Anònim/Piemontèide/Cant 08
LUN-ES CANT VIII
[modifiché]Andoa Anìbal a trionfa
Slonghé ’dess bin le gambe përché ’l sàut
ch’iv ciam ëd fé con mi
l’é longh pì ’d dozent agn; i chërd sens’àut
che ij mòj e ij pì ramì
l’avran bele stofiasse dë sto viagi,
ma fòrse a-i sarà pro
quaidun ’n pòch pì dësvij e che ’d coragi
a n’ha da vendne ’nco.
S’it intre ’nt ël baron dij nen nujà
ti scota lòn ch’it conto.
I son finì an mes a dj’òm armà,
cavaj e coj ch’a-j monto
ch’as n’andasìo giù për na valada
che ’ncheuj l’é ’ntorn a Susa
nen strach, ma fresch me dòp na gran drumiada,
ël cheur ampinì ’d fiusa
me coj ch’a l’han vinciù contra ij gigant
tornand da cola goèra
carià d’onor e ’d glòria an mes ai cant
ëd gòj ant la soa tèra.
Ma j’era ’nt una dròla posission
’n sla schin-a ’d n’elefant
che quasi l’ha fàit vnime ’n lordisson,
ma sòn l’é pa ’mportant.
“At pias ël panorama? ” l’ha dit chila
sla gheuba ’d n’àut nason.
“I l’hai trovate’n pòst an prima fila
për gòdte j’anviron.”
“Ma lòn ch’it veule gòde da sì ’nsima,
capisso ch’it dësmore.”
L’é mej s’iv diso nen ant la mia rima
ël giuss dël mè dëscore.
E chila peui l’é ’ndàita a fé l’ofèisa
savrìa nen andoa
stërmà ’nt la gran armà cartaginèisa,
mi ’dnanz e chila an coa.
Ij pass ëd col bes-cion am sopatavo
lë stòmi, ’l fìdich, j’òss,
piotà che ’nt ël servel am rimbombavo,
che póer peui adòss !
Ma ’n fond m’anteressava vardé ’n facia ’l
teror dij gran Roman,
ma prima ’d cola pèrdita ch’a macia ’l
gran nòm dë st’african
al temp che fin-a ’s tìtol l’ha dovù
passé a lë S-cipion
che ’nco doimila agn dòp l’é ripetù
ant l’inn dlë stivalon.
Mi j’era ’nt ël mè cheur pròpe sigur
che fòra da la vista
ëd tuti mi im trovèissa, me se ’n mur
antorn a col ch’a pista
da tut am separèissa, ma purtròp
a l’era nen parèj.
I s-ciàir dij cavajer che ’l sò galòp
a fërmo: “I veuj savèj
ch’it ses, come it l’has fàit a ’ndè lì ’nsima.
’T ses nen dla nòsta armà.
Ven giù ò con na flecia foma prima
sgairand nen tant ël fià.”
“Ma come fan a vëdme?” i l’hai pensà
“L’è colpa ’d cola òca
ch’a l’ha lassame sol.” e i l’hai s-ciairà
ël temp dl’ùltima ciòca.
Im camp giù da la schin-a dl’elefant, ma
son nen costumà.
Na gamba s’angavigna ’nt ël gigant,
finiss an mes al prà.
“Ischià?” am ciama un vestì divers
da tùit j’àutri bajet
“Sghià? Sì, son sghià” e i vardo vers
l’òm neuv, soris ës-cet,
bogé da sgnor con euj’nterogativ
për lòn ch’ l’hai rispondù.
Sorprèisa ’nduvinava ’n tùit coj viv
për mi, lë sconossù.
A gionta tre paròle col monsù,
ma mi capiss pa gnente
e ’n fin a l’ha ’dcò chiel arconossù
inùtil parlé e sente.
Capiss che ’mbassador ò giù da lì
deuv esse col omon
ch’a squadra con fierëssa nen stupì
la fòrsa dla legion.
Mi son con na caden-a bin gropà
mach dòp a decidran
cò fè ’d cost foresté nen dësgenà,
am lasso e as na van.
Antlora fòra dl’ombra a ven vers mi
l’antica mia sòcia:
“Veuj esse tratà bin, it l’has capì?
Comport-te nen me ’n bòcia.”
Am lìbera e ’nvisìbil fa torné
“Giomai ël feu l’é àut.”
Am fà monté ’n caval ch’a fà s-ciopé
a fòrsa ’d fé pijé sàut.
Caloma longh la Dòira e a Turin
fërmoma ’l nòst volé,
a bruso soe caban-e e ij Taurin
a l’han dovù scapé.
“Ti conta a la toa gent ch’i son stofiame
ëd mila piroëtte.”
e a lìbero col òm che cole fiame
a varda fé a fëtte
soa veja capital. Mi im gir vers col
che prima l’ha parlà.
A prega con la facia vers ël sol
e a schin-a la sità.
“ ’Dess basta con ste pùles, partiroma
e sensa pì speté
prontoma l’istess feu për cola Roma
ch’i ’ndoma për disblé.”
L’ha pressa ’l comandant, con j’euj già varca
ël fium e vers mesdì
a sent crijé la glòria: “Anìbal Barca,
mi speto ’mbelessì! ”