Neuv Sermon Subalpin/Ël regn ëd Nosgnor pian pian a chërs

Da Wikisource.

Artòrn a la tàula


Ël regn ëd Nosgnor pian pian a chërs e a trionferà[modifiché]

Abresé: “Venta avèj passiensa!” as dis quaivòta con granda saviëssa, ma la passiensa soens an ëscapa. I vorìo avèj le còse tute e sùbit, ma për tante ròbe, a-i veul sò temp, dzurtut s’a son ëd ròbe ‘d valor, ëd ròbe ch’a l’abio da esse ‘d qualità coma na polenta ch’as ha da toirela për ore! L’efet benéfich dl’Evangeli ‘d Gesù Crist a l’é sicur, ma a veul ëdcò sò temp. A l’é lòn che Gesù a armarca ant le paràbole ch’i lesoma e comentoma ancheuj.

La gent, ëd sòlit, ëd passiensa a n’ha bin pòca: a veulo vëdde dj’arzultà “tut e sùbit”, dzurtut përchè, a dis ëdcò, a pàira nen, “a l’ha pa ‘d temp da sgairé”. Sossì a l’é ‘n problema dël tut modern. Na vòta, për mangé ‘d bon-a polenta as la deuvia toiré për ore. Chi é-lo ch’a lo fà ancora ancheuj? Adess i catoma la polenta ch’a l’é pronta a la minuta o, se pròpi i vorsoma fela a la veja manera, i l’oma na toiritriss automàtica.

Ij nòstri vej a disìo che “la passiensa a nass ant j’òrt”, opura “Con la passoensa, la feuja ‘d mor a dventa seda”. A l’é pròpi vera: s’i veule vëdde quaicòsa ‘d bon i l’eve da travajé dur coma ij campagnin e con costansa. I l’eve da angageve: ij métod ëd “chërsùa ràpida” a conven-o fin-a a na certa mira. A lo disìa già l’apòstol Giaco, quand ch’a scrivìa a propòsit dl’artòrn ëd Gesù:

“Ora, donca, mè frej e seur, speté con passiensa fin-a a l'artòrn dël Signor. Vardé coma ij campagnin a speto 'l frut pressios dla tèra con passiensa, fin-a ch'arsèivo la pieuva dla prima e dl'ùltima stagion. Vojàutri 'dcò ten-e passiensa, conforté vòstri cheur, përchè l'artòrn dël Signor a l'é davzin. Lamenteve nen j'un dj'àutri për ch'i sie nen condanà. Vardé: ël Giudes a l'é già a la pòrta, Pijé pr' esempi d'aflission e 'd passiensa ij profeta ch'a l'han parlà an nòm dël Signor. É-lo nen vera ch'i foma stima ch'a son beà coj ch'a l'han soportà con fòrsa dij patiment? I l'eve 'dcò sentì dla passiensa 'd Giòb e i seve lòn che a la fin Nosgnor a l'ha acordaje, përchè Nosgnor a l'é pien ëd compassion e 'd misericòrdia” (Giaco 5:7-11).

Ant le paràbole Gesù a pija l’esempi ‘d còse dij tùit ij dì për dene ‘d lession ans ëd realità spirituaj. A l’é ‘l cas dle paràbole ch’i meditoma sta Duminica: “La paràbola dla smens ëd senëvra” e “La paràbola dël chërsent”, an Maté 13. A diso:

“A l'ha proponuje n'àutra paràbola e a l'ha dije: "Èl regn dël cél a smija a la smens ëd senëvra che n'òm a l'ha pijà e sëmnà an sò camp. E combin ch'a sia la pi pcita tra tute le smens ch’i leve, quand ch'a chërs, a vniss la pianta la pì àuta ch'a-i sia e a dventa 'n erbo, dë manera che j'osej dël cél a-i ven-o a fé ij sò ni an sij branch".
A l'ha dije n'àutra paràbola: "Èl regn dël cél a smija al chërsent che na fomna a pija e a mës-cia con tre mzure 'd farin-a, fin-a tant ch'a sia tut' alvà".

“Ël regn dël cél” a l’é n’àutra manera che la Bibia a dovra për arferisse al Regn ëd Nosgnor Dé, le còse ch’a l’han ëd valor, un valor etern. Tut a veul ël sò temp, fin-a le còse ‘d Nosgnor. Nosgnor a l’ha sernù ‘d fé, an ësto mond, le còse gradatament. Le còse a nasso, a chërso e, a sò temp, a pòrto ‘d frut ...e a son le còse ch’a l’han pì ‘d valor. L’istess la lòta contra ‘l mal ch’a-i é ant l’òm, ch’a l’ha da esse soens quaicòsa ch’a j’é dà travajene dzora con passiensa, përchè ch’ël bìn a buta ‘d rèis përfonde, ch’a ven-a mur.

Ël trionf final ëd Nosgnor Dé ch’a giudica e ch’a salva, a l’é l’arzultà d’un perìod ëd chërsùa longa: lolì Gesù a veul bin armarchelo. La chërsùa dla pianta ‘d senëvra e l’euvra dël chërsent (alvà, o liévit) ch’a fà fërmentè la pasta e a ch’a veulo ‘d temp, a son d’ilustrassion.

L’euvra ‘d Nosgnor an ësto mond, cola ch’a fà për ël mojen ëd l’anunsi dl’Evangeli ‘d Gesù Crist e dlë Spirit Sant ant ël cheur uman, Gesù a la paragon-a a na smens coma cola ‘d senëvra, ch’a smija ch’a l’abia bin pòca importansa (e ch’a l’era la smens pì cita ch’as conossìa antlora). Malgré ch’a l’abia avù ‘n prinsipi ùmil e ch’a l’abia dovrà e ch’a dovra ‘d métod ch’a son bin déboj a j’euj dël mond, ël regn ëd Nosgnor a l’é anandiasse ‘d manera stërmà, ma, a sò temp, a l’é dventà tant grand che gnun a peul nen fé finta ‘d nen vëdd-lo. A l’é tanme j’erbo ‘d senëvra ch’a-i é an Palestin-a, ch’a peudo vnì pì ‘d doi méter d’autëssa.

La paràbola dël chërsent a buta an evidensa l’istess, bele se da n’àutra prospetiva. Un pëssion ëd chërsent a smija ch’a l’é gnente quand ch’a l’é butà ant na gròssa massa ‘d pasta; tutun, ël chërsent a finiss pr’ ambibì, për penetré la farin-a, a la trasforma e a la fà chërse.

L’istess a fà la Paròla ‘d Nosgnor, l’Evangel ëd Gesù Crist, ch’a comensa a chërse pian pianin, ma che peui a pénetra e a trasforma na përson-a e na società antrega. Gioann Crisòstomo, n’antich e famos predicator cristian, a disìa: “Ël chërsent, bele sa l’é coma sotrà, a dëspariss nen. Pòch a pòch a trasforma la massa antrega coma ch’a dovrìa esse për serve j’uman. L’istess a càpita con l’Evangel”.

Nojàutri cristian i chërdoma a la potensa dla Paròla ‘d Nosgnor për cambié, trasformé ‘l cheur uman, ch’a l’é gram, e pòch a la vòlta, a rendlo a la dignità ch’a l’avìa quand che Nosgnor Dé a l’avìa crealo, ma che adess a l’é rovinà dal pëccà. I lo chërdoma e i n’avoma ‘d testimonianse sensa nùmer. Përdom-se mai ‘d coragi: ël regn ëd Nosgnor a chërs e a trionferà. Che ij sò nemis as faso gnun-e ilusion!

Terminoma con la letura dël Salm 105

105. Con tut mè cheur i veuj laudete, Nosgnor, mè Dè. Lë scritor a làuda Nosgnor coma 'l Dominator dël mond ch'a susten minca vita.

Con tut mè cheur i veuj laudete, Nosgnor, mè Dè, perchè Ti 't ses grand! It l'has arvestite d'onor e 'd majestà! It ses vestìte con na ròba 'd lus e TI 't dëspieghe la tenda steilà dël cél; Ti 't ranges le trav dle stansie ch'a son dzura 'd tò palass an sij nebion dla pieuva. Ti 't fase dle nivole tò cher, ti 't cavalche dzura j'ale dël vent. Ij vent a son ij tò mëssagé e le fiame dël feu a son le toe servitriss. It ses stàit Ti a pogé ìl mond an soe fondassion: a l'é për lòn che l' mond a podrà mai esse dësbogià. It ses stàit Ti a quaté la tèra con ëd j'océan e a fissé le aque ch'a stan dzora le montagne an cél. A Tò comand j'aque a son filà via, al son ëd tò tron a l'han slongà 'l pass. Le montagne a l'han levasse an àut e le val a son sbassasse fin-a al livel che Ti 't l'avìe stabilì. Peuj Ti 't l'has fissà un confin frem pr' ij mar, ch'a quatèisso mai pì la tèra. It ses Ti ch'it fase che le surgiss a vërso d'eva ant ij ravin, parèj che ij torent a scoro giù da le montagne. Peuj a son lor ch'a procuro d'eva da bèive për tute le bestie, e j'aso servaj a-i pasio soa sèit (...) Che tùit ij pecator a dësparisso da la facia dla tèra; che coj ch'a son gram a scomparisso për sèmper. Che tut lòn che mi i son a làuda Nosgnor! Laudé Nosgnor!” (Salmi 105:1-11, 35).

Pregoma: Nosgnor! Protetor ëd tuti coj ch'as fido an Ti, e che sensa 'd ti a j'é gnente ch'a sìa fòrt e ch'a sìa sant: aumenta e moltiplica an sù nojàutri Toa misericòrdia; a che, con Ti come nòst governator e guida, nojàutri i peussa passé a travers lòn ch'a l'é provisòri e ch'i perda gnente 'd lòn ch'a l'é etern, për Gesù Crist, ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sul Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.