La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Surtia/Surtia 23

←Surtia 22

La Bibia piemontèisa Surtìa (Èsod)

Surtìa 24→

Surtìa

23

La Bìbia piemontèisa - Surtìa 23

Giustissia e rispet

¹Spantié pa ‘d neuve fàusse^[1]. Giuté pa ‘d gent dzonesta^[2] an dasend ëd testimonianse fàusse. ²Buteve nen da la banda dla magioransa për fé lòn ch’a l’é mal. Cand ch’i seve ciamà a fé da testimòni ant un process, lasseve nen tiré da lòn ch’a dis la magioransa se lolì a sfàussa ‘l dirit. ³Fé le còse giuste^[3] ‘dcò ant ël cas che l’acusà a sìa pòver^[4].

⁴ Quand ch’i treuve perdù ‘l beu o l’aso ‘d vòst nemis, artornèjlo andarera sensa esitassion. ⁵Se mai i vëdde l’aso ‘d cheidun ch’a v’ha an ghignon ch’a sia drocà sota sò càrich, passé nen anans fasend finta ‘d nen, ma fërmeve a giuté^[5].

⁶Ant un process, neghé pa 'd rendje giustissia a un mach përchè ch’a l’é pòver. ⁷Tnive lontan da minca na faussarìa. Condané nen a mòrt ël nossent o ël giust, përchè mi mai i dago l'assolussion a col ch’a l’é colpèivol^[2]. ⁸Lasseve nen caté^[6]. Ij cadò a ambòrgno fin-a coj ch’a jë s-ciairo bin e a sfàusso le càuse dij giust^[7].

⁹Crasé pa ij foresté: vojàutri i conosse pro bin coma ch’a sia la vita dij foresté, përchè i lo seve stàit ëdcò vojàutri ant ël pais d’Egit^[8].

L’arpòs ëd l’ann sabàtich e ‘l sétim di

¹⁰I l’eve ses agn për sëmné la tèra e për archeuine ij frut, ¹¹ma 'l sétim ann lassela arposé, archeuìne pa ij frut. Lasseje për ij pòver ëd tò pòpol, e lòn ch’a resta, ch’a lo mangio le bestie dla foresta. Feve l’istess con vòstra vigna e con vòstr ulivé^[9].

¹²I l’eve ses dì minca na sman-a për fé ij vòstri travaj ordinari, ma ‘l sétim di, arposeve; parèj i podreve dé n’ocasion për arposesse ‘dcò ai vòst beu e ai vòstr aso^[10]. ¹³Lolì a podrà ‘dcò dé n’arlass ai vòstri s-ciav e ai foresté ch’a vivo an tra ‘d vojàutri.

Feste ‘d pelerinagi

¹⁴Tre vire l’ann selebré ‘d feste an mè onor compagnà da ‘n pelerinagi.

¹⁵La prima festa a l’ha da esse la Festa dle Frascà^[11]: për set dì i mangereve ‘d pan fàit sens’ alvà, pròpi coma ch’i l’hai comandave. Selebré costa festa minca n’ann al temp fissà an temp ëd Prima, ant ël mèis d’Abib, përchè col-lì a l’é l’aniversari ‘d vòstra partensa da l’Egit. Che gnun as presenta dë 'dnans a mi a man veuide^[12].

¹⁶La sconda festa a l’ha da esse la Festa dël Mësson, cora ch’i comense a archeuje ij prim frut ëd vòst travaj, ëd lòn ch’i l’eve sëmnà ant ij vòst camp^[13].

A la fin ëd l’ann, an Otogn, selebré la tersa festa, la Festa dl’Arcòlt, cora ch’i l’avreve arcojì dai camp tut ël frut ëd vòst travaj. ¹⁷Tre vire l’ann, tùit j’òm as presenteran dë 'dnans ëd mi, ch’i son ël Sovran, ël Signor. ¹⁸I l'eve pa da smon-e ‘l sangh dj’oferte sacrificaj ansema a ‘d pan fermentà^[14]. Lassé pa fin-a a l’andoman la grassa dle bestie sacrificà ant le mie feste. ¹⁹Pòrta al Templi dël Signor, tò Dé, ël mej dle primissie dij tò camp^[15].

I deuve pa fé cheuse na cravòta ant ël làit ëd soa mare^[16].

Promësse e istrussion

²⁰Vardé: i mando n’àngel anans ëd vojàutri për ch’av goerna antant ch’i marce e ch'av fasa intré sicur ant ël leu ch’i l’hai prontave. ²¹Rispeté e scoté lòn ch’av dirà. Sie nen d’arviros: chiel a përdonrà pa vòstre 'nfidelità, përchè ch’a pòrta mè nòm^[17]. ²²S’i scote soa vos e i ubidisse a lòn ch’av dirà, chiel a sarà ‘l nemis dij vòst nemis e l’aversari dij vòstri aversari. ²³Mè àngel a marcerà dë 'dnans ëd vojàutri e av ëmnerà ant ël pais dj’Amorita, dj’Hitita, dij Perisita, dj Canané e dij Gebusita, parèj ch’i andreve a steie. Mi i-j dëstruerai. ²⁴Adoré nen ij sò dio nì rendje ‘d servissi an gnun-a manera. Imité nen soe sirimònie ‘d lor. A l’opòst, i-j deuve dëstrue dël tut e crasé soe colòne sacre.

²⁵Rende l’adorassion mach a mi, ël Signor, vòst Dé e mi iv benedirai bondos con pan e d’eva, e iv tnirai lontan da le maladìe. ²⁶A-i sarà pa d’abortiment o ‘d sterilità an vòst pais, e mi iv darai na vita longa e pien-a.

²⁷I manderai mè teror anans ëd vojàutri e i causerai dë sparm an tra la gent ëd le tère che vojàutri i ocupereve. I farai che ij vòstri nemis a viro soa schin-a e a scapo vìa. ²⁸I manderai anans ëd vojàutri dë scòp ëd vespe ch’a faran ëscapé j’Evita, ij Canané e j’Hitita.

²⁹Tutun, i scasserai pa tui ant un sol ann, dësnò ‘l pais a resterìa desolà e le bestie sarvaje as multiplicherìo e a sarìo na mnassa. ³⁰I jë scasserai un pòch a la vira fin a tant che vojàutri i sie pì numeros e i podreve ocupé tut col pais.

³¹I slargherai ij confin ëd vòst pais dal Mar Ross fin-a al Mar Mediterani, e dal desert dël Sinai fin-a a l’Eufrate. I farai casché an vòstre man tuti j’abitant dël pais; e ti 't-j faras scapé vìa. ³²Fé gnun-a aleansa con lor o con ij sò dio. ³³Lassje nen abité an tò pais, dësnò lor a podrìo porteve a pëcché contra ‘d mi. S’i adorèisse ij sò dio, i sarìe bin tòst ciapà ant ël trabucèt ëd l’idolatrìa.

Nòte

1. O “ëd malignade”, “ciaciarade”. Cfr. Surtìa 20:16; Levìtich 19:11-12; Deuteronòmi 5:20,
2. O "ëd pecator".
3. O “Sie imparsial”.
4. Cfr. Levìtich 19:15.
5. 23:4-5 cfr. Deuteronòmi 22:1-4.
6. O “suborné”, “corumpe”.
7. 23:6-8 cfr. Levìtich 19:15; Deuteronòmi 16:19.
8. Cfr. Surtìa 22:21; Levìtich 19:33-34; Deuteronòmi 24:17-18; 27:19.
9. 23:10-11 cfr. Levitich 25:1-7.
10. Cfr. Surtìa 20:9-11; 31:15; 34:21; 35:2; Levìtich 23:3; Deuteronòmi 5:13-14.
11. O "dij Pan sens’ Alvà", "La festa dij matzot" (an Ebreo: חג המצות hag hamatzot).
12. Surtìa 12:14-20; Levìtich 23:6-8; Nùmer 28:17-25.
13. Cfr. Levìtich 23:15-21; 23:39-43; Nùmer 28:26-31;
14. Ch’a l’abia d’alvà.
15. Cfr. Deuteronòmi 26:2.
16. Cfr. Surtìa 34:26; Deuteronòmi 14:21.
17. O “përchè ch’a l’é mè representant”.