Valerio Rollone/Gino-nas-a-l’aria

Gino-nas-a-l’aria

Gino al girava sempi con ël nas an su, dëdsà o dëdlà; antratant
ch’al marciava pù che vardassi dnans o antorn cèl al vardava
për aria, anvers ël cel. E a l’era pròpi ‘l cel ch’al dociava, përchè,
al giva cèl, a l’era mai l’istess: quassà o seren, gris o bleu, che
ancò polid a l’era mai ël midem s’a bastava na mesa nivolëtta,
'n vòl ëd rondoli, l’ora diversa ant ël viagià dël sol për falo divers.
Soa mama a l’ava ‘n bel dijlo:
- Gino, varda anté ch’at vè, stà atent anté ch’at buti ij pé…
- Ma cèl tan’me gnanca, pen-a ch’al pudiva vardlo lì con j’eucc
për aria a beicà na sgòrgia ch’a la batìva j’ali larghi larghi, o na
nìvola ch’a la smijava ‘n gat rampiant.
- Dijlo ‘ncò ti – a-j fava la fomna a so òmo- dijlo a tò fieul ch’al
peul nen andà sempi anans parèj.
E ‘l pari a sërcava pro ‘d fàilo capì, al fava ‘dcò la vos gròssa, ma
peu al sospirava che s’a l’era parèj a l’era parèj e a valìa ‘me
sërcà ‘d fà andà anans un gàmbër!
Për coj ch’a lo consìvo a l’era giumaj “ Gino-nas-a-l’aria” e quand
ch’a lo s-ceravo passà për la stra a soridìvo. Tra coj ch’a lo
consìvo nen, nopà, a-i në j’era vèri ch’a j’andavo longh e tirà an
tèra o ch’a i batìvo ‘d nasà për vardà lon ch’al vardava cèl.
E soa mari a lo rusiava:
- Varda mach, për colpa toa dla gent ch’as fà dël mal!
- Ma mama, - a-j fava ‘l matocin- mi intr gnenti së…
- E peu- a la seguitava la fomna- it senti nen ‘me ch’at ciamo?
“Gino-nas-a-l’aria”! A të smija bel?
Ma, gnanca a dilo, al cit a-j fava nen na piega.
Un bel dì Gino e soa mama a-j marciavo për la stra e cèl (i lo
chërdrìj?) al viagiava nas a l’ansù ch’a-i era ‘l sol ch’al fava
bërlusi la gronda ‘me ch’a-i fusso jë stèili dinta. E a na bela mira
varda là che ‘l pé l’ava trovà lë scalin e jë snocc ëd Gino ‘l marciapé.
-Varda qui- l’ava faji la mama fërtandji ij braji con la man- quand
ch’a l’é ch’a t’amprendè a vardà për tèra! Prima o peu ‘t finirè për
fati mal dabon! E antratant a l’avo arpijà a marcià.
-It peuli nen andà sempi anans parèj…
Ma ‘l nas a l’era zà torna a l’aria…
-It senti nen ‘me ch’at ciamo…
A smijava pròpi ch’a-i fusso jë stèili dinta cola gronda…
-Ah Gino, Gino…
E a l’é a cola mira lì che ‘l gagno a l’ava daji në s-ciancon fòrt fòrt
al brass ëd mama e gnanca ‘l temp da di ‘n que-ch’at- fè che
‘l vas l’ava andà a fracassi pròpi ‘nté ch’al sarìa andà a trovassi
la fomna!
Mi da sa stòria qui i l’ho amprendì ch’a l’é pro vèra ch’a vènta
sempi vardà anté ch’as buto ij pé ma a l’é ‘ncò ben, mincantant,
dà në sguard al cel. Neh?

(Luj 1987)