Ël lìber ëd Giosuè

Introdussion

Ël lìber ëd Giosuè a l’é stàit ëscrivù apopré ant ël sécol ch’a fà 13 a. C. combin che la data precisa a sia l’oget ëd vàire discussion an tra ij savant. As conòss pa chi ch’a l’àbia scrivulo. La tradission a dis ch’as traterìa ‘d Giosuè midem, ma costa teorìa a l’é stàita butà an discussion da jë studios modern, ch’a l’han identificane vàire autor e redator ant ël cors dël temp. Ël lìber ëd Giosuè a l’é ‘l lìber ch’a fa ses dël Testament Vej e a fà part ëd la stòria ansidìta deuteronomista, ch’a comprend ij lìber ëd Deuteronòmi, Giosuè, Giùdess, Samuel e Rè. Cost lìber a parla ‘d lòn ch’a l’é capitaje apress ëd la mòrt ëd Mosè e a trata dla conquista e dla spartission ëd la Tera dla Promëssa (Canan) an tra le dódes tribù d’Israel guidà da Giosuè, ël sucessor ëd Mosè. Ël pòpol a travërsa ‘d manera miracolosa ‘l fium Giordan. Nosgnor a campa giù le muraje ‘d Gérico e a përmet parèj soa conquista. Apress ëd lòn Giosuè a guida ‘l pòpol ant na campagna vitoriosa për pijesse la tèra antrega ‘d Canan. Con pòche ecession, j’Israelita a resto fidej a la promëssa ‘d rispeté soa aleansa con Nosgnor, e Dé a-j benediss con ëd vitòrie militar. Apress che tut ël pais a l’é stàit sugetà, j’Israelita a së spartisso Canan an teritori separà e minca un-a dle tribù d’Israel a n’arsèivo ‘n tòch, lòn ch’a l’é soa ardità ‘d lor.

Da la mira cristian-a, ël lìber ëd Giosuè për vàire motivassion ëd pèis.

(1) Continuità dla stòria dla salvassion. Ël lìber ëd Giosuè a rapresenta ‘n capìtol crossial ant la stòria dla salvassion conform a la conta bìblica. A gionta ansema la stòria dla Surtìa – con la liberassion dj’Israelita da la s-ciavensa an Egit – con sò andé ant la Tèra dla Promëssa. Cost perìod a l’é considerà coma ‘l compiment dël progèt ëd Nosgnor për la redension ëd sò pòpol.

(2) Tipologìa. Giosuè a l’é considerà dai cristian coma na prefigurassion ëd Gesù Crist. Ël nòm Giosuè a l’é la fòrma ebràica ‘d Gesù e a veul dì “Dé a salva”. Pròpi coma Giosuè a l’avìa menà j’Israelita a la conquista e a l’ardità dla Tera dla Promëssa, parèj Gesù a pòrta për man ij cristian a la salvassion e a l’ardità eterna ant ël Regn ëd Nosgnor.

(3) Fede e ubidiensa. Ël lìber ëd Giosuè a buta an evidensa l’importansa dla fede e dl’ubidiensa a Nosgnor ant la vita dij cristian. J’Israelita, guidà da Giosuè, a ubidìo a j’òrdin ëd Nosgnor e as fidavo ‘d soe promësse. Cost mëssagi ‘d fiusa an Dé e d’ubidiensa ai Sò comandament a l’é ‘n tema ‘d pèis ëdcò për ij cristian.

(4) Conquista spiritual. Ant la fede cristian-a, la conquista dla Tèra dla Promëssa a l’é ‘n tema ch’a peul esse intërpretà da la mira simbòlica. La lòta për conquisté la tera ‘d Canan a rapresenta la lòta spiritual che ij cristian a l’han da afronté për vive na vita giusta e për arziste a le tentassion a fé dël mal. Da costa mira, ël lìber ëd Giosuè a peul esse lesù coma n’anvit a la përseveransa ant la fede e a combate për la vitòria spiritual con l’agiùt ëd la grassia ‘d Nosgnor.

(5) Le promësse ‘d Dé. Ël lìber ëd Giosuè a dimostra che Nosgnor a manten Soe promësse. Dé a l’avìa promëttù a Abraham, Isach e Giacòb ch’a l’avrìa dàit la tèra ‘d Canan ai sò dissendent e, ant ël lìber ëd Giosuè, costa promëssa a dventa na realità. A l’é na testimoniansa ch’a rinfòrsa la fiusa dij cristian ant le promësse ‘d Dé, comprèis ël progèt ëd salvassion ch’a l’é compisse an Gesù Crist.