La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Genesi/Genesi 19
19
[modifiché]Dëstrussion ëd Sòdoma
[modifiché]1An sël fé dla sèira, ij doi àngej a son rivà a Sòdoma antramentre che Lòt a stasìa setà a la pòrta ‘d Sòdoma. Pen-a ch’a l’ha vëdduje, Lòt a l’é aussasse, a l’é andaje 'ncontra e a l’é prostërnasse fin a toché la tèra con la front. 2Peui a l’ha dije: “Car ij mè sgnor, feme l’onor ëd ven-e a ca mia, i sarai vòst sërvent: iv lavereve ij pé e i podreve passeie la neuit. Peui, doman matin, për temp, iv n’andreve për vòstra stra”. Lor, contut, a l’han rësponduje: “Nò, i passeroma la neuit an piassa”. 3Ma chiel tant a l’ha ansistù ch’a son vnù da chiel e a son intrà an soa ca. Chiel a l’ha prontaje ‘n disné gròss, a l’ha fàit cheuse ëd pan sensa alvà e parèj a l’han mangià.
4A j’ero 'ncora nen andàit a deurme, che j’òm ëd Sòdoma, giovo e vej, tuti sensa ecession, a son mugiasse tut d’antorn a la ca. 5A l’han ciamà Lòt e a l’han dije: “Andova ch’a son coj òm ch’a son intrà da ti sta sèira? Faje seurte da nojàutri ch’i voroma conòssje[1]!” 6Lòt a l’é surtì anvers ëd lor an sla pòrta e, dòp d’avèj sarà la pòrta darera ‘d chiel, 7a l’ha dit: “Nò, ij mè frej, feje pa cola saloparìa[2]. 8Steme a sente: mi i l’hai doe fije, ch’a son ancora vèrgin[3], lassé ch’iv jë pòrto fòra e i podreve feje tut lòn ch’av pias, basta mach ch’i feve gnente a coj òm, përchè ch’a son ij mè òspit e a son sota mia protession[4]”.
9Ma cola gent a l’ha rësponduje: “Gavte dai pé! Sto-sì ch’a l’é vnùit ambelessì a l’é mach un foresté e a veul fesse giùdes ëd nòstre costume! Adess i faroma a ti pes che a lor!”. E posand-se con violensa contra 'd Lòt, a son avzinasse për dësfondé la pòrta. 10Anlora, da ‘ndrinta, coj òm a son ësporzusse fòra dla pòrta, a l’han ambrancà Lòt, a l’han tiralo ant ëcà e a l’han torna sarà la pòrta. 11E tuta cola gent ch’a l’era dë 'dnans a l’intrada dla ca, dal pì cit al pì grand, a l’han amborgnaje, parèj ch’a podìo pì nen trové la pòrta dla ca.
12Antramentre, j’òspit a l’han dije a Lòt: “L’has-to ancora cheidun ambelessi? Ël gënner, ij tò fieuj, le toe fije e tùit ij tò parent: faje seurte da sta sità-sì. 13Le dolianse ch’a son rivà dë 'dnans a Nosgnor da sto leugh a son tant numerose che chiel a l’ha mandane për dëstruve dël tut ësta sità.
14Anlora Lòt a l’é surtì a parlé ai sò gënner ch’a dovìo marié soe fije, e a l’ha dije: “Fé lest! Seurte da sta sità, përchè Nosgnor a stà për dëstruve la sità!”. Ma a l’é smijaje ai sò gënner ch’a vorèissa badinesse ‘d lor. 15Cand ch’a l’é vnuje l’alba, j’àngej a l’han fàit pressa a Lòt, an disendje: “Sù, pija toa fomna e toe fije ch’it l’has ambelessì e seurt për nen esse pijà an mes a la dëstrussion ëd la sità”. 16Lòt a bëstandava, ma j’àngej a l’han pijà për man chiel[5], soa fomna e soe doe fije për n’at gròss ëd misericòrdia anvers ëd chiel; a l’han falo seurte e a l’han portalo fòra da la sità.
17Dòp d’avèj-je portà fòra, un ëd lor a l’ha dije: “Scapa, s’it veule salvete la vita. Varda nen andarera, e fërm-te nen ant la val: scapa an sle montagne, dësnò i sareve ‘dcò vojàutri consumà dal feugh!”. 18Ma Lòt a l’ha dije: “Nò, car ël mè sgnor! 19Varda, tò sërvent a l’ha trovà grassia ai tò euj, e ti ’t l’has avù na misericòrdia granda anvers ëd mi salvandme la vita, ma mi i-i la farai nen a scapé ans la montagna, sensa che ‘l maleur am sesissa e mi i meuira. 20Varda là ch'a-i é na borgià. A l’é pro davzin-a përchè mi i peussa trové sosta là e a l’é pròpi cita! Lassa che mi i scapa là dzora - é-lo pa cita? Parèj mia vita a sarà salva!”. 21L’àngel a l’ha rësponduje: “Varda-lì, i l’hai favorite ‘dcò ‘d lòn: la borgià ch’it l’has dime a sarà nen dësblà. 22Ma adess, fé lest, cor, scapa përchè mi i peuss fé gnente fin-a che ti it sie nen rivaie”: A l’é për lòn che cola borgià a l’é peuj ciamasse Zoar (ch’a veul dì “pcit leugh”).
23A la ponta dël dì ël sol as alvava an sla tèra e Lòt a l’é rivà a Zoar, 24quand che Nosgnor a l’ha fàit pieuve dal cel dzora a Sòdoma e dzora Gomora sorfo e feu. 25A l’é arzultane na dëstrussion compléta: tute le sità, tuta la valada, con tùit j’abitant dla sità e la vegetassion: a l’é restane pì nen [6]. 26Ore, la fomna ‘d Lòt, ch’a-j vnisìa daré ‘d chiel, a l’é fërmasse për vardé andarera e a l’é dventà na colòna ‘d sal[7].
27Abraham a l’é andàit ëd prima matin al leugh andova ch’a l’era fërmasse dë 'dnans a Nosgnor, 28e a l’ha contemplà da l’àut Sòdoma e Gomora, e tuta la dëstèisa dla valada e a l’ha vëddù che ‘n fum a montava da la tèra coma s’a fussa ‘l fum ch’a seurt da na fornasa. 29Parèj, quand che Nosgnor Dé a l’ha dëstruvù le sità dla pian-a, a l’é visass-ne d’Abraham e a l’ha tirane fòra Lòt, ch’a-i ëstasìa, përché ch’a fussa nen pijà an mes a tut col disastr.
Lòt e soe fije
[modifiché]30Peui Lòt a l’é partiss-ne da Zoar e a l’é andass-ne an sla montagna, ansema a le doe fije, përchè ch’a l’avìo tëmma ‘d resté a Zoar, e a l’é stabilisse ant na balma con lor. 31La fija granda a l’ha dit a la pì cita: “Còsa l’omne da fé adess ch’a-i é restà pì gnun òm da marié an ësto teritòri e nòst pare a sarà bin tòst tròp vej për avèj ‘d famija? I l’oma bin da mariesse coma ch’a fan tuti e d’avèj ëd masnà. 32Ven, fomje bèive ‘d vin a nòst pare e peui cogiomse con chiel, përparèj i l’avroma ‘d dissendent almanch da chiel, 33Parèj, cola neuit a l’han fàit bèive ‘d vin a sò pare e la pì granda a l’é andàita a cogesse con sò pare, ma chiel a l’é nen ancorzuss-ne, nì quand che chila a l’é cogiasse, nì quand che chila a l’é alvasse.
34L’indoman, la pì granda a l’ha dije a la pì cita: “Ier neuit i son cogiame con nòst pare: fomje bèive ‘d vin ëdcò sta neuit e và ti a cogiete con chiel; parèj i l’avroma ‘d dissendent da chiel”. 35Dcò cola neuit a l’han fàit bèive ‘d vin a sò pare e la pì giovo a l’é andàita a cogiesse con chiel; ma chiel a l’é nen ancorzuss-ne, nì quand chila a l’é cogiasse, nì quand che chila a l’é alvasse. 36A l’é parèj che le doe fije ‘d Lòt a l’han consepì da sò pare. 37La pì granda a l’ha parturì ‘n fieul e a l’ha ciamalo Moab. Sto-sì a l’é ‘l pare dij Moabita ch’a esisto fin-a a l dì d’ancheuj. 38Ëdcò la pì giovo a l’ha butà al mond un fieul e a l’ha ciamalo Ben-Ammi (ch’a veul dì “Fieul ëd mia gent”). Sto-sì a l’é ‘l pare dj’Amonita, ch’a esisto fin-a al dì d’ancheuj.