Armand Motura/Tre cros

Tre cros

Dòpo le Malefòss, marciand adasi
sla tëppa vërda su dle schin-e erbose,
mi e ti, mè cit, con pass ugual e pasi,
passand an mes a le pinere ombrose,

ch’a në sbrinciavo an facia la rosà,
is n’andasìo su vers ël Fraitev.
A j’era frësca sta matin d’istà,
e an doi, cianciand, anche ’l camin nen grev.

Sla crësta dla Brossaj ël sol spontava
bagnand ël bòsch ëd porpora lusenta,
e ti, mè cit, it parlave e mi i scotava,
ël cheur leger e l’ànima contenta,

fin che fòra dij pin un pra fiorì
l’é vnune ancontra con ëd bochèt tut ross.
Soma fërmasse a riposesse, e ti
it l’has crijame: «Guarda cole cros!».

... tre tòch ëd bòsch con un cit nòm dë dzora,
tre cite cros... «Còsa ch’a son papà?»
«La guèra, cit. It ricòrde nen d’antlora?»
«Òh, sì, im ricòrdo. E coj a son soldà?»

«Nò. Lì coj fieuj ch’i l’oma vist sotré
ant ël camposanto d’Ols, l’é l’àut istà,
l’han combatù e a son lassasse pijé:
l’é andoa j’é le cros ch’a son cascà».

Parèj a son torname viv an ment
coj temp ëd le speranse e dle paure;
vorìa dite: «Cit, gnanca un moment
dësmentia nen coj ore triste e dure...»

Ma ti ’t corìe a lese ij nòm sle cros...
«Òh, cost lo conossìa, Garambois,
e col l’é Costa... varda s’a l’é ross
col cit busson, che bel bochèt ch’a fà...».

«Smija na macia ’d sangh...». E i l’oma dila
ansema sta paròla. Su ’nt ël cel
le nìvole as butavo tute an fila;
l’é fasse smòrt ël sol, e come un gel

l’é calame an sël cheur. Ti con la ment,
certo it vëddìe ij quàder ëd la scòla:
l’eròe ch’a meuir con le bandiere al vent,
la guèra vista ant na manera dròla;

ma mi ij pensava a cole pòvre vite,
ai pare magonà sensa speransa,
e peui guardava toe manin-e cite
giughé an mes a le fior come ’nt na dansa.

Ciuto is guardavo, ma peui ti it l’has dime:
«Papà, mi i-j dijo un requiem aeternam...»
... a lusìo ant ël cel bianche le sime...
«Ma sì, masnà... e che Nosgnor at guerna!».