Lenga piemontèisa/Gramàtica piemontèisa/Morfologìa/Nòm sostantiv/Nòm auterà o faussà

Artorn

Nòm auterà o faussà

A peulo esse: chërsativ; dëspresiativ; diminutiv; carëssant (accrescitivi; dispregiativi; diminutivi; vezzeggiativi).

Chërsativ: soe desinense a son:

on, ona. Esempi: citon, sgnoron-a (bambinone, signorona).

Dëspresiativ: soe desinense a son:

• as, assa. Esempi: paisanass (villanaccio); parolassa' (parolaccia)
• astr, astra. Esempi: parastr (patrigno); marastra (matrigna)
• um, am.. Esempi: frëscum' (odore marcio), fumlam (femminame)
• aja (coletiv). Esempi: gentaja (gentaglia).

La final "as" e "assa" a l'é 'dcò dovrà coma dëspresiativ-carëssant o chërsativ-caressant.

Esempi: bonomass (buon uomo); fiolass (buon ragazzone).

Le doe desinense dël chërsativ e dël dëspresiativ as dovro 'dcò ansema: "onass, "onassa", "asson", "asson-a".

Esempi: plandronass (pelandronaccio); gërlonassa (donna sudiciona), etc.

omnasson (omaccione); fiasson-a (ragazzona), etc. e anche: astron. Esempi: fiolastron (ragazzone), etc.

Le desinenze dij diminutiv a son:

"et" e "ëtta".

Esempi: galèt (galletto), banchëtta (piccola panca), etc.

"in" e "in-a"'.

Esempi: fiolin (ragazzino); portin-a (porticina), etc.

Le desinenze dij carëssant a son:

'"in", e "in-a".

Esempi: citin (piccolino); mamin-a (mammina), etc.

"ot", "oto", "ota".

Esempi: giovnòt (giovanotto); vejòto (vecchietto); paisanòta (contadinella), etc.,

"ucio", e "ucia".

Esempi: pessucio (pesciolino); galinucia (gallinella), etc.

"uss", e "ussa".

Esempi: elegantuss (elegantuccio), etc.

Anche le desinense del diminutiv' e dël carëssantì a peulo esse dovrà ansema:

"etin" e "tin-a"'.

Esempi: moretin (morettino); moretin-a (morettina)

"inòt" "inòta".

Esempi: Pinòt (Giuseppinotto); mantlinòta (mantellinotta)

"otin" e "otin-a"

Esempi: giovnotin (giovanottino); balotin-a (pallina)

"inin" e "inin-a"

Esempi: Pinin (Giuseppino); Tinin-a (Ernestina).

Con ij nòm con final an vocal "à" acentà as gionta, 'd vòlte, na "d", prima dla desinensa.

Esempi:
dlicà = dlicadin (delicatino)
danà = danadon (dannatone)

e coj con final an "é" a arpijo la "r" mantnùa dal feminin e tombà ant ël mascolin.

<poem> Esempi: beu (bue) - bocin (vitello) fòl (pazzo) - folaton (stupido) masnà' (bimbo) - masnajòt - masnajion-a (bimbetto) sgiaf (schiaffo) - sgiaflon (schiaffone) stra (strada) - strajëtta (stradina)

për nen parlé 'd tute j'auterassion che as prësto për ij nòm pròpi 'd përson-e che a meritrìo në studi curios a part. stra (stra)

chërsativ	dëspresiativ	diminutiv	carëssant	dëspresiativ-carëssant chërsativ-caressant	diminutiv-carëssant
on, ona	as, assa	et, etta	in, in-a	as, assa	etin, tin-a
	astr, astra	in, in-a	ot, oto, ota		inòt, inòta
	um, am		ucio, ucia		inin, inin-a