Neuv Sermon Subalpin/L esperiensa che i selebroma a Pancòsta
L’esperiensa ch’i celebroma a Pancòsta[modifiché]
- Abresé: La fej cristian-a a l’é nen n’astrassion, na fabricassion, na filosofìa ‘d vita com a-i na j’é tante. A peul ess-lo për coj ch’a son cristian mach “per tradission” e ch’a l’han mai fàit l’esperiensa dle realità ch’a l’Evangeli ëd Gesù Crist a nunsia. La fej cristian-a a l’é n’esperiensa ch’a l’é possibil për l’euvra potenta an nòstra vita dlë Spirit Sant, na presensa ch’a cangia, ch’a trasforma, ch’a anrichiss la vita e ch’an fà serve ij propòsit ëd Nosgnor an ësto mond. Tut sossì i lo selebroma ant ël dì dla Pancòsta e le leture bibliche dë sta sman-a a lo buto bin an evidensa.
Ant ël calendari dla cesa cristian-a, la Duminica dla Pancòsta a l’é na selebrassion motobin significativa. A l’é n’ocasion ëd laudé e ringrassié Nosgnor për ël don ch’a l’ha fane ‘d fé l’esperiensa viva ëd soa presensa an nòstra vita. An vrità, la fej cristian-a a l’é nen n’astrassion, na fabricassion, na filosofìa ‘d vita com a-i na j’é tante. A peul ess-lo për coj ch’a son cristian mach “per tradission” e ch’a l’han mai fàit l’esperiensa dle realità ch’a l’Evangeli ëd Gesù Crist a nunsia.
A Pancòsta i laudoma e ringrassioma Nosgnor ch’a l’é antërvnù an nòstra vita con potensa. Quand ch’i l’oma scotà l’Evangeli ëd Gesù Crist. chiel a l’ha dësvijà nòstr ëspirit parej ch’i l’oma pentisse dij nòstri pëccà e i l’oma fidane al Signor e Salvator Gesù Crist: lolì a l’é stàit possibil përchè Nosgnor a l’ha argenerane da la mira spiritual. Da col moment, ël moment ëd nòstra conversion, i l’oma anandiasse për un senté anté ch’i vëddoma nòstra vita poch për vòlta cangié e conformesse sèmper ëd pì a lòn ch’an mostra Nosgnor Gesù Crist. La fin ëd col senté a sarà nòstra intrada gloriosa ant la pien-a e eterna comunion con Dé.
Cola esperiensa-lì a l’é l’euvra an nojàutri dla grassia ‘d Nosgnor, ch’a travaja an nòstra vita për ël mojen dlë Spirit Sant, ch’a l’é la presensa an nojàutri ëd Nosgnor Dé.
L’euvra dlë Spirit Sant a l’é nen mach quaicòsa dont i n’oma n’esperiensa “an nòst cheur”, a livel personal, privà, ma ‘dcò quaicòsa ch’an rend ëd mèmber ativ dla cesa ‘d Nosgnor. A l’é, an vrità, ant la cesa, ël còrp dij chërdent an Crist, ch’i travajoma e ch’i pijoma part a lòn che Nosgnor a la ciamà a fé an ësto mond conforma a j’abilità, le competense che col istess Ëspirit Sant an dà. Coj-lì a son ij don dlë Spirit Sant për minca ëd nojàutri cristian. A-i é tante sòrt ëd doj ëspiritual che Nosgnor Dé a dà a sò pòpol për ël travaj ch’a l’han da fé an ësto mond. Për ël mojen ëd coj don ëspirituaj nojàutri cristian i doma nòstra contribussion a l’euvra ‘d Nosgnor an ësto mond.
E bin, a la finitiva, la përson-a e l’euvra dlë Spirit Sant a l’é precis lòn ch’i selebroma ant ël dì dla Pancòsta, ch’a l’é ‘l contnù dl’esperiensa viva dl’antërvension ëd Nosgnor an nòstra vita.
Le leture dë sta Duminica, la Duminica ‘d Pancòsta a buto an evidensa lòn ch’i n’hai fàit la descrission.
La prima letura a ven da l’Evangeli conforma a Gioann, anté ch’i vëddoma l’anunsi che Nosgnor Gesù Crist a fà dla vnùa dlë Spirit Sant. A dis:
- “Ant l'ùltim e gran dì dla festa, Gesù a l'é butasse andoa ch'a tuti a lo podèisso s-ciairé bin e a l'ha dit a àuta vos: "Se quaidun a l'ha sèj, ch'a ven-a da mi; chi ch'a chërd an mi ch'a bèiva. përchè la Scritura a dis: "Fium d'eva viva a coleran da sò cheur". Ora, a disìa lòn dlë Spirit ch'a l'avrìo d'arsèive coj ch'a chërdo an chiel, përchè a l'avìo ancora nen arsèivù lë Spirit Sant, dàit che Gesù a l'era ancora nen ëstàit glorificà” (Gioann 7:37–39).
La sconda letura a parla dij don, o cadò, dlë Spirit Sant, coj che chiel a dà a la comunità cristian-a. La letura a ven da la prima litra dl’apòstol Pàul ai cristian ëd Corint. A dis:
- “Ora, car ij mè frej e seur, për lòn ch’a riguarda ij cadò dlë Spirit, i veui nen ch’i sìe ant l’ignoransa, Quand ch’ ancora i j’ere ‘d pagan, i seve bin coma ch’iv fasìe antrené dëdsa e dëdlà da ‘d divinità fàusse ch’a peudo nen parlé. Për lòn i veui ch’i sapie ch’a-i é gnun ch’a disa ‘d mal ëd Gesù ch’a peussa esse antrenà da lë Spirit ëd Nosgnor Dé, coma ch’a-i é gnun ch’a disa “Gesù a l’é ‘l Signor” ch’a sia nen për lë Spirit Sant. Ora, a-i é vàire sòrt ëd cadò, ma lë Spirit, ch’a-j dà, a l’é l’istess. A-i é vàire sort ëd servissi ch’as peulo rende, ma i servoma l’istess Signor. Nosgnor a travaja ‘d manere diverse, ma col ch’a travaja an tuti noi a l’é l’istess Dé. Ij cadò che lë Spirit a dà a ognidun, a son dàit pr’ ël benefissi dla comunità. A un lë Spirit a dà la competensa ‘d dé ‘d consèj ëd saviëssa; a n’àutr ël medésim Ëspirit a dà na conossensa foravìa. Grassie a col ùnich Ëspirit un a l’arsèiv na gran fèj e n’àutr ël cadò d’operé ‘d varision, grassie a col ùnich Ëspirit. A l’é chiel ch’a dà a un ël podèj ëd fé ‘d miracoj e a n’àutr ëd fé ‘d professìe. A l’é chiel ch’a dà a un la competensa ‘d disserne se ‘n messagi a ven da lë Spirit ëd Nosgnor o da n’àutr ëspirit e a n’àutr ëd podèj parlé an d’àutre lenghe, e a n’àutr ancora l’abilità d’anterpreteje. Tut sòn a l’é l’euvra ‘d col ùnich e medésim Ëspirit ch’a dëstribuiss tùit ës cadò. A l’é mach chiel ch’a decid che ‘d cadò deje a na person-a. Ël Crist a l’é tanme ‘l còrp uman, ch’a l’é un, contut ch’a l’àbia vàire mèmber; tùit ij sò mèmber, bele ch’a sio tanti, a fan un sol còrp. An tra ‘d nojàutri a-i é dij giudé e dij grech, dij s-ciav e dij lìber, ma tùit i soma stàit batesà ant un sol Ëspirit për formé un còrp sol, e tùit i l’oma borasse d’un medésim Ëspirit” (1 Corint 12:1-13).
- Ant la tersa letura i l’oma na dimostrassion dij don dlë Spirit Sant, soa prima dimostrassion. A ven dal lìber dj’At dj’Apòstoj, al capìtol 2. An particolar, i vëddoma coma un dij don dlë Spirit Sant a l’ha da fé vcon la comunicassion dl’Evangeli an tute le leghe dël mond, comprèis ël Piemontèis! A l’é ‘n don dlë Spirit Sant che l’Evangeli ëd Gesù Crist a sia comunicà ‘dcò an tra nòstra gent e an nòstra lenga. L’istess ch’a càpita për tute le lenghe dël mond. Lesoma:
- “Rivà ch'a l'era 'l dì dla Pancòsta, a l'ero tùit ansema ant ël midem leugh. A l'improvista a l'han sentù 'n son dal cél coma s'a fussa d'un vent ch'a bofa fòrt e a l'ha 'mpinì tuta la ca anté ch'a l'ero setà. E a-i é comparìje ëd lenghe coma 'd feu ch'a son spartisse an sù ognidun ëd lor. Parèj a son ëstàit tùit ampinì dë Spìrit Sant e a l’han comensà a parlé an lenghe forëstere, conforma che lë Spìrit a-j fasìa parlé. An col period-lì a-i era a Gerusalem motobin dj'ebreo ch'a-i s'antërtenisìo për l'ocasion dla festa, gent divòta da tute le nassion ch'a-i è sota 'l cél. Quand ch'a l'é fasse col son, motobin ëd gent a l'é assemblasse dëdnans a la ca e a l'ero tuti dëstornà dal fàit che ognidun a-j sentìa parlé an soa pròpria lenga. D'autut ësbalordì, as disìo l'un con l'àutr: "Ma tuti sti-sì ch'a parlo, a son-ne pa dla Galilèa? Com é-lo donca che mincadun ëd nojàutri a-j sent parlé ant la lenga dël paìs anté ch’i soma nà?”. Parti, Medi, Elamiti, e nojàutri ch'i stoma ant la Mesopotamia, an Giudea e an Capadòcia, ant ël pais del Pont e ant la provinsa dl'Asia, an Frigia e an Panfìlia, an Egìt e ant ij quarté dla Libia, ch'a l'é davzin ëd Cirene, e nojàutri ch'i stoma a Roma? J’ebreo tantme ij prosélit, ij cretèis e j’àrabo, i-j sentoma parlé dle maravìje ‘d Nosgnor ognidun an nòstra lenga? A l'ero donca tuti dëstornà e a savio pì nen còsa pensesse d' lòn, e as disìo l'un con l'àutr: "Còsa podrìa-lo mai esse tut sossì?". Ma d'àutri, a-j sbefiavo e a disìo: "A l'é ch'a son pien ëd vin doss". Antlora Pero, an presentand-se ansema a j’óndes, parland a àuta vos, a l’ha dije: “Vojàutri gent ëd Giudèa e tuti coj ch’i seve a Gerusalem, sté a sente lòn ch’i l’hai da dive, fé 'tension a mìe paròle. Malgré tut lòn ch’i podrìe pense, sti-sì a son nen cioch, perchè a l’é mach neuv ore dla matin, ma a l’é lòn ch’a l’avia nunsià ël profeta Gioèl: ‘A-i rivrà ant ij dì darié - Nosgnor a dis - ch’i spantierai mè Spìrit an sù tuta la mia gent, e vòstri fieuj e vòstre fije a profetisëran; vòstra gioventura a l’avrà ‘d vision e ij vòsti vej a sugnëran ëd seugn. Ëdcò an sij mè servidor, sia òm che fomne, i spantieraj mè Spìrit, an coj dì là, e lor a profetisëran. E mi i farài ‘d còse maravijose dzora, ant ël cél, e ‘d prodigi an sla tèra giù-sì, ëd sangh e ‘d feu, e ‘n vapor ëd fum. Ël sol a sarà cambià an top, e la lun-a an sangh, dëdnans che col grand e glorios Dì ‘d Nosgnor a ven-a. Antlora tuti coj ch’a invocheran ël nòm ëd Nosgnor a saran salv’” (At 2:1-21).
Për terminé i pregoma, prima con quai d’espression dël Sal 104 ch’a parla dij tanti don che Nosgnor a l’ha fàit a l’umanità.
- “Nosgnor, che gran' varietà 'd ròbe ch'it l'has fàit! Ti 't l'has faje tute con sapiensa. La tèra a l'é pien-a 'd toe creature. Vardé-là l'océan, grand e largh, ch'a formiola 'd creature d'ògni sòrt, sia grande che pcite. Vardé ij bastiment ch'a lo sorgo, e 'l Leviatan ch'it l'has falo përché a-i s'amusa. Tùit a dipendo da Ti për ël nutriment ch'a l'han da manca. Quand che Ti ‘t jë lo procure, lor a l'archeujo. Ti 't doverte la man për deje da mangé e lor a na mangio. Tutun, s'it ët slontan-e da lor, a droco 'nt lë sparm. Quand ch'it jë 'rtire lë spirit, lor a meuiro e 'rtorno a la póer. Quand ch'it jë das Tò respir, as crea la vita e Ti 't arnova la facia dla tèra. Che la glòria 'd Nosgnor a dura për sèmper! Lòn ch'a l'ha fàit a-j dà tant ëd piasì al Nosgnor. La tèra a tërmola a Sò sguard; le montagne a fumo quand che Nosgnor a-j toca. I cantrai a Nosgnor fin tant ch'i vivo. I lauderai Nosgnor fin-a a l'ultim mè respir! Che tùit ij mé pensé a-j sio agradì, përch' am arlegro an Nosgnor! Che tùit ij pecator a dësparisso da la facia dla tèra; che coj ch'a son gram a scomparisso për sèmper. Che tut lòn che mi i son a làuda Nosgnor! Laudé Nosgnor!” (Salm 104:24-34, 35);
Parèj i pregoma ‘dcò për tuti coj ch’a scoto costa nòstra conversassion, che Nosgnor a-j fasa fé j’esperiense ch’i l’oma parlane, e coj che già a l’han faje, ch’a sia costa n’ocasion për laudene e ringrassiene Nosgnor.
Pregoma: Nosgnor! Che an ës temp it l’has dàite d’istrussion al cheur ëd tò pòpol fedel, mandandje ‘l ciàir dlë Spirit Sant, acòrdane për l’istess Ëspirit d’avèj un giudissi giust ëd tute le còse e d’arlegresse sèmper ëd pì për ësta santa consolassion; për ij mérit ëd Gesù Crist, nòst Salvator, ch’a viv e regna con ti, ant l’unità dl’istess Ëspirit, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.