Neuv Sermon Subalpin/Un débit d’amor

Un débit d’amor[modifiché]

“Avèj nen ëd débit foravìa ma vorejve bin l'un con l'àutr, përchè col ch'a veul bin a j'àutri a l'ha adempì la Lej, përchè 'l nen comëtte adulteri, 'l nen massé, 'l nen robé, 'l nen dì 'l fàuss, ël nen invidié, e tùit j'àutri comandament, as peudo compendié an sta paròla-sì: It voreras bin a tò pròssim com' a ti medésim. L'amor a fa nen ëd mal al pròssim: donch, 'l compiment ëd la lej a l'é l'amor” (Roman 13:8-10).

Combin ch’a sia vera che ‘l sagrinesse a paga nen ij débit, ij débit da paghé a son un sagrin për sèmper pì ‘d gent. A l’è ‘dcò n’àutr proverbi piemontèis ch’an arciama a la ment che “Ij débit e ij pecà a chërso sèmper”, dzurtut ij débit dlë Stat, ch’a son ësmisurà e ch’an fan paghé con ëd taje sèmper pì àute.

Un dij test bìblich dë sta Duminica a dis: “Avèje nen ëd débit foravìa che 'd volejve bin l'un a l'àut”. La Paròla ‘d Nosgnor an dis che l’amor a l’é tanme ‘n débit ch’i l’oma da paghé j’un j’àutri e che mai i podrìo dì ch’i l’oma saldalo dël tut.

L’apòstol Pàul a anandia ‘l capìtol tërdes ëd costa litra ai cristian ëd Roma con n’esortassion a dzoblighé ij nòstri dover anvers lë Stat, che chiel a j’arconòss ch’a l’ha la fonsion ëd sicuré l’órdin ant la società. Lolì a l’é giust conform a la volontà ‘d Nosgnor: i l’oma bin ëd débit anvers lë Stat e da lì i podoma nen ëscapé. Peuj l’apòstol a passa a fortì ch’a l’é dzurtut l’amor d’esse ‘n débit-dover ch’i l’oma da paghé a nòst pròssim. L’om-ne mai considerà l’amor da costa prospetiva-sì? L’amor a l’é quaicòsa ch’i të deuv, un débit ch’i l’hai anvers ëd tì. Se tuti a rasonèisso dë sta manera-sì, pensé mach a coma sarìa bel ësto mond! An efet, tuti i rasonoma ‘d na manera diversa da cola-lì. L’om-ne mai sentì quaidun ch’a dis: “I l’hai mai arseivù quaicòsa da j’àutri, e a lor i-j deuv gnente!”. A l’é pa nen parèj. A sarìo tante le rason dël dover ch’i l’oma ‘d vorèje bin a j’àutri e i l’oma gnun-a giustificassion për nen felo e fin-a ant ël cas ch’i fusso nen arcambià.

Ël débit d’amor ch’i l’oma anvers a j’àutri a sarà mai dël tut pagà, a l’é sèmper dovù. I l’oma da paghé d’àutre sòrt ëd débit e, dòp un pò ‘d temp i na saroma bin solevà, përchè col débit i finiroma ‘d paghelo. Ël débit d’amor, contut, a séguita për sèmper e i l’oma da paghelo minca dì. Usura? Strossinagi? Un pèis ch’as peul nen soportesse? Nò: a l’é na folairà mach a penselo: l’amor a l’é nen un fardel da portesse. A l’é quaicòsa ch’i l’oma, vera, da butesse d’impegn a felo, ma Nosgnor Gesù Crist a dis: “...përchè mè giov a l'é belfé ‘d portelo e mè càrich a l'é nen grev" (Maté 11:30). Paghé cost nòstr débit d’amor a consuma nen nòstre arsòrse ma, an efet, cora ch’i doma d’amor, nòstre arsòrse a dvento pì gròsse. i dventoma pì rich, pì sgnor, pì rich ëd coj tesòr che Nosgnor Dé a-j considera ij pì amportant. Quand ch’as dà d’amor, i dovrìo bin penseje nen ai profit personaj ch’i na podrìo tiré fòra, ma, coma ch’a dis la Bibia për la saviëssa: “La saviëssa a l’é pì lucrosa che l’argent, it na faras seurte pì ‘d profit che da l’òr” (Proverbi 3:14).

Ij cristian a dovrìo dé amor pròpi an cola manera-lì. A lolì lor a son obligà dal comandament ëd Crist, da l’amor che Nosgnor Dé e ‘l Crist a l’ha anvers a lor, da la relassion foravìa ch’a-j grupa coma ‘d fieuj ëd Nosgnor, frej e mèmber dl’istess còrp. Gnente da men-o che st’amor-sì a l’é lòn ch’a l’ha da fé sté ansema le gèise ‘d Crist. A l’é “ël vincol dla përfession” che lor a n’han da manca për soa consolassion ëd lor e onor, ma ‘dcò për dimostré la vrità ‘d soa confession ëd fej. “Arvestive d’amor, che tut a gropa ansema e a përfession-a” (Colossèis 3:14).

Sto-sì a l’é ‘l motiv ch’i l’oma ‘l dover d’esse volenté ‘d sërvent dj’un j’àutri, ch’i pregoma j’un për j’àutri, ch’i portoma ‘l fardel j’un dj’autri, ch’is soportoma e ch’is doma da fé për fé tut lòn ch’i foma ant la mej manera për la glòria ‘d Nosgnor. Ël comandament ëd Gesù Crist a l’é sèmper neuv, neuv minca dì ch’a passa, e ch’a passerà mai ‘d mòda. Gesù a dis: “I veuj deve 'n comandament neuv, visadì, ch'iv veule bin l'un l'àutr, e che coma mi i l'hai amà vojàutri, i l'eve da ameve l'un l'àutr. An sossì i conossran tuti ch'i seve 'd mè dissépoj, visadì për l'amor ch'i l'avreve an tra 'd voi” (Gioann 13:34-35). L’amor ëd Gesù për Nosgnor Dé ‘l Pare e dël Pare anvers a sò Fieul a l’é ferm e sicur, e l’istess a l’ha da esse la relassion dij cristian an tra ‘d lor.

L’amor a rendrà sèmper ëd profit e a l’é dovù, fin-a an cél e për tuta l’eternità. Tutun, as trata nen mach dl’amor anvers ij frej e le seur ant la fej, ij cristian, ma d’amor anvers a fà nen chi ch’a sìa, anvers nòst pròssim. L’amor a l’é ‘n débit ch’i l’oma anvers tùte le creature uman-e sensa distinsion. I l’oma tuti l’istess sangh e i soma stàit tuti fàit a l’imagine ‘d Nosgnor. I soma part dl’istessa famija, dl’istess avzinagi. I soma ciamà a voleje bin fin-a ai nòstri nemis. “Parèj, donca, damentre ch’i n’oma ‘l temp, foma ‘d bin a tuti, ma dzurtut a coj ch’a son ëd la famija dla fèj” (Gàlat 6:10); “L’amor a l’ha ‘d passiensa e ‘d bel deuit; l’amor a patiss nen d’anvìa, as vanta nen e a l’ha gnun-a superbia, a l’é nen grossé e a agiss nen pr’ interesse; a s’anrabia nen e as la pija nen. A l’é nen content d’ingiustissie, ma a s’arlegra dla vrità. L’amor a s’arend mai, a perd mai la fej, a l’ha sèmpre dë speransa, e a ten dur an minca circostansa” (1 Corint 13:4-7).

Ij Des Comandament a son n’abresé dla Lej ëd Nosgnor. Ël Decàlog a peul ëdcò esse condensà an doi comandament: l’amor për Nosgnor Dé e l’amor për nòst pròssim. Soa sìntesi la pì granda as concentra ant ël tèrmin “amor” ch’a n’é sò contnù. Cost amor compì i lo trovoma an Gesù Crist, e a chiel i foma apel për arsèive, grassie a chiel, cola giustissia, col “esse giust dëdnans a Nosgnor Dé” che da noi istess i l’avrìo mai poduje rivé për motiv dla corussion ch’a l’é càusa dij nòstri pëccà.

Preghiera: Nosgnor, fame amprende a dé amor coma ch’i dovrìa e coma ch’a conven an tò regn. Fame amprende a dé amor coma ch’it l’has fàit an Gesù Crist, mè Signor e Salvator. Amen.