La Bibia piemontèisa/Testament Vej/Giob/Introdussion

Introdussion al lìber ëd Giòb

Ël lìber ëd Giòb a l’é na ciadeuvra poètica ch’a parla dël problema dla soferensa e, dzurtut dël motiv përchè ‘d maleur a càpito a përson-e bon-e. Ël lìber ëd Giòb a l’é gropà ansema ai lìber dij Proverbi e ‘d Coèlet ant la categorìa dla litratura dla sapiensa ant la Bìbia.

I savoma pa ch’i ch’a l’àbia scrivù ‘l lìber ëd Giòb. Ij savant a chërdo ch’a sìa stàit completà për ël sécol ch’a fa ses anans dël Crist. Lòn ch’i savoma a l’é che Giòb a l’é ‘l pì important tòch ëd poesìa antica ch’i l’oma ancora da studié bin e apressié. As podrìa disse che ‘l lìber ëd Giòb a sìa coma në spetacol ëd teàtro, con ëd discors pitòst longh ch’a servo da diàloghi an tra ij vàire përsonagi. S’an paress malfé imaginene ij përsonagi an sël palch sénich, dàit ch’as parla mach e a-i é gnun-a assion dramàtica, as podrìa pensé a në scambi ‘d corispondensa an tra ‘d lor. Comsëssìa, coma për la pì granda part ëd la poesìa e dle tragèdie antiche, as peul ëspetesse ‘d trové ‘d figure e metàfore pròpi bele ch’a dan espression a l’assion dramàtica ch’as rëscontra tra ij përsonagi.

Vardé-sì coj ch’a son ij përsonagi dël lìber ëd Giòb:

Giòb: ël prim ator, ël protagonìsta dla stòria. A l’é ‘n brav òm ch’a gòd ëd na bela vita, ma che a l’improvista a-j càpito tante ‘d cole dësgrassie ch’a perd tut lòn ch’a l’ha. A l’é për lòn che chiel as ciama coma ch’a sìa possìbil che Dé a peuda përmëtte ch’a-j càpito csì tante còse afrose, pròpi chiel ch’a l’era tant brav! A l’é probabil che Giòb a sìa pa n’israelita. A l’é un “dël pais dl’orient”, e lolì a veul dì ch’a sìa probàbil che Giòb a l’é n’arab ëd chèica tribù an cola che ancheuj a l’é la Giordania o l’Arabia dël setentrion. Sossì a l’é anteressant përchè se cost esempi ‘d saviëssa e ‘d dritura ant la Bibia ebràica a l’era nen n’ebrèo, costa-sì a l’é na ròba ‘d pèis dal valor teològich. Giòb a podrìa bin avèj arseivù soa comprension ëd Dé da la tradission ebràica.
Dio: é-lo che Dé a l’ha da manca ‘d presentassion? Nosgnor a l’é motobin orgojos ëd Giòb e ‘d soa fidelità.
Sàtana: Nosgnor a l’ha daje l’autorisassion ëd rende miseràbil la vita ‘d Giòb an gavandje tùit ij beni ch’a l’avìa e fin-a la salùte. Sàtana a l’é nen d’acòrdi con l’opinion ëd Dé che Giòb a resterà fidel a Dé, malgré tùit ij maleur ch’a arsèiv.
Elifas, Bildad e Sophar: j’amis ëd Giòb. A serco dë spiegheje ‘l motiv përchè chiel a l’abia da passé csi tanti sagrin. Lor a diso che la prosperità a sia ‘n segn dël favor ëd Nosgnor e che Giòb a patiss për motiv dij so pecà. Tutun, a l’é nen parèj.
Elìu: ël pì giovo dj’amis ëd Giòb e ch’a l’é l’ùltim ch’a parla ant ël lìber. A l’é drolo coma ch’a ven-a fòra an sla sen-a a l’improvista fin al moment ch’a parla ant ël lìber e ch’a arsèiva gnun-a rëspòsta direta. A l’é coma s’a l’avèissa scotà për tut ël temp, ch’a l’avèissa dit lòn ch’a l’avìa da dì e peui ch'a dësparissa. An tùit ij cas Elìu a l’ha ‘d sicur da dì ‘d ròbe ch’a valo la pen-a dë scoteje.

Për angageve dabon ant ël lìber ëd Giòb, prové a imaginé ij sentiment dij përsonagi dël lìber, dzurtut Giòb. Përché Giòb a lo pìja coma ‘n fastìdi ch’as peul squasi nen soportesse, che ij so amis a ven-o për "consolelo" e për deje ‘d sugeriment? Coma ch’a vardo al mond j’amis ëd Giòb as podrìa bin acetelo, ma cola-lì a l’é nen la rësposta giusta che ‘l liber a propòn.

Seve-ne trovà, vojàutri ant na situassion ch’a smija a cola ‘d cheidun ëd coj përsonagi-lì?