nutriment ch’a l’é ‘d tròp antant ch’a-i son costi agn bon ch’a stan për rivé. Sota l’autorità ‘d Faraon lor a anmagasineran le provigion ëd gran ant le sità e a lo guerneran. ³⁶Coste proviànde a serviran ëd riserva al pair për ij set agn ëd famin-a ch’a l’han da vnì. A l’é parèj che ‘l pais a meuirera nen ëd fam”.

Giusep prim ministr dël Faraon

³⁷Sto discors-sì a l’é piasuje motobin a Faraon e a tùit ij sò cortisan. ³⁸Ël Faraon a l’ha dije: “Podrio-ne miraco trové n’àutr coma Giusep, n’òm ch’a sia autërtant guidà da lë Spirit ëd Nosgnor?”. ³⁹Anlora Faraon a l’ha dit a Giusep: “Dagià che Nosgnor a l’ha fate conòsse tut sòn, a-i é gnun d’àutri ch’a sia pì 'nteligent e savi che ti. ⁴⁰Për lòn it saras ti ël meinagé ‘d mè regn^[2] e tut mè pòpol a ubidirà ai tò órdin. Mach për ël tròno mi i sarai pì grand che ti”. ⁴¹E Faraon a l’ha giontà: “It dago autorità dzora tut ël pais d’Egit”. ⁴²Anlora Faraon a l’é gavasse sò anel da la man, col ch’a-j servìa da cacèt, e a l’ha butàjlo a la man ëd Giusep; a l’ha arvestilo ‘d vestimente ‘d lin fin e a l’ha butaje al còl un colié d’òr. ⁴³A l’ha falo monté an sël pì bel chèr ch’a l’avìa apress ël sò e dë 'dnans ëd chiel as crijava: “Fè largh!”. A l’é parèj ch’a l’ha daje autorità an tut ël pais d’Egit.

⁴⁴Ël Faraon a l’ha ancora dije a Giusep: “Mi i son Faraon, ma sensa tò përmess gnun a podrà aussé nì la man nì ël pé an tut ël pais d’Egit”. ⁴⁵Ël Faraon a l’ha amponuje a Giusep ël nòm ëd Zafnat-Panech, e a l’ha daje për fomna Asnat, fija ‘d Potifera, sacerdòt d’On^[3]. Anlora Giusep a l’ha pijà an càrich ël meinagi^[4] d  tut ël pais d’Egit. ⁴⁶Giusep a l’avìa trant’agn quand ch’a l’é presentasse dë 'dnans a Faraon, rè d’Egit.

Giusèp a l’ha pijà congé dal Faraon e a l’é partì për ispessioné tut l’Egit. ⁴⁷Antant ch’a-i son ëstaie ij set agn ëd bondansa, la tèra a l’ha portà ‘d frut a profusion, ⁴⁸Durant ij set agn ëd bondansa Giusep a l’ha arlevà tute le proviande ch’a-i ero 'd tròp ant ël pais d’Egit e a l’ha faje anmagasiné ant le sità. Parèj ant le sità a l’é staje ambaronà la produssion ëd la campagna a l’anviron. ⁴⁹Giusep a l’ha fàit anmagasiné ‘l gran ch’a l’é stàit tanme la sabia dël mar, an quantità tant bondosa ch’as në podìa gnanca fene ‘l cont, përchè a passava tute le mzure.

⁵⁰Anans ch’a rivèisso j’agn ëd la famin-a, a son naje a Giusep doi fieuj ch’a l’ha daje Asnat, fija ‘d Potifera, sacerdòt d’On. ⁵¹Giusep a l’ha dàit al prim fieul ël nòm ëd Manasse, përchè, a l’ha dit chiel, “Nosgnor a l’ha fame dësmentié tute mie pen-e e tuta la famija ‘d mè pare”. ⁵²Lë scond a l’ha ciamalo Efraim, përchè, a l’ha dit chiel, “Nosgnor a l’ha rendume dru ant ël pais ëd mè maleur”.

⁵³Peuj a son finì ij set agn ëd bondansa ch’a l’ero staie ant ël pais d’Egit, ⁵⁴e a son comensà ij set agn ëd famin-a^[5], pròpi coma ch’a l’avìa dit Giusep.  A i-é staie na famin-a an tùit ij pais, ma an tut ël pais d’Egit a-i era ‘d pan. ⁵⁵Peui tut ël pais d’Egit a l’ha patì la fam e ‘l pòpol a ciamava a gran vos ël pan a Faraon, ma Faraon a disìa a tùit j’Egissian: “Andé da Giusep, e fé lòn che chiel av dirà^[6]”.⁵⁶La famin-a a la fasìa da padron-a për tuta la tera. Anlora Giusep a l’ha vendù ‘d gran a j’Egissian. La famin-a a vnisìa sèmper pì greva ant ël pais d’Egit. ⁵⁷Ëdcò da tuti j’àutri pais a vnisìa ‘d gent për caté ‘d gran da Giusep, përchè la famin-a a l’era greva për tuta la tèra. 

Nòte

1. Coj ch’a l’avìo falo campé an përzon.  
2. Cfr. At 7:10.
3. O “sacerdot dla sità d’Eliopolis”.
4. O “a l’é partì për ispessioné”.
5. Cfr. At 7:11.
6. Cfr. Gioann 2:5.