Anònim/Piemontèide/Cant 27
SABA CANT XXVII
[modifiché]Andoa a rivo ij Savòja
A venta ch’i tratoma ’s tema sì,
quaidun am lo ciamrà.
Për quasi mila agn ël nòst bel ni
l’é stàit a ’n nòm gropà
a càusa dla famija che ’n col pòst
l’é vnùita assè ’mportanta
e peui a l’é slargasse ’nco ’nt ij nòst
pais con fòrsa tanta.
Savòja ’l nòst destin, ël nòst brut vissi
ch’i l’oma mach molà
da pòch, noi peui cambià l’oma ’l giudissi,
ma vàire a l’é costà!
Son tanti e ’n tùit ij temp coj dla famija
ch’i l’hai davzin s-ciairà.
Dabon n’àut longh poema mi scrivrìa,
ma sòn capitrà pa.
L’é chila ch’a l’ha dime dë sté ciuto,
lassé droché ’l silensi,
combèn che sòn fastudia ij gran saputo
dai cheur falà marensi.
Mach pòche vire peuss aussé mia vos,
quand son dabon sigur
che chila l’avrà nen për sòn na cros
sgnacà da ’n mal tròp dur.
Dess chërdo ’d podèj dì ch’i l’hai s-ciairà
ël duca Filiberto,
lì sì ch’a j’era ’n giuss ëd nobiltà,
parèj mia vos doverto.
“It j’ere fòrse ti ’nt la gran bataja?
Më smija pròpe ’d nò!
I penso bin ’d valèj la mia mudaja.
Tramuva tut al Pò!
Turin sarà da ’dess la capital
lontan da cola Fransa
che sempe a l’ha sugnà për ël nòst mal
ëd noi ’mpinì la pansa.”
La gent sì ch’a scotava ’l comandant
e ’n pressa ’s na corìo
portand a nòbij, pòpol, prèive e fant
comand me ch’a surtìo.
“Contavo ch’i sarìo mai tornà
e ’nvece soma sì.
Faroma con sta gent na gran armà,
an cassëran pa pì ! ”
“Ij cost saran bin àut, son gròsse spèise
e peui ant la Savòja…”
“Pì lìber son an tère piemontèise.
Të staghe ’nco lì, bòja? ”
E l’àut già ’s na filava, ma ’l capòcia
l’avìa d’àut da dì:
“Ti, torna ’ndré, sì, sùbit, crapon, bòcia!
A coj ëd Siamberì
arcòrda ch’a sarìo ’nco fransèis
s’i fussa nen tornà.
Son mi lë stat, ai nòbij e borghèis
deuv esse tut mostà! ”
“Ma..”“Basta! Bogia lesto! J’é ’n neuv mond
ch’a venta costruì
e ti ’t na reste sì girand an tond.
Cor fòrt! ” e a l’é sparì.
“Ch’a pòrto ’dcò ’l Linseul! ” a l’ha crijà
e peui a l’é stàit sol.
Antlora i l’hai vardalo nen vardà
me chiel a fussa col
Mosé liberator dai nòsti maj
e ’n pòch i l’hai pensà
ch’a l’era ’n bel darmagi che dòp mai
an fussa capità
n’àut duca con col fìdich, ma deuv dì
ch’am pias mia libertà:
sarìa stàit cativ a stessne lì
scotand na Maestà
tant fòrta e tant superba: a l’é ’l giust deuit
che ’ntorn mi ’m sërchërìa,
anvece s-ciàir lum fiap e nèira neuit
për la nassion falìa.
Mia sòcia a l’ha parlame dòp un pòch:
“ ’T l’has vist? Capisse vàire
sperava ’n cost òm si? L’é durà ’n tòch,
ma peui speranse màire
i l’hai trovame ’n borsa. Sta famija
l’ha dame ’n pò ’d baldansa,
ma j’era pòch ësvicia: foravìa
l’han dame pa ’mportansa.
Mie seure prepotente sempe a l’han
batusse contra mi.
L’hai sempe avù tra ij pé ’l brut son toscan
e col carion ’d Parì.
Për sécoj l’han spantiasse ’nt la mia tèra
fasend ij sò afé,
marcandla con ël sangh ëd ògni goèra
për peui lasseme a pé.
Un dì ’s na son scapà dëdlà dël mar
ant l’ìsola dle crave,
dël bòsch ch’as fan le nate:tùit ij car
che mi l’avìa dave
i l’eve bandonà al teror fransèis,
ma sòn l’era l’inissi.
I l’eve gavà peui ai piemontèis
soa capital : che vissi.
Da ’ntlora ’l pòpol mè l’é stàit da sol
an mes a tanti luv
quand fin-a ’n cit bebero a l’era col
che ’n tut col ësbaruv
podìa vnì ’l sò cap : l’é capità
e sòn l’ha giontà ’d mal,
ma sòn am pòrta ’n zòne tròp dlicà,
l’é mej se pòch ’m n’ancal.
Tornand ai rè legìtim chila ’m dis:
“Lassomje a la soa stòria.
I spero che l’avnì sarà pì amis.
Ij di diran dla glòria.
Ed lor im ten ël sìmbol, ël drapò
për tuta mia nassion.”
Për voi ch’i scote ’n broa al nòst vej Pò
va ’nanz, mia narassion!