Nicola Duberti/Gnanca ël Còvid

Da Wikisource.

Artorn


Gnanca ël Còvid[modifiché]

Gnanca ël Còvid a l’ha nen fërmà ’l Laboratòri ëd piemontèis ch’as ten, da quàich ann, a l’Università djë studi ëd Turin. Ël cors, coma tuti j’àutri agn prima, a l’é tnusse ’nt la sconda part ëd lë scond semestr, visadì ’nt ij mèis ëd magg e giugn. Coma ’nt j’agn académich passà, a l’é stàit ësmonù prima ’d tut a jë student dij cors ëd làurea magistral an Siense Lenghìstiche e an Literatura, Filologìa e Lenghìstica Italian-a, ma a l’é stàit sernù ’dcò da un bon nùmer ëd fieuj e fije ch’a frequento ël cors ëd làurea magistral an Colture Moderne Comparà e a-i era miraco quaidun ëd Lenghe e Literature Strangere Moderne. A dila tuta, st’ann a sarìa stàit col con ij nùmer pì fiamengh: quaranta inscrit al cors pì un pàira d’uditor. A sarìa stàita sicura na bon-a ocasion për creé torna, coma l’ann passà, un ver clima ëd classe, an fasand amprende la lenga a coj ch’a la conossìo nen për mojen ëd conversassion, gieugh ëd reul, cite sene teatrale e fin-a gite (a la Ca dë Studi Piemontèis, naturalment!).

Darmage che ’l «lockdown» a l’abia nen lassane fé lession an presensa, ma a l’abia obligane tuti a parlesse da lògn, con n’ecran an mes e sensa gnun ëscambi diret. Tutun, i l’oma nen molà e quaicòs ëd bon i soma riessù tuti ansema a felo. La pì part ëd jë student, coma ch’a l’era già capità l’ann prima, al prinsipi dël laboratòri a conossìa gnente dël tut ëd piemontèis: tanti ’d lor a vnisìo da d’àutre region italian-e (Campania, Calabria, Sicilia, Basilicata) e a savìa parlé d’àutre lenghe regionale, ma nen ël piemontèis.

Jë student piemontèis midem për la pì granda part a savìo gnente o bin pòch ëd piemontèis. A la fin as peul nen disse che tuti a l’abio amprendù a parlelo, ma quaidun ch’a lo parlava nen a l’ha fàit l’esam final tut an piemontèis e tanti ’d lor a l’han comsëssìa amprendù a scrivlo e a leslo con deuit. La dròla situassion dë st’ann a l’ha fàit an manera che squasi tuti a l’abio vorsù fin-a scrive un tòch an piemontèis: j’àutri agn i scrivìo tant an àula, sta vòlta a l’é nen podusse felo e donca i soma stàit costret a felo almanch për l’esam. E a l’é vnuje fòra na bela sernia ’d paginëtte an ëstil «wikipedia» an sj’argoment pì originaj: da le cerese dë Psé fina a le stèile turinèise dël «Vaudeville», da le meridian-e dla Granda fina al Pont dël Diav ëd Pont Saint Martin, sensa dësmentié jë student ch’a l’han traduvù ëd canson (De André, Nicolò Fabi, Guccini), ëd poesìe (L’infinì ’d Leopardi) o ’d mim grech antich (Le Fomne ’d Siracusa ëd Teòcrit). Ant ël laboratòri naturalment a l’é pa mancaje na spece ’d cors mono-gràfich ëd literatura: st’ann a l’era ’d sena Pinin Pacòt (mentre che st’ann passà i studiavo Nino Còsta), che gnun ëd jë student a conossìa prima.

E peui – ma a-i é gnanca ’l cas ëd dilo – na part dël cors a l’era dedicà a le struture dël piemontèis da na mira lenghìstica e dialetològica. Già, përchè ch’i l’oma nen dilo: ël Laboratòri ëd Piemontèis për jë student ëd lë làuree magistrale umanìstiche a l’é un cors ch’a dà ses crédit e val coma esam dël setor sientìfich-dissiplinar L-FIL/LET12 (Lenghìstica Italian-a). Se a càpita gnente, st’ann académich-sì (2020-2021) ël Laboratòri ai sarà torna. A sarà torna ’nt j’ùltim mèis ëd lë scond semestr, da avril a giugn, e donca i speroma che antramentre sa gran-a maledeta dla contagion a mòla e miraco a chita, parèj as peul torna fesse tut an presensa e as podrà amprende nòstra bela lenga tuti ansema con pì ’d gòj e meno ’d sagrin.