Carta dle Ca dël Pais
CARTA DLA FEDERASSION EUROPENGA DLE CA DËL PAÌS[modifiché]
(version an Piemontèis dla "Charte de la Fédération Européenne des Maisons de Pays")
L'ann 1993 a marca la nàssita dl'Union Europenga e la fin dël sécol a vëdrà organisesse n'ansema europeng pì estendù ch'a coaterà la totalità dël continent. A l'é 'n costa prospetiva-sì ch'as anseriss la costitussion dla federassion Europenga dle Ca dël Paìs.
PRINSIPI GENERAJ[modifiché]
L'ësvlup armonios ëd l'Europa a passa a travers l'arconossiment ëd tute soe Region, ëd tuti sò Pòpoj, ëd tute sue Comunità teritoriaj, coj ch'a sio ij sò statù politich o aministrativ.
L'acetassion dle diferense inter-étniche a l'é n'amportanta garansìa 'd pas e d fradlansa ch'a dev esclude lë svlup ëd tuta forma d'amperialism e 'd rassism.
L'esistensa dle lenghe e dle colture 'd tute le Comunita d'Europa a l'é n'element fondamental a la guerna 'd soe pròpie identità. Coste-sì a costituisso 'n patrimòni comun a na sorgiss d'anrichiment për tuti j'Europeng.
An particular, la guerna e lë svlup dla vitalità dle lenghe e dle colture men rëspandue, regionaj, nassionaj o minoritarie, espression d'una comunità con o sensa Stat, a l'é ant ël midem temp un diritt individual e coletiv inalienabil e na condission nessessaria a l'avnì democratic ëd l'Europa.
La guerna dle lenghe e dle culture a visa pa a fene d'oget ëd curiosità, ch'a-j tirerìa a la mira 'd coltura subalterna, ma a nass da la lòta contra l'uniformisassion e da la volontà 'd dësfende 'l pluralism, la democrassia, ij diritt ëd le minoranse, part integrant dij Dirit ëd l'Òm, e la libertà për tuti ant l'Europa 'd doman.
LA FEDERASSION EUROPENGA DLE CA DËL PAÌS[modifiché]
An fortiend la nen-tangibilità dij prinsipi sì-dzora, la Federassion Europenga dle Ca dël Paìs, le Federassion regionaj (nassionaj o 'd Paìs) e le Ca dël Paìs ch'a son gropà a coste, a concoro a 'n but tripl:
- Dësvlupé l'autoconsiensa e ranforsé la volontà 'd dësfende soa pròpia identità andrinta a mincadun-a dle Comunità d'Europa
- Agevolé 'l còmpit ëd tuti coj ch'a travajo individualment o coletivament për la guerna e për l'ësvlup ëd le lenghe e dle colture men rëspandue
- Contribuì a la costrussion ëd l'Europa an favoriend l'avzinansa e la solidarietà ëntra tute le Comunità a travers j'ëscambi e la conossensa ressìproca
La realisassion ant ël midem temp ëd costi but as fonda ans l'ësvlup d'una rèj ëd Ca dël Paìs organisà ansima a costi fondament:
- J'atività dle Ca dël Paìs d'Europa a peulo esse vàire, an fonsion dle possibilità, e a peulo rësguardé 'd diferent domini: lenga, educassion, coltura, temp lìber, gioventura, torism, dësvlup econòmich local, etc.
- Minca na Ca dël Paìs a l'é gestìa 'n manera autònoma. A l'é aprovà da la Federassion regional (nassional o 'd Paìs) dla Comunità dont a fa part. Costa afiliassion a l'é subordinà a la signatura dla Carta, dj'ëstatù e dël regolament interior
- La Federassion regionaj (nassionaj o 'd Paìs) a son lor-mideme afilià a la Federassion Europenga dle Ca dël Paìs, ch'a-j arpresenta a livel europeng
- Le Federassion regionaj (nassionaj o 'd Paìs) e la Federassion Europenga dle Ca dël Paìs a son indipendent da j'ëstat, dai parti polìtich e da j'arligion