Neuv Sermon Subalpin/Un don dal cel/3-1

Artorn

La Bibia as dëspiega daspërchila

As peul lese la Bibia an tante manere diverse. Na manera pitòst ùnica a l’era cola ‘d col òm ch’a l’avìa lesula sensa interussion da la prima a l’ùltima pàgina e, damentre ch’a la lesìa, a contava. A la fin a l’avìa calculà che la Bibia a conten 3.500.000 caràter, 770.000 paròle, e che ‘l tèrmin “Signor” a na seurt 6.855 vire, e tanti d’àutri fàit parèj. Nojàutri i arcomandoma nen ëd lesla an cola manera-lì. La Bibia a l’é pa ‘n lìber d’enigmistica, e gnanca ‘n test për savant ëd religion, e pa gnanca ‘n romanz religios. J’ebréo e ij cristian a fortisso che la Bibia a l’é la Paròla ‘d Nosgnor Dé, che pr ‘ ël mojen ëd la Bibia Dé medésim an parla.

La Paròla ‘d Nosgnor

La Bibia a l’é pa na série ‘d test incoerent, dësgiontà l’un da l’àutr. Nosgnor an parla an minca na soa pàgina. Chiel a parla pr’ël mojen ëd profeta, evangelista e apostoj. Tut lòn ch’i trovoma ant la Bibia a l’é colegà, an relassion: cola-lì a l’é la rason ch’i podoma nen lese un dij sò vers in isolament da j’àutri test. Tut lòn ch’a dis la Bibia a l’è stàit scrit sota la supervision e guida ‘d Nosgnor. Tut lòn ch’i-i trovoma a l’é soa Paròla. Coma peudomne savèjlo? A-i è na sola rëspòsta a sta question: a l’é la Bibia midéma ch’a lo fortiss. I soma nen nojàutri, esse uman, ch’i diciaroma ch’a l’é ‘n lìber sant. A l’é nen nojàutri chi la elevoma al rangh ëd Paròla ‘d Nosgnor. A l’é la Bibia midéma ch’a lo fortiss an vàire leugh. Sté a sente, ò pòpol, a l’é Dé ch’av parla: “Scota, Israel” (Deuteronòmi 6:4). N’esempi ‘d pass parèj a peudo esse trovà ant l’epìstola a j’Ebréo, anté che lë scritor a fà ‘d sitassion da le professìe ‘d Geremìa  (Ebréo 10:16-17; cfr. Geremìa 31:33,34). As podrìa bin ëspetesse che na tal sitassion as anandièissa con: “An Geremìa i podoma lese lòn ch’a séguita”. No, lolì a l’é pa ‘l cas. i trovoma quajcòsa ‘d diferent ëd pianta. I trovoma: “Fin-a lë Spirit Sant a na dà soa testimoniansa, përchè chiel a dis…”. E peuj la sitassion da Geremìa a ven dòp. Tut sossì a veul dì che lë Spirit Sant, ch’a l’é Dé midem, a l’avìa dit cole paròle për ël mojen ëd Geremìa. A j’ero bin sicur le paròle ‘d Geremìa, ma an ùltima anàlisi a son le paròle ‘d Nosgnor.

Paròle d’òm?

A-i é mach doe possibilità:

- la Bibia a l’é pa nen degna ‘d fiusa. A podrìo essje quajvòta d’afermassion vere o ch’an giuto, ma ant l’ansema a l’é pien-a ‘d fantasìe da masnà e fin-a ‘d rasonament fàuss. O la Bibia a conten mach d’opinion uman-e, o - la Bibia a l’é degna ‘d fiusa. I acetoma la Bibia coma ch’as presenta, visadì coma ‘n lìber anté che Dé midem a parla a j’uman, coma Paròla ‘d Nosgnor.

Cola ch’a l’é, antlora, l’afermassion la pì giusta? Coma ch’i l’oma dìt, a l’é cola ch’a dis che la Bibia a l’é la Paròla ‘d Dé. Ma podomne “prové” ch’a l’é pròpi parèj? Nò, s’i vorsoma “provela” con j’argoment dla crìtica fondà an sij presupòst dël rassionalism materialista modern. I lo podoma s’i rasonoma da la prospetiva ‘d fede dla Bibia midema. A l’é për fede ch’i savoma che la Bibia a dis la vrità, ch’a l’é la Paròla ‘d Nosgnor (Ebréo 11:1). An soa scontra litra, l’apòstol Pero a scriv a riguard ëd l’esperiensa ch’a l’é arportà an Maté 17 (2 Pero 1:16-21). Ansema a Pero, Giaco e Gioann, Nosgnor Gesù Crist as trovava an s’ un mont ant ël desert. Pero a scriv: “Përché quand ch’i l’oma dave a conòsse la potensa e l’artorn ëd Nosgnor Gesù Crist, i soma nen andàit dapress a ‘d fàule inventà da queidun, nò, nojàutri i soma stàit testimòni diret ëd soa grandeur, përchè chiel a l’ha arseivù onor e glòria da Nosgnor ël Pare, quand ch’a l’ha adressaje da la glòria magnìfica sta vos: “Sto-sì a l’é mè Fieul, col ch’am dà tanta sodisfassion”. I l’oma sentì pròpi con nòstre orije costa vos ch’a vnisìa dal cel quand ch’i j’ero con Chiel an sla montagna santa. Ëd pì, i l’oma la paròla profètica ch’a l’é dël tut degna ‘d fiusa. I feve bin a dejla da ment coma ch’ i farìe con na lus ch’a fà ‘d ciàir ant un leugh ëscur, fin-a ch’a ven-a la primalba e la stèila matinera as leva an su vòsti cheur. Dzortut, i feve bin a ‘rconòsse sos-sì: gnun-a professìa dla Scritura a l’é mai vnùa da l’imaginassion dël profeta, përchè gnun-a professìa a l’é mai nassùa da la volontà uman-a, ma dj’òm a l’han parlà da part ëd Nosgnor dòp d’avèj arseivù l’impulsion ëd lë Spirit Sant”.

Con ël termin “professìa”, Pero a ‘ntend ël Testament Vej antregh. Chiel a acetava tùit ij liber ëd la Bibia tanme Paròla ‘d Nosgnor, e l’istess a fasìa Nosgnor Gesù Crist. Pero a savìa che tut lòn che së lìber a diso an sël Crist, a l’era ver e sicur. Con cola vos dël cel ch’a l’avìa sentì, chiel a l’era dventà ancora pì sicur ëd la vrità ‘d cola Paròla. Ël dubi, për chiel a l’era pì nen possibil. Le professìe a son mai ‘l prodòt ëd la ment ëd l’òm. A l’é ‘dcò vera che le professìe a son ëstàite scrite da òm coma Mosè, Isaìa o Esechiel, ma lòn ch’a l’han ëscrit a l’era pa l’arzultà ‘d soa volontà o capacità ‘d lor. Lor a j’ero possà a scrive për lë Spirit Sant e a parlavo për comand ëd Nosgnor Dé. Lor a j’ero guidà e ancoragià da Chiel. A l’é parèj che j’autor uman a travajavo sèmper sota la diression ëd Dé, ël  Grand’ Autor ëd la Bibia.

Tut sossì a veul dì ch’i dovoma traté la Bibia con riverensa e rispèt. Dé a parla e nojàutri i l’oma da lasselo parlé. A veul dì ch’i l’eve da sté a sentilo con passiensa e ‘d lege con atension e bel deuit. A-i é sèmper la tentassion ëd dovré la Bibia pr’ ij nòstri but. Quand ch’av conven, i l’avreve fàcil l’inclinassion a buté ant la Bìbia vòstre idèje, a lesla conform ai vòstri presupòst o pregiudissi, a buteje andrinta lòn ch’a-i é pa! Sossì a càpita fin tròp dëspess. Tutun, i l’oma pa da dëspieghé la Bibia second ij nòstri gust o idèje. La Bibia as dëspiega daspërchila e cola-lì a l’é la régola che tuti nojàutri i l’oma da andeje dapress. D’àutra part, a-i son ëd ròbe che nojàutri i podoma nen sèmper dëspieghé o ch’an ësmijo dròle o nen giuste. An col cas-lì ël problema a sta pa ant la Bibia, ma an noi medésim, an nòstre conossense limità. An tùit ij cas i acetoma lòn che la Bibia a dis, bele s’i na comprendoma nen quajcòsa. A-j doma fiusa, o për dila mej, i doma fiusa a Dé ch’a l’ha ispirala.      

---