Mario Albano/La cassin-a dla bàila

La cassin-a dla bàila

La cassinòta, andova a l’han bailame,
l’é fòra dël paisòt, fòra dla strà,
le piante ch’a l’ha antorn, con feuje e rame,
la ten-o come un ni, quasi stërmà.
L’ha un ri dë dnans, ch’a fila e ch’a bërbòta
la frësca soa canson con vos d’argent.
A randa ‘d na muraja un pò bassòta,
na pianta ‘d vis së stòrz come un serpent.
D’antorn l’é tut tranquil, i sente l’ala
d’un parpajon[1] ch’a passa e ‘l ciosioné[2]
ch’a fà l’avìa[3] sla fior; ël cheur s’argala[4],
j’é an cola pas queicòs ch’a fà sugné!
Con tut ël sò bon cheur, e vàire boro[5],
mia bàila, tuti j’ani, a më scrivìa:
« Per le vacanze vieni di sicuro,
t’aspetto, caro figlio… » e mi corìa.
Sensa regret, piantava mia cartela,
maitass[6] ‘d podèj pié l’andi e dësgenà[7]
mangé polenta e làit ant la scudela,
core dëscàuss për l’èira e an mes ai pra.

Maitass dë mné le vache a la pastura,
fé tut lòn ch’am tacava d’avèj veuja,
mòrde con gòj la fruta nen madura,
s-ciancà dai branch, con la rosà sla pleuja.
Tut l’é passà; la bàila l’é sot tèra,
ij cit d’anlora a son ‘d cò lor già vej,
quaidun a l’é perdusse, o mòrt an guèra,
le piante l’han butà j’arbut[8] novej.
Così, cassin-a, ancheuj, tornand a ti,
con le mie piume grise, it ciamo mach
d’arvive ant ij ricòrd j’ore ‘d coj di,
e riposé mè cheur, ch’a l’é già strach!
It ciamo ‘d deurme an cola stansiotin-a,
con le muraje bianche, e ‘l finestrin,
guernì[9], im ricòrdo ancora, ‘d na tendin-a
con su un disegn an ross a quadretin;
su col sacon ëd feuje i veuj cogeme,
sentime ant ël sò creus[10], come ant un ni,
sugné d’esse gognin[11], e dësvijeme,
con ël prim sol e ‘l prim chicchirichì!
Peui im n’andrai, con tuti ij mè pensé;
tornràine[12] ancora?… forse… chi lo sà?
Salutme nen, ch’im vòlto pa andaré…
veuj nen ch’it peusse dì, ch’i l’hai piorà!

Glossari

Parpajon: farfalla
Ciosioné: bisbiglio
Avìa: ape
Argalesse: godere di qualcosa
Boro: errore
Maitass: desiderio
Dësgenà: senza impaccio
Arbut: germoglio
Guernì, guarnì: guarnito
Creus: profondo
Gognin: ragazzetto
Tornràine: forma interrogativa futuro semplice,
1° pers. sing.; Verbo (Tornrài) + pronome personale interrogativo (ne)