La Fija dël Rè dj'Arfaj/Capitol 28
La Fija dël Rè dj'Arfaj[modifiché]
Cap. XXVIII - Un capìtol an sla cassa a lë lioncòrn[modifiché]
A Erl cola matin a-i era gnun tant an facende da nen pairé andé vèje le mascarìe ch'a j'ero pen-a mach ruvà da 'nt ël Pais ëd j'Arfaj e comparisioné ij sërvan con tut lòn che jë vzin ëd ca a l'avìo contaje. E parèj la gent d'Erl a son butasse a smirajé ij sërvan për un bel péss e ij sërvan a l'han fàit l'istess con la gent d'Erl, e 'ndaspërtut a-i era na gròssa gaità*, përchè ch'as grignavo dapress un con l'àutr, 'ma ch'a-i ven soens cand ch'as rëscontro 'd teste tant diferente. Ij borgaireuj a l'han trovà la manera 'd fé da francon dij sërvan brun, svicc e genit, pa pì dròla o da sbefié che lòn ch'a jë smijava ai sërvan dij capej àut e serios, dle mude foravìa o dl'aria severa dij borgaireuj. Da lì nen vàire, a l'é ruvaje dcò Orion e, dëdnans a chiel, la gent dël vilage a son gavasse ij sò capej àut e strèit. Ij sërvan a l'avrìo grignaje dapress ëdcò a chiel, se Lurulu a l'hèissa nen trovà sò foèt e con sòn a l'hèissa obligà la furfa dij sò confrej ësfacià a deje 'l salut ch'a s'afasìa ant ël Pais ëd j'Arfaj a coj ëd la sëppa 'd sò Rè.
Na vira ch'a l'é ruvà mesdì, ch'a l'era l'ora 'd disné, la gent a son surtì dai cënnij e a son tornà a ca an arfëstiandse tùit antra 'd lor che la màgica a fussa ruvà a Erl a la bonora. Longh dij di apress, ij can d'Orion a l'han amprendù ch'a l'era dzùtil dé dapress a 'n sërvan e pa da savi vireje ij dent, convnù che, dëdlà 'd soa lestëssa dzornatural, ij sërvan a j'ero dcò bon a sauté motobin pì àut che le teste dij can e, na vira ch'a l'hèisso 'n foèt an man, a j'ero bon a castijé l'argrigné dij dent con n'adressa a pijé 'nt ël sègn che gnun an sla Tèra a l'avìa l'egual, foravìa da coj che ij sò cé a l'avìo dovrà 'n foèt con ij can për ëd generassion.
Na matin Orion a l'é andàit a la colombera e a l'ha ciamà Lurulu 'd bonora. Chiel a l'ha mnà fòra ij sërvan e a son andàit tùit ai cënnij. Orion a l'ha durvì le pòrte e a l'ha mnà via can e sërvan anvers alvant su për le bricòle. Ij can as bogiavo tùit ansema e ij sërvan a-j corìo aranda, tant 'ma në strop ëd fèje contornà da vàire can da bërgé. A 'ndasìo anvers ël finage dl'ambrun për ëspeté jë lioncòrn ant ël leu anté che lor a travërsavo la bariera anmascà për ëvnì broté j'erbe dla Tèra an sl'ambrunì. E damentre che la sèira a 'ncaminava a vërsé soa lus dossa an sle tère cognossùe, a son ruvà a la finansa bërlusenta 'ma la pera lustra, ch'a spartiss nòste tère dal Pais ëd j'Arfaj. Ambelelà a son postasse a l'avàit antant che 'l top a s'arciampava 'n sla Tèra, e a son butasse a speté jë lioncòrn gròss e splendrient. Minca 'n can a l'avìa sò sërvan dacant ch'a jë tnisìa la man drita 'n sla spala o 'n sël còl, an suliandlo, pasiandlo e tnisendlo frem, tratant che con la mancin-a a resìa 'l foèt: ës grop cërlich as na stasìa 'mbelelà sensa bogé e as confondìa viaman ëd pì con j'ombre dla sèira ch'as fasìo pì scure. Dël temp che la Tèra a l'é stàita pro sombrosa e pasia, 'ma ch'a jë lioncòrn a-j fasìa gòj, le gròsse creadure a son surtìe fòra cace; a j'ero già 'ndàite anans d'un bel tòch drinta a nòste tère dnans che ij sërvan a-j dèisso licensa ai sò can bele mach ëd bogé. Parèj, cora che Orion a l'ha dàit ël signal, le bestie a l'han avù belfé a tajene fòra un da podèj ëscapé 'ndaré a soa ca 'nt ël Pais ëd j'Arfaj, e a l'han ancaminà a deje la cassa për ij camp an giapand. La neuit a l'é calà a bel pòch an sël galòp ëstravis ëd cola bestia argojosa, an sij can antossià da sò përfum mirabiliant e 'n sij sërvan ch'a sautërlavo an dëstrandse àut për aria. Cand che ij cornajass da 'n sle tor le pì àute d'Erl a l'han vëggù 'l reu dël sol tut ross ëdzora dij camp coatà 'd cisampa, Orion a l'é tornà 'ndaré da 'n sij brich con ij sò can e ij sërvan, an portandse 'n sle spale la testa 'd në lioncòrn, tant bela coma 'n cassador 'ma chiel a pudìa susté. Ij can, fatigà ma bàut, a son dun-a acropisse ant ij sò cënnij, e Orion a l'ha fàit l'istess an sò lét. Antërcola, ij sërvan, drinta a soa colombera, a l'han ancaminà a sdesse, 'ma che mach Lurulu a l'era già sdass-ne dnans, dël pèis e dla strachità ch'a ven-o dal passé dël temp. Orion a l'ha durmì tut ël di e parèj tute soe bestie, sensa anfess-ne dël coma o dël përchè 'd cola seugn. Nopà che ij sërvan a l'han durmì franch malsoà an sërcand ëd pijé seugn pì 'mpressa ch'a j'ero bon, speranda parèj dë schivié për na part ël ravage dël temp ch'a l'avìo por ch'a 'ncaminèissa a deje l'assàut ëdcò a lor. E cola sèira, damentre che ij can, ij sërvan e Orion a durmìo ancó, drinta a la fòrza 'd Narl a l'é torna cujisse ansema la ciambrèja d'Erl.
Ij dódes vej a son passà da 'nt la fòrza 'd Narl ant lë stansiòt daré an fërtandse le man e sorijend, robi da la bon-a sanità, da la bisa basativa e dal sentor ëd boneur ch'a l'avìo, përchè che, a la finitiva, a j'ero sigur che sò Sgnor a fussa 'n mascon e a strologavo 'd n'avnì grand për Erl. "Cari camù**," a l'ha dije Narl an ës-ciamandje parèj conforma na costuma veja, "é-lo pa 'n temp ëd boneur costì për nojàit e për nòsta val? A l'é franch com i l'avìo progetà vàire agn andaré, da già che nòst Ësgnor a l'é 'n mascon 'ma ch'i l'avìo tùit l'anvìa, e le ròbe anmascà a l'han ëtnuje dapress an ëvnisenda da 'mbelelà e a-j dan da ment a lòn che chiel a-j comanda." "A l'é parèj dabon," a l'han dit tùit, foravìa da Gazic, un mërcand da beu.