Pier Luis ëd Barban/Emmaus

Emmaus

Sandrin a stasìa a doj pas da Gerosalém. Chiel-sì a vivìa isolà an soa cà ‘d campagna, a parlava pòc e as fermava nen a ciancé: nè con ij Roman e gnanca con j’Ebreo, as tenìa a ‘na certa distansa da tuti. Sandrin a cudìa soe feje, sò aso e cole quàt galin-e ch’aj dasìo: euv e polastrin. Con ël temp ij polasrtr a vnisìo galùcio ò capon e a finìo ant ël sò forn a bòsc.
A diso che “ij sò” a j’ero vnù d’un pais lontan ch’aj ciamo Monfrà e che gnun a sa ‘ndoa sia.
Sandrin a l’era timorà dël Signor, a mancava nen ëd dì le preghiere e a scotava le lession d’un gran conossitor dla Bibia: Giusep d’Arimatéa.
Giù ‘nt la val a j’era rivaje ‘na notissia amportanta. Un profeta vistì ben e con la paròla suadènta a passava an tuti ij pais dla Giudea e anche an Samarìa a prediché: la bontà, la giustissia, l’amor d’Idìo.
Giusep d’Arimatéa l’avìa dije a Sandrin:
“Costì l’è un gran maestro, n’òm ecessional. A l’è ël Santificà, ël Messìa”.
“A mandrà a cà soa sti prepotent ëd Roman ?… – l’avìa ciamàje Sandrin – ma ‘l maestro d’Arimatéa l’avìa nen daje rispòsta .
Un dì Sandrin a l’era andà fin-a a Escalon për vëde sto profeta:
“Com’as Ciama?”
“Gesù”, l’avìo dije.
Dato ch’a j’era tanta gent e l’era alvassi anche ‘n ventàs da forca: ël pòvri Sandrin l’avìa vist pòc e capì nente.
“J’è tròpa gent, j’è ‘n vent ch’a fa sgiaj e ‘n <possa-possa> dla malora.…” a continuàva a ripeti.
Ma quànd a l’era squàsi seira, ficand-se ant un passagi strèit e obligà, l’era riussì a avziné-se al profeta Gesù.. Ant ël mentre ch’a passava ant un sapel, a l’era andaje pròpi davzin; ij sò euj l’avìo ancontrassi con lë sguàrd ëd Gesù da Nazaret.
Ij doj òmni a j’ero guardassi për pòchi istant e peui Sandrin l’era tornà a cà con la ment confusa , come un ch’a l’è stait sbalucà da ‘na luce tròp fòrta e la vista a l’ha dificoltà a fonssioné. L’era andait a deurmi prest, cola seira, peul essi ch’a l’aveissa vnùje fin-a ‘n pòca ‘d frev.
Ma quànd Gesù a l’era montà sù ‘n sël bric e l’avìa comenssà a parlé dle beatitùdin, Sandrin l’avìa nen përdù ‘na paròla dël Maestro.
“Beati coj ch’a son pòvri ant ël cheur… beati coj ch’a serco la giustissia..
beati vojàutri quànd av perseguitràn për càusa mia ….”
Con Zòt, Giusep d’Arimatea e Simon ëd Cirene l’avìo razonà tant ansima Gesù e j’ero rivà a la conclusion che Gesù l’era la strà giusta për rivé a Nossgnor-Idio. Tanti, an cola region-là a la pensavo come Sandrin e tanti l’avìo aderì a la dotrin-a ëd col profeta ch’a parlava d’amor e ‘d giustissia .
Sandrin l’era armanì impressionà ëd ‘na frase ch’a disìa:“Ven-rà un dì che vojàutri adorerai ël Signor : nen a Gerusalem o ‘n sima n’àut bric, ma la vòstra adorassion a sarà ‘ndrinta ël vòst cheur, përchè l’è lì ch’as manifesterà Idio ant ël moment ch’i lo preghi con sincerità
“Idio ch’a ven ant ël mè cheur? … Për mi l’è ‘na còsa straordinaria…” a continuàva dì nòst Sandrin. Sandrin a dësmentjava pi nen col ësguàrd e cole paròle dël Maestro ‘d Nazaret: come podìa n’òm, come noi, dì dle còse parej? Ma chi ch’a l’era verament Gesù ?
Peui për doi ani Sandrin l’avìa pi nen sentì, né vist, ël Profeta Gesù .
El Signor- come lo ciamavo ij sò amis - a l’era pi nen passà da lì.
Un dì l’avìa ancontrà Giaco l’Apòstol e chiel-sì l’avìa confermà che Gesù a mostrava dle còse bele , ma ch’a fasìa anche tanti miracoj, bastava ch’aj passeissa davsin e: ij mut a parlavo, ij bòrgno a vedìo la luce dël sol, e tanti, ch’a marciavo pi nen da diversi ani, as butavo a cori: lest come la volp.
Sandrin , ant la soa semplicità, a spetava che ‘l Regn ëd Gesù a diventeissa realtà :
“At vedrai, ël Maestro a farà costruì ‘na sità fortificà, andoa chiel …ch’a l’è ‘l Signor, l’invincibil, a regnerà për tanti ani” . Ij Roman e j’impostor ëd tute le rasse andran a scond-se për sempre ant ël desert“.
Ma ‘n brut dì aj riva ‘na neuva pitòst dròla: col Gesù , ël Profeta, a l’han arestalo. Cola seira Sandrin a va al Pretòrio Roman e s’anforma. Ma le notissie a son nen bon-e… Gesù a sarà giustissià!
“L’è nen possibil…” a contìnua ripete Sandrin.
Pura a l’era pròpi parej. Da lì quei dì ël Signor a finis ans la cros e lo lassran meuiri parej d’un deliquent.
Për Sandrin ògni proget ëd miliorament a smija tramonté, la pòvra gent a continuerà seufri e pi gnun a podrà dì paròle dë speransa. Chijdùn aj dà ‘l consej dë sté ciuto, ëd nen parlé dë sto Gesù, ëd fé mostra ‘d nen conòsslo.
An cola sman-a dòp Pàsqua, a j’era staje dij gran rivolgiment an Gerusalém: rivòlte, crocifission, teremòt. Sandrin l’avìa fin-a pensà d’andé via, ëd lontanesse da la region…
“ Chi sa andoa l’è ‘l Monfrà… veui andé lì”.
E , con la mòrt ant ël cheur chiel e sò somà Bastian a j’ero ancaminasse për Emmaus, ‘na località sperdùa , davsin al desert.
“L’han arestà ‘l Signor, pensa che coragi !” A continuàvo dì tra ‘d lor.
“J’è chi ch’a dis che Gesù a sia già mòrt, dj’àutri ch’a sia arsussità, ma as sa gnente ‘d gnente “.
“ A son le fomne ch’a parlo ‘d resuression, ma sarà vera ? “
Sandrin e Bastian j’ero rivà dasiòt-dasiòt squasi sota ‘l pais d’Emmaus, quàndi n’òm grand e con ‘na barba longa , ma ben curà, a l’era afiancassi a lor e l’era butassi marcé da banda. An coj temp-là a l’era normal che ij viandant a s’afiancheisso e a marceisso un davzin a l’àut, beli ch’as consijsso nen e l’era anche normal ch’as buteisso ciaciaré . L’òm grand l’avìa tacà a dì:
“Possibil che vojàutri i sevi nen lo ch’a j’è capitaje an Gerusalém e che le notissie l’abio fait ël gir ëd tuta la Giudea e…nen mac?”
“Noi savoma gnente!”
“Ma i sevi nen che col òm ciamà Gesù a dovìa esse condanà a mòrt e ampicà ‘n cros ? E che a sarìa arsussità dòp trè dì ? “
“ Nò, l’oma sentì diverse còse, ma – disoma la vrità – për paùra i l’oma pensà ben d’andé lontan e dësmentjé tut… Roman, Sacerdòt dël Tempi e Farisej” .
La strà për Emmaus a fasìa ‘na cita curva con ‘na montà. Ij trè a parlavo pi nen e andasìo adasi, adasi… dal moment ch’a ventava arpié ‘l fià.
“Monsù iv fërme con noi , a l’è squàsi seira! “.
Ij trè as fërmo a l’òsto d’ Emmaus, ant un cit local , con ‘na fnestròta nen pi larga che doe spane.
“Setom-se sì ansema a ‘s Monsù e peui decidoma se continué ël nòst viagi e se torné an Gerusalém”.
Tut somà a Sandrin e a Bastian l’era nen vnuje ‘n ment ëd guardé an facia col viandant e l’avìo ancor gnanca capì chi ch’a fussa.
Ora ‘d mangé, col monsù l’è setasse an mes a lor e , dòp ‘na cita preghiera, l’ha pijà ‘l pan e l’ha dividùlo an trè part.

An col moment Sandrin l’ha come dësvijassi d’un seugn e l’ha arconossì ‘l Signor. Sùbit l’è tornaje ‘n ment tuta la soa vita; ij sò rencontr con Gesù, ël Monfrà ( che l’avìa tant sognà… e mai vist), tute le còse pi dròle ch’a j’ero capitaje a soa vita.
“Bastian, Bastian….a l’è Gesù, l’è ‘l Signor”.
Ma come quànd un as dësvija dòp un bel seugn, Sandrin as n’asdà che, an cola stansia, a j’ero mac lor doi: chiel e Bastian.

Pierluis ëd Barban - 2012