Lenga piemontèisa/Gramàtica piemontèisa/Morfologìa/Përnòm/Përnòm relativ

Përnòm relativ

Ël Piemontèis a l'ha na manera soa 'd traté ij përnòm relativ.

An Piemontèis ël përnòm "chi" a corispond al "chi" italian e a ven dovrà a l'istessa manera.

Ël përnòm Piemontèis "che" a corispond al "che" italian, ma a ven dovrà motobin ëd pì. An efét an Italian as deuvra coma nominativ e acusativ, e mach da bin rair a ven dovrà socià a preposission për formé d'àutri complement. An Piemontèis, anvece, a ven dovrà sovens nen mach al nominativ e a l'acusativ ma 'dcò ant j'àutri cas, sensa preposission. Sto usagi particolar a podrìa porté confusion ant la frase, e antlora a ven giontà na partìcola përnominal al verb, opura n'adverb, che a sarìa nen necessari ma che a serv a s-ciairì la frase. Natural che second la gramàtica italian-a, cosi a sarìo eror. I vëddroma méj la costion an Sintassi, mentre sì i daroma mach quàich esempi.

Un përnòm relativ piemontèis che a esist nen an Italian (ma cha a-i é an Fransèis), a l'é "dont", che a echival a l'Italian "di cui, in cui, da cui" a seconda dël contést dla frase.

Ij tre përnòm che i l'oma vist a son invariant an géner e nùmer.

L'espression italian-a "il cui ...", cand a veul dì "del quale il ...", an Piemontèis a peul esse dàita da "dont ël...". An Piemontèis a esist ëdcò la série "(ël) qual, (ij) quai, (la) qual, (le) quai" e 'dcò "(ël) qual, (ij) quai, (la) quala, (le) quale", che a corispond a la série italian-a "(il) quale, (i) quali, (la) quale, (le) quali". Sta série, macassia, a ven dovrà 'l manch possibil an Piemontèis, përchè a "son-a mal". An pràtica a l'é na forma për ij dëscors savant e maestos.

Na forma dovrà sovens an Piemontèis, e giusta second la gramàtica piemontèisa, a l'é "chi che al pòst dël sempi "chi".

Ëdcò ambelessì i foma quàich esempi:

Chi a ven sì as treuva bin.
Chi ch'a l'ha dite lòn a l'é un gadan.
A son ij pressi che a chërso, che a fan l'inflassion
A son cose dont a venta arcordesse.
Ël pais dont i stago opura Ël pais andova ch'i stago
La person-a che it l'has parlaje
Ël pais dont i ven-o opura Ël pais d'andova i ven-o
La përson-a dont i l'hai savùlo
La përson-a che i l'hai savùlo
etc.

An Piemontèis, macassìa, cand a l'é possìbil as deuvra nen ël përnòm relativ.