Neuv Sermon Subalpin/A l'é pròpi na Babilònia

Da Wikisource.

Artòrn a la tàula


A l'é pròpi na Babilònia[modifiché]

La polìtica talian-a as podrìa disse ch’a l’é tuta “na Babilònia”. Da l’istessa rèis an piemontèis i l’oma ‘dcò Babija (facilità ‘d paròla, ciancia, ciaciarìa, bërtavela, ch’a në seurto 'd ciaciaron). Parèj as dis: “A l’é mach na babija”, “la babija a dà fòra” (it. la lingua si scioglie). Babija a veul dì ‘dcò bòria. D’andoa é-lo ch’a seurto sti tèrmin? Da la Bibia.

La conta dla Tor ëd Babel an Genesi 11 a fà savèj ai letor la manera ch’a l’é surtije na tal granda diversità ‘d lenghe an sla tera.

“Për lòn, d'antlora 'l nòm ëd col pòst a l'é stàit Babilònia, përchè pròpi là Nosgnor a l'avìa confondù la gent con ëd lenghe diverse, e përchè da là Nosgnor a l'ha sbardlaje për tuta la tèra” (Génesi 11:9).

An ebràich, la paròla בָּבֶל (ch’as pronunsia: bavel) as arferiss a na sità, mej conossùa coma Babilònia. A l’é la Bibia midéma ch’an dëspiega la terminologìa ch’a dovra. Ël pass dla Génesi a dis che la sità a l’é ciamà Babilònia (o Babel) përché Nosgnor a l’avìa בָּלַל (pronunsià: balal) “confondù, vërtojà, sfrosà o mës-cià” le lenghe dla tèra (an Ebràich שְׂפַת כָּל-הָאָרֶץ a veul dì a la létera “ij làver dël pais antregh”, ch’as pronunsia: sfat kol haaretz). Bele ancheuj ant l’Ebràich modern la paròla “lenga” a l’é safa ch’a l’é ‘l singular ëd sfataim (ij làver).

La paròla “Babel” a l’é ‘dcò na parodìa dla bòria 'd Babilònia. Ant la literatura babilonèisa ël nòm "bab-ili" a veul dì "la pòrta dij dé" ma an ebràich ës nòm a sona coma "confusion". Ël nòm Babel” (בָּבֶל, bavel) e 'l verb virà "confonde, vërtojé, sfrosé" (בָּלַל, balal) a forma na paronomàsìa (gieugh ëd paròle).

Ël giudissi 'd condan-a che Nosgnor a l'avìa arfilà a cola gent a ciapava soa dzubediensa e arogansa 'd lor. Nosgnor a l'avìa bin comandà a j'uman ëd dësperdse për tuta la tera, ma lor a l'avìo concentrasse tuti ansema ant na sità e a chërdìo 'd dventé parèj pì fòrt. "Fomse na sità e na tor ch'a riva fin-a an cél, tant da fesse (për nojàutri) 'n nòm e për nen dispërdse për tuta la tèra". Nen mach lòn, ma a l'avìo la pretèisa 'd rivé fin-a al cél e dësfidé Nosgnor. Ij sò progèt, contut a saran dël tut dësblà. L'arogansa e la presunsion uman-a a riessirà mai ant ij sò progèt. Ch'as faso gnun-e ilusion! Nosgnor a l'ha sèmper anientaje e sèmper a-j anientrà!