Neuv Sermon Subalpin/Vëdde 'l mond da la mira 'd Nosgnor

Vëdde ‘l mond da la mira ‘d Nosgnor

La prospetiva uman-a ‘d vardé le còse dë sto mond a l’é për fòrsa limità: tuti nojòutri i podrìo risparmiesse tanti sagrin se mach i vardèisso le còse “con j’uciaj” ëd Nosgnor Dé, coj ch’a portava ‘l Salvator Gesù Crist. Ma nò, i soma ‘d teston: i pensoma ‘d savejne da pì che chiel, ch’i soma “realistich”. Patine le conseguense, antlora, a sarà inevitabil. Ëdcò l’apòstol Pero a l’avìa da ‘mprendlo. I lo vëdoma ant ël test dël vangel ch’i consideroma ancheuj: March 8:31-38

Prima predission ëd la mòrt e dl'arsurression. "E a l'ha comensà a mostreje ch'a l'era necessari che 'l Fieul ëd l'Òm a patissa tant, e ch'a fussa arnegà da j'ansian, dai càp dij sacerdòt e da ij magister ëd la Lej, ch'a lo fèisso meuire, e ch'arsusitèissa tre dì apress. E a tenìa coj discors franch e ciàir, tant che, sù lòn, Pero a l'ha ciapalo da banda e a l'é butasse a arprocelo ch’a disèissa nen ëd ròbe parèj. Gesù, contut, virandse e vardand ij Sò dissépol, a l'ha arprocià Pero e a l'ha dije: "Stame lontan, Sàtana! Ti 't vëdde le còse mach da na mira uman-a e nen coma ch'a-j vëdd Nosgnor". Peui avenda ciamà la gent ch'a-j avzinèissa ansema ai Sò dissépoj, a l'ha dije: "Chionque a veul vnime dapress, ch'a 'rnonsia a chiel istess, ch'as caria 'd soa cros e ch'am ven-a dapress, përchè chionque as ambranca[6] a soa vita a la përdrà, ma chionque a l'é dispòst a 'rnunsié a soa vita pr' amor ëd mi e dla Bon-a Neuva chiel-lì a la salverà. Dabon, còsa a-j profitrìa-lo a n'òm ëd vagné 'l mond antregh, se peui a perd soa ànima? Opura, còsa podrìa-lo mai dé l'òm an cambi 'd soa ànima? Përché chionque a l'avrà onta 'd mi e 'd mie paròle an ësti dì-sì pien d'adultèri e 'd pecà, ël Fieul ëd l'Òm a l'avrà 'dcò onta 'd chiel, quand ch'a sarà vnù anvlupà dla glòria 'd Sò Pare con j'àngej sant” (Marco 8:31-38).

A smija nen possibil che Pero medesim, che pòch pì anans a l’avìa bin capì e nunsià la vrità che Gesù ‘d Nasareth a l’é chiel ël Salvator dël mond, ël Mëssìa, ël Crist, e pa nen mach un magister ëd religion an tra ij tanti, adess a l’é rimprocià da Gesù d’avèj pa 'l sens ëd le còse 'd Nosgnor. Gesù a lo ciama fin-a Satana!

Ël minim ch’i podrìo dì a sto rësguard a l’é che fin-a 'l mej dij chërdent a séguita avèj an chiel motobin ëd contraddission përchè a resta condissionà an part da soa natura 'd pecator ch’a-j fà d’antrap a vëdde tuta la realità da la mira 'd Nosgnor Dé. A l’é bin vera che, coma 'd cristian i comprendoma tante vrità, e pura a-i é 'd ròbe ant l’arvelassion bìblica che ancora i l’oma 'd pen-a a aceteje.

Un-a 'd coste vrità ch’a podrìo esse malfé da “digerì”, d’aceté, fin-a për coj ch’a fan profession d’esse cristian, a l’é la necessità dël sacrifissi d’espiassion che Gesù a l’ha compì, lòn ch’a l’é ël sens ùltim dla mòrt sanglanta 'd Gesù an sna cros. Le Scriture Sante, an efet, an diso ‘d manera ciàira che Gesù a l’ha pagà 'd përson-a, quand ch’a l’é mort an sla cros, la conseguensa penal dij pëccà ëd coj ch ‘as son fidasse an chiel, tant da ess-ne liberà për sèmper, a ven-o arconcilià con Dé e a son destinà a l’eterna e beà comunion con chiel.

Gesù a disìa ‘d manera ciàira che ij sò patiment “a l’ero necessari”: “a l'era necessari che 'l Fieul ëd l'Òm a patissa tant, e ch'a fussa arnegà da j'ansian, dai càp dij sacerdòt e da ij magister ëd la Lej, ch'a lo fèisso meuire, e ch'arsusitèissa tre dì apress” . Ancheuj a-i son fin-a dj’eminent teologh ch’a buto an discussion e ch’a ‘rfudo costa idèja, bele s’a l’avìa dila Gesù medésim! Për lòn, a dan “d’interpretassion alternative” dël përchè Gesù a sia mòrt ans na cros! A ‘n tal “eminent teòlogh” Gesù a-j dirìa ‘dcò: "Stame lontan, Sàtana! Ti 't vëdde le còse mach da na mira uman-a e nen coma ch'a-j vëdd Nosgnor".

Ël principi dël sacrifissi d’espiassion a deuv edcò dventé, pr’ ij dissépoj ëd Gesù “në stil ëd vita”. I l’oma da ‘mprende, an efet, pr’ amor ëd Nosgnor e ‘d nòst pròssim, a “arnonsié a nojàutri medésim”, a “cariesse ‘d soa cros”, visadì d’esse dispòst, bele s’a l’é malfé da fesse, a arnonsié ai nòstri anteresse për dedichesse al bin ëd j’àutri, pròpi coma ch’a l’avìa falo Gesù. A l’é vera ch’i l’oma tuti n’istint, n’inclinassion natural, a preservé nojàutri medésim, ma i l’oma ‘dcò d’esse dispòst a buté a l’arzigh nòstra vita medésima për amor ëd Gesù e ‘d sò vangel. I podrìo bin vive ‘d manera egoista e porté ‘d pregiudissi al destin ëd nòstra ànima, ch’a val motobin ëd pì che nòst còrp. Për tanti lolì a-j fà nen: a diso che l’ànima a esist pa nen, ch’a-i sarà gnun giudissi ch’i l’avroma da passeje, o ch’i lo passeroma fàcil, che “a la fin tut an andrà bin”. Cola-lì, contut, a l’é na bruta,ilusion. I l’oma da pijé Gesù an sël sério. S’i disoma lolì i dimostroma mach che ‘dcò nojàutri “i vëdoma le còse mach da na mira uman-a e nen coma ch'a-j vëdd Nosgnor”, ch’a l’é lòn che pì a conta. Nosgnor a ved le còse ‘d na manera motobin pì realistica e vera che tuta nostra “sapiensa” e “realismo”.

A la fin, Gesù a dis: “Përché chionque a l'avrà onta 'd mi e 'd mie paròle an ësti dì-sì pien d'adultèri e 'd pecà, ël Fieul ëd l'Òm a l'avrà 'dcò onta 'd chiel, quand ch'a sarà vnù anvlupà dla glòria 'd Sò Pare con j'àngej sant”. Coma ch’a l’é possibil che quaidun a l’abia “onta”, vergògna, ‘d Gesù “an ësti dì sì”? A peul bin capité quandi, për tëmma d’esse sbefià, pijà ‘n gir o slontanà, ch’i disoma dë sté pa da la banda ‘d Gesù o dle vrità che chiel a mostra. Ancheuj, peuj, për la “coretëssa polìtica” ch’a smija che tuti a l’abio da steje dapress, a diso ch’a venta nen parlé an pùblich ëd nòstre përsuasion, për tëmma “d’ofende” quaidun ch’a podrìa essje nen d’acòrdi. A diso ch’i l’oma da sté ciuto e nen mostré lòn ch’i soma o pensoma “për rispet dj’àutri”. An realità, a l’é mach l’ideologìa ch’a dòmina ancheuj nòstra società ch’a vorìa nen esse butà an question. Ël cristian, col genit, a l’ha pa tëmma ‘d dì lòn ch’a l’é e ‘d parlé ciàir, bele se quaidun “as ofend”. A l’opòst, a l’é sò dover, dëdnans a Nosgnor ëd nunsié la vrità, ch’a costa lòn ch’a costa, ch’a piasa o ch’a piasa nen. Ël cristian as pija l’arzigh ëd dì le cose coma ch’a stan, coma ch’a l’ha mostraje Nosgnor Gesù Crist. Som-ne dispòst d’arzighé për amor ëd Gesù? Se nòstra rëspòsta a l’é che ‘d nò, antlora, coma ch’a dis Gesù: “chionque a l'avrà onta 'd mi e 'd mie paròle an ësti dì-sì pien d'adultèri e 'd pecà, ël Fieul ëd l'Òm a l'avrà 'dcò onta 'd chiel, quand ch'a sarà vnù anvlupà dla glòria 'd Sò Pare con j'àngej sant”

PREGHIERA

Nosgnor! Mostrame e anrèisa an mi, it na prego, a vardé le còse da toa mira, l’ùnica mira realistica e vera. Giutme a comprense sèmper mej ël sens dij patiment, dla mòrt e dl’arsurression ëd tò Fieul Gesù Crist. Giutme a pratiché an mia vita n’amor për ti e për j’àutri ch’a sìa dispòst al sacrifissi, dispòst, s’a fussa ‘l cas, fin-a a d’avèj ëd dificoltà e ‘d patiment. Che mi i l’abia mai onta ‘d ti! Amen.