Rino Serra/Le fior dël mal/091
XCI. Le vejotin-e[modifiché]
A Victor Hugo
I
Tra le pieghe 'ntorzue dle veje capitaj,
Doa tut l'oror medesim, l'ha 'l sò 'ncantament,
I spijo, an ëscotand ij mè umor fataj,
D'esse singolar, decrepit ëdcò 'nciarmant.
Sti mostro dëssamblà un di a l'ero dàime,
Eponin-a, o Laide! Mostro s-ciapà, torsù
O gheub, volumje ben! Son ancora ànime.
Sota ij cotin ës-ciancà e sot ij frèid tessù
A rampio, flagelà da le bise estreme,
Frissonand al fracass rolant ëd j'òmnibus
E strensend-se al fianch,a le arlichie mideme
Na borsëtta brodà 'd fior o 'd rebus;
A troterelo parej ëd le marionëtte;
E as rabasto come le bestie ferìe,
O danso sensa vorèj, pòvre ciochinëtte
Anté as pend un demòni sensa pietà! Sfinìe
Come a son, a l'han l'euj penetrant come vrin,
Ch'a luso mé chërpe doa l'eva 'd neuit arpòsa;
Lor ëd la cita fija a son j'euj divin
Che 'd lòn ch'a lus së stupis e rij, d'ògni còsa.
Un mugg ëd cassie da mòrt ëd veje, e-vi notà
Che a cole dle masnà a jë smijo e tant?
La mòrt savanta 'n ste cassie istesse l'ha butà
Un simbol d'un gust dròlo e bin anciarmant.
E quand un fantasma debol i vëdd paresse
E traversé 'd Paris ël quàder ch'a fërmiola,
A më smija sempe che cost fragil esse
As na vada dosman vers na cun-a neuva àora;
A meno che meditand an sla geometrìa
Mi im ciamo, a la vista 'd coj mèmber dëscòrd,
Quante, ma quante vòlte l'ovrié a cambìa
La forma dla scatola doa as buto tuj coj còrp.
-Coj euj son ëd poss fàit ëd lerme, a milion...
Crogieuj d'un metal motoben lusent rafreidà...
Coj euj misterios l'han invincibij atrassion
Për chi l'austera sfortun-a a l'ha bailà!
II
Ëd Frascati oramai mòrt Vestal an-namorà;
Sacerdotëssa 'd Thalie! Dont ël sugeritor
Sotrà a sa 'l nòm; famosa e vaporà
Che Tivòli 'n di l'ha ombregià an soa fior,
Tute a m'ancioco! Ma fra sti esse dlicà
A-i é col, ch'a l'ha fàit dël dolor amel,
Disend a la dedission che j'ale l'ha prëstà:
Caval volant possent, men-me fin-a 'n cel!
Un-a da soa patria al maleur esercità,
L'àutra, che sò spos a l'ha carià 'd dolor
E n'àutra da sò fieul Madòna pugnalà,
Tute a l'avrìo podù fé un fium con sò pior!
III
A quante dë ste vejòte i son ëstaie dré!
Un-a fra j'àutre, ant l'ora che 'l sol a manca
Ansagnentand ël cel dle pì dosse ferìe ch'a-i é,
Pensand, as setava 'n dëspart su na banca,
Për scoté un ëd coj concert rich d'oton piasent,
Anté ij soldà a vòlte 'mpinisso ij giardin,
Che, an coste sèire dorà, doa arvive as sent,
A verso 'n pò d'eroism ant ël cheur dij sitadin.
Cola 'ncora drita, fiera e stand a regola,
Col cant viv e guerié avidament aspirava;
Sò euj a vòlte 's durvìa mé l'euj ëd veja aquila;
Soa front ëd marmo fàita për ël laur smijava!
IV
Parej voi i marce, stòiche e pa iv lamente
A travers ël càoss ëd le vivente sità,
Mare dal cheur sagnant, cortisan-e o sante,
Ël vòst nòm a-i era su minca boca sità.
Voi ch'i sevi stàite glòria opura grassia,
Pì gnun av conòss àora! Un cioch insivil
A v'insulta 'n passand d'un amor ëd dëspresia;
E su vòstr talon a sgambëtta 'n gagno vil.
Vërgognose 'd vive, ombre 'nrupìe da bin,
Paurose, schin-e piegà, voi rasente ij mur;
Pì gnun av saluta, dëstin dròlo motobin,
Rotam d'umanità për l'eternità madur!
Ma mi, che con tenerëssa iv guern për leugn chi sìa,
Con euj agità, bin fiss su vòstri pass incert,
Tut com i fussa vòst pare, che maravija!
I gusto sensa ch'iv n'arcòrse piasì divers:
Vòstre passion novele, minca un-a a fiorirà
Sombr o luminos, mi i viv vòsti di adess përdù;
Mè cheur gioiss ëd vòstri vissi moltiplicà!
Mia ànima riplend ëd tute vòstre virtù!
Ruin-e! Mia famija! Servej congenit seve!
Tute le sèire iv dagh un adieu grandios!
Eve d'otant'ani, doman anté i sareve,
An sle quaj a pèisa l'artij ëd Dio, Spaventos?