La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Re/1Re 14

Da Wikisource.

1 Rè[modifiché]

Pàgina revisionà

14[modifiché]

1An col temp-là, Abia, fieul ëd Geroboam, a l'é vnùit malavi. 2Geroboam a l'ha dije a soa fomna: “Àlvte, but-te a còl na vesta ordinària përchè as sàpia pa che ti 't ses la fomna 'd Geroboam e va a Silo. Ambelelà a-i é 'l profeta Achia, col che a l'avìa dime che mi i l'avrìa regnà dzora 'd costa gent. 3Pijte con ti des micon, ëd fogasse e un gròss tupin d'amel; va da chiel e ciàmje lòn ch’a në sarà dla masnà”.

4E la fomna 'd Geroboam a l'ha fàit parèj. A l'é alvasse, a l'é andàita a Silo e a l'é intrà ant la ca d'Achia, che a l'era vnùit bòrgno, përchè a-i s-ciairava pì nen për la veciaja. 5Nosgnor, contut, a l'avìa dije a Achia: “Varda, la fomna 'd Geroboam a vnirà a trovete për ciaméte n'oràcol a riguard ëd sò fieul, ch’a l'é malavi; ti 't-j diras parèj e përparèj. Chila a farà visa d’esse cheidun d’àutr”. 6Pen-a che Achia a l'ha sentù l'ëscarpisé dij pé ëd chila ch’a rivava a la pòrta, a l'ha dit:

“Intra pura, fomna 'd Geroboam. Përchè fas-to visa d’esse n’àutra përson-a? Mi i l'hai ëd brute neuve për ti. 7Torna a toa ca e arferissje a Geroboam: ‘Nosgnor, Dé d’Israel a dis përparèj: Mi i l’avìa sernute[1] da la furfa dël pòpol për fete cap d’Israel. 8 I l'hai s-ciancà 'l regn da la man ëd la dinastìa davìdica për détlo a ti. Mach che ti 't ses pa portate parèj ëd David, mè servent, ch’a l'ha guernà ij mè comandament e a l'ha seguitame con tut sò cheur, an fasend lòn che a l'é giust dëdnans dij mè euj, 9Ti ‘t l’has fàit lòn ch’a l’é mal motobin da pì dj’àutri ch’a son vnùit anans ëd ti. It l’has fame motobin anrabié përchè ti ‘t ses fate d’ìdoj fondù ‘d metal; ti ‘t l’has avù mai gnun-a considerassion[2] për mi. 10Përparèj che mi i son pront a mné 'l dësàstr[3] ant la dinastìa 'd Geroboam. Mi i rancherai via minca 'n mas-cc ch’a fasa part dla famija ‘d Geroboam, s-ciav o lìber ch’a sìa an Israel e fin-a ij malavi e j'invàlid[4]. I brusrai la dinastìa 'd Geroboam, coma ch’as fà con lë liam, fin-a che a sia consumà dël tut[5]. 11Ij can a dvoreran coj dla famija 'd Geroboam ch’a saran mòrt an sità, e ij voltor coj ch’a son mòrt an campagna. Mi, ël Signor, i l’hai parlà!’, 12Ma ti àuss-te e torna a ca toa. Cora che ij tò pé a rivran an sità, la masnà a sarà mòrta. 13Tut Israel a në farà plenta e a vnirà a soa seportura. Mach chiel, ant la famija 'd Geroboam a arseivrà 'd funeraj decoros, përchè mach an chiel a l’é trovasse cheicòsa 'd bon da part dël Signor Dé d'Israel ant la famija 'd Geroboam. 14Ël Signor a stabilirà dzora d'Israel un sò rè, ch’a dësblerà la casà 'd Geroboam. Tut sossì a rivrà bin tòst. 15Nen mach, ma Nosgnor a sangerà Israel, ch’a svanterà parèj ëd na cana ant l'eva. Chiel a eliminerà Israel da costa tèra bon-a ch’a l'avìa dàit ai sò antich e a jë sbardlerà da l'àutra banda dël fium Eufrate, përchè lor a l'han fàit motobin anrabié 'l Signor an fasend ëd paloch an onor d’Asera. 16Ël Signor a chiterà Israel e a lo butrà ant le man dij sò nemis për motiv dij pecà comëttù da Geroboam e fàit comëtte da Israel”.

17Përparèj che la fomna 'd Geroboam a l'é alvasse e a l’é artornà a Tirsa. Coma ch’a l'ha ancrosià la seuja 'd la ca, ël cit a l'é mòrt. 18Tut Israel a l’é vnùit a la seportura e a l’ha fàit plenta për chiel, conform la paròla che Nosgnor a l'avìa mandàje a sò servent, ël profeta Achia.

La fin dël regn ëd Geroboam (931-910)[modifiché]

19J’àutri aveniment dël regn ëd Geroboam, con le guère ch’a l’ha fàit e soa manera ‘d governé, a son mëmorià ant ël volum dij Fàit dij rè d'Israel. 20Ël regn ëd Geroboam a l'é durà vintedoi ani; peui chiel a l'è mòrt. Sò fieul Nadab a l'é suceduje coma rè.

Ël regn ëd Roboam an Giudèa (931-913)[modifiché]

21Ant ël mentre, Roboam fieul ëd Salomon a regnava an sla Giudèa. Soa mare a l'era na fomna amonita për nòm Nama. Chiel a l'avia quarantun ani ant ël moment che a l'é vnùit esse rè e a l'ha governà për disset agn an Gerusalem, la sità che Nosgnor a l'avìa sernù an tra tute le tribù d'Israel për fess-ne soa abitassion[6].

22Durant ël regn ëd Roboam, la gent dla Giudèa a fasìa lòn ch’a l’é mai a j’euj ëd Nosgnor e a l’ha falo motobin anrabié për motiv dij sò pëccà ‘d lor, ch’a l’ero fin-a pì grev che coj dij sò antich. 23Lor a l'han fin-a drissasse ëd colòne sacrà an sij brich, e statue d’Asera an tùit ij leu àut e sota minca n'erbo verd. 24A l’han praticà fin-a la prostitussion sacrà dij mas-cc. A comëttìo j’istesse abominassion ch’a praticava ant ël pais la gent che Nosgnor a l’avìa parà via për feje pòst a Israel.

25Ant ël quint ann ëd rè Roboam, rè Sisach d'Egit a l'ha atacà Gerusalem. 26Chiel a l'é portasse vìa ij tesòr dël templ ëd Nosgnor e dël palass real; a l'ha pijàit tut, comprèis jë scu d’òr che Salomon a l'avìa fasse fé. 27Rè Roboam a l'ha fàit dë scu ëd bronz për buteje al pòst ëd j'àutri e a l'ha daje an conségna a j'ufissiaj dle vardie reaj dël palass ch’a prestavo servissi ëd protession a l'intrada dël palass real, 28Tute le vire che 'l rè a visitava 'l templ ëd Nosgnor, la vardia real a-j portava andrinta, peui a-j portavo torna andaré ant la sala dla guardia.

29J'àutri fàit dël regn ëd Roboam, comprèis ij sò sucess, a son anregistrà ant ël ròtol ciamà Fàit dij rè 'd Giudèa. 30Roboam e Geroboam a son sempe stàit an guera l’un con l'àutr. 31Roboam a l'é mòrt e a l'é stàit sotrà con ij sò grand ant la sità 'd David. Soa mare a l'era n'Amonita për nòm Nama. Sò fieul Abia a l'ha pijà sò pòst ëd rè.

Nòte[modifiché]

  1. O “alvate fòra”.
  2. Lét. “mi i son ëstàit campà darera 'd toa schin-a”, o “it l’has virame le spale”.
  3. Dësastr: a-i é un gieu ëd paròle ant ël test ebràich. La paròla voltà "dësastr'' (רָעָה, ra'ah) a riva da la midema  rèis dl'espression "ti 't l'has pecà" ant ël v. 9 (וַתָּרַע [vattara'], da רָעַע, [ra'a']). Ij pecà 'd Geroboam a l'avrìo arseivù lòn che a jë spetava.
  4. E mi" i gavrai fòra da Geroboam tui coj che a urin-o contra dla muraja, (comprèis coj) che a son tratnù e lassà lìber (o bandonà) an Israel. " Ël  significà precis dël pensé idiomàtich עָצוּר וְעָזוּב ('atzur v'asuv) a l'é pa sicur. Ij doi termo a son ëd costuma considerà tanme opòst polar("s-ciav e òmo lìber" o "masnà e grand"),ma a peulo ëdcò esse sinònim, valadì ''tratnù e chità'' arferendze a gent ambranà e bon a nen.
  5. La vision tradissional a comprend ël verb בָּעַר (ba'ar) tanme " a brusa". Dle vire la drugia a podìa vnì a taj tanme combustìbil (vëdde Esechiel 4:12,15).
  6. O “përchè sò nòm a-i fussa stabilì”.