La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Proverbi/Proverbi 6
Provèrbi
[modifiché]6
[modifiché]Avertiment a chi ch’as rend garant
[modifiché]1Mè fieul! S’it ses fate garant d’un débit d’un tò amis, o s’it l’has acordate ‘d fé na fidejussion an favor ëd në strangé - 2s’it ses pijate an tràpola daspërtì an fasend n’acòrd ëd cola sòrt-lì e a l’han ciapate për motiv ëd toe paròle; 3antlora scota mè consèj: dësangagg-te, përchè it ses butate ant le man ëd n’àutr ch’a podrìa avèj gnun-a misericòrdia ‘d ti. Dësmentia tò orgheuj e và a ciamèje dë scancelé tò nòm da la lista dij debitor. 4Armanda pa la còsa: falo sùbit[1]! Pijte gnun arpòs fin tant che ti ‘t lo fase. 5Salv-te tanme la gasela dal cassador o tanme n’osel da 'l bers.
Ël plandron e la furmija
[modifiché]6Amprende la lession ëd le furmije, vojàutri ij plandron! Amprende da lòn ch’a fan e dventé savi! 7Combin ch’a l’abio për feje travajé gnun comandant, nì capësquadra, nì padron, 8as dan fòrt da fé për tuta l’istà e a ‘mbaron-o ‘d nuritura për l’invern. 9Vojàutri, contut, gargh coma ch'i seve, fin-a a cand i seguitereve a deurme? Cand ch'iv dësvijereve? 10Deurmoma ‘ncora ‘n pò… Sugnocoma ancora ‘n pò… Stoma ancora ‘n pò con ij brass consert pr’ arposé… 11Bin tòst, contut, la miseria, ch’av ëstasìa a l’avàit, av sauterà a còl tanme ‘d brigant; la scarsëssa av atacherà tanme ‘d bandì armà[2].
Ritrat ëd na canaja
[modifiché]12Lòn ch’a jë smija la gent sensa valor e le canaje? A van an gir a dì sèmper ëd busiardarie. 13Për angané a fan ëd signaj an sghiciand l’euj, bogiand ël pé o con ij dij. 14Ij sò cheur përvers a complòto ‘d fé ‘d mal e sèmper a pròvoco ‘d ciacòt. 15Tut ant un moment, contut, a saran ruinà, fàit a tòch sensa gnun-a speransa d'arsanì.
Lòn che Nosgnor a l’ha an ghignon
[modifiché]16A-i é ses còse che Nosgnor a l’ha ‘n ghignon - nò, a-i në j’é set ëd còse che chiel a detesta: 17d’euj da sfacià, na lenga ch’a dis ëd busiardarìe, ëd man ch’a masso ij nossent, 18ëd cheur ch’a complòto ‘l mal, ëd pé ch’a coro a fé lòn ch’a va nen bin, 19ëd testimòni fàuss ch’a conto ‘d bale, ëd gent ch’a sëmna la dëscòrdia ant na famija.
Contra l’adulteri
[modifiché]20Mè fieul! Osserva lòn ch’at comanda tò pare e j’istrussion ëd toa mare tnìje bin da cont[3]. 21Soe paròle ‘d lor anvlùp-tje sèmper al cheur, pend-tje al còl tanme na colan-a. 22Cand ch’it marce at faran da guida, cand ch’it deurme a vijeran dzora ‘d ti; cand ch’it dësvije, at parleran[4]. 23Ij sò amaestrament a son tanme na lampia ‘nt lë scur e soe istrussion a son un ciàir; cand che lor at fan ëd coression a l’é për fete marcé an sël senté dla vita.
24Ij sò amaestrament at guarderan da la fomna maléfica, da la lenga ‘d sucher[5] ëd la sedutriss. 25Che tò cheur a susta pa soa blëssa; lass-te nen ciapé dai sò sguard anciarmant[6]. 26An càusa ‘d na meretris l’òm a podrìa tombé an misèria[7], ma ‘l pressi ch’at farìa paghé la fomna marià a podrìa esse toa vita midema. 27Se cheidun as pijèissa ‘n feu an fàuda, brusarìa-lo pa nen soa vestimenta? 28Se cheidun a marcèissa dëscàuss an sla brasa, as bruserìa-lo pa nen ij pé? 29L’istess a l’é ‘d n’òm ch’a va a cogesse con la fomna ‘d n’àutr, a l’é sicur ch’a podrìa pa ëscapé da sò castigh. 30As podrìo trové dë scuse për un ch’a và a robé për nen meuire ‘d fam. 31S’a lo ciapo, contut, a l’avrà da paghé set vire ‘d pì lòn ch’a l’ha robà, bele s’a l’avèissa da vende tut lòn ch’a l’ha antëcà. 32Ma chi ch’a comëtt n’adulteri a l’é pròpi ‘n fòl, a l’é tanme un ch’a va a massesse. 33A ‘rseivrà mach ëd barotà e d’angiùrie; soa onta a sarà mai dëscancelà. 34A l’avrà da fé ij cont con la furia d’un marì gelos ch’a l’avrà gnun-a pietà ‘d chiel cand ch’as na pijerà l’arvangia. 35Chiel a acetrà gnun risarciment, nì a sarà sodisfàit ëd qualsëssìa ‘ndenis ch’it podrìe ufrije.