Gianlorenzo Clivio/Un di marcc-rai da sol

Artorn

---

Un di marcc-rai da sol

A gem sota tò pugn ël tavo ëd nosera
e a smija ch’at mossa an drinta ‘l vin brulé:
a ti ch’it fure ‘l mè pi car amis
l’é tuta dverta com ëdnans a Dé
mia ànima d’ancheuj!
Goblòt ëd branda costa sèira:
minca na stissa a l’é na gran-a
passà al gariòt ëd në spovrin dle masche,
ùltima gòj, contradansa e contraltar,
dongion d’una speransa!, për voi,
òmini moch, ch’i marce an trantoland,
parej dij cioch…

                   It làudo, ò Mossant, ò S-cèt, ch’it ëm ancioche!
                   Ti ‘t ses la sàiva, l’ùltima sàiva, ëd costa tèra…

Pòche béstie an sle colin-e, òmini
pòchi – tuti gris – apres la slòira a la matin d’otugn;
e pra d’erbass, ronze e gratacui, e nen na man da deje feu.
Drocheri ‘d veje tor, ciabòt ëd pere, rive d’arbron,
sle piasse dij pais vej sensa giovo,
e ant ij pais ij pra dla fera, ancoronà d’urtije:
tèra che tò abandon, ross, it piores ant ël sangh
ëd j’arovej a mass s’ij vataron baross.
Sensa can ch’a baulo, cassin-e langareule:
èire canavsan-e, sensa masnà ch’a gieugo.
Ёl tòr noviss monta pi nen la vaca
a la stagion dl’amor!
Ahidé! A l’é ben l’ora dj’ànime bastarde
ch’an anciarmo parej dle serp oslere:
slussi d’assel, për la tèra monfrin-a,
e ant ël vent pa dle nòstre, le paròle:

                   It làudo, ò Fort, ò Dru, ch’it ëm ësbòrgne!
                   Ti ‘t ses la gòj, l’ùltima gòj, ëd costa tèra…

I l’hai ciamà për nen dëdnans la bërgerìa.
L’uss ëd malëzzo con un càuss d’amor e ‘d ràbia
a l’é drocà. Parej ëd na carëssa.
Fin-a l’eva dël baciass smiava bastarda.
J’òmini strach an fons dla val,
piturà le fomne, fumeria nèira paress ch’a dagna,
an sla toa trun-a, ò fier Piemont,
ch’l’é daspërtut, e sensa fior, e sensa lus.
A bacaja ‘l fumlam, le masnà a uco.
Lassù, gnanca pi n’òm ch’a-i passa.
It làudo, sent mila vire it làudo, o vin monfrin,

                   it làudo, ò vin monfrin ch’it ëm andeurme!
                   Ti’t sèi ra mimòria, l’ùltima, dra mè tèra…

Mi sai che un di marcc-rai da sol
sla tèra piemontèisa, an mes
a gent strangera e a fieuj dësradisà:
venturand i passrai torna, com un neuv Gianpetadé,
për le colin-e dël Monfrà, ant un’ària nissa,
e an sla piassa dël mërcà ‘d minca pais
ëd fije bërnufie, masche dël temp neuv,
con la facia amblëttà am faran dë svergne.
I seu pa nen, se spìrit i sareu, o i sareu còrp:
ma i seu franch ben che un dì marcc-reu da sol
sla tèra piemontèisa.