Neuv Sermon Subalpin/Gent ëd vista curta

Gent ëd vista curta

Na vira a j'era 'd gent ch'a stasìa për tota soa vita an soe valade 'd montagna e ch'a podìa gnanca imaginesse la grandëssa dël mond ch'a na sta al dëdla: a n'avìo pa l'esperiensa, soe prospetive a l'ero bin limità. A-i é sèmper ëstaje 'd gent ch'a s'antëstardiss che le realità spirituaj che Gesù a na parla a peudo nen esiste. A diso parèj perchè soe prospetive a son limità e ch'a esist mach ël mond ch'a n'han l'esperiensa. Ant l'episodi dël vangel ch'i vardoma ancheuj ëd gent a contestava Gesù che l'arsurression dij mòrt che chiel a nunsiava a podìa nen esse. Lòn ch'a-j rëspond Gesù?

Ij Saducé e l’arsurression. "Antlora i Saducé, ch’a diso ch’a-i sìa gnun-a arsurression, a son andàit a trové Gesù e a l’han proponuje costa question: “Magìster, Mosè a l’ha lassane për ëscrit che se ‘l frel ëd quaidun a l’é mòrt, e ch’a l’ha lassà soa fomna e gnun-e masnà, a l’é sò frel a l’ha da pijé la fomna ‘d col-lì e ch’a daga ‘d fiolansa a sò frel mòrt. Bin, ora a-i era set frej, dont ël pì vej a l’ha pijà na fomna, ma a l’é mòrt e a l’ha lassà gnun-e masnà. Parèj, lë scond frel a l’é maridasse con cola vidua, ma ‘dcò chiel a l’é mòrt ëdcò sensa fieuj. Antlora ‘l ters frel a l’é maridasse con chila. Sossì a l’é seguità con tùit i set ëd coj frej, e ancora a son nen nassuje ‘d masnà. A la fin, ëdcò cola fomna a l’é mòrta. Donca, quand ch’a-i sarà l’arsurression e tùit a torno a vive, ëd chi ch’a sarà la fomna cola-lì, dàit che tùit e set a a l’han avula?”. E Gesù a l’ha rësponduje parèj: “Ël motiv ch’i vojàutri i seve ant l’eror, a l’é ch’i conòsse nen pro le Scriture, nì ‘l podèj ch’a l’ha Nosgnor. Përchè, quand che tuti a arsussitran, a-i sarà pì gnun matrimòni. A cost rësguard a saran tanme j’àngej ch’a son ant ël cél. Riguard, peui, al fàit ch’ ij mòrt a arsussito, l’eve nen lesù ant ël lìber ëd Mosè, com a l’é che Nosgnor a l’ha parlaje ant ël busson, disandje: ‘I son ël Dé d’Abraam, ël Dé d’Isaach, e ‘l Dé ‘d Giacòb?. Nosgnor a l’é nen ël Dé dij mòrt, ma ‘l Dé ‘d coj ch’a son viv. An ëste ròbe-sì vòstr eror a l’é grev" (Marco 12:18-27).

A-i é ancheuj chi ch'a dis che l'arsurression dij mòrt, ch'a l'é un-a dle dotrin-e dla fe cristian-a e ebràica, a sia mach na fantasìa, n'ilusion, për trové 'n pò 'd consolassion an fàcia dla mòrt, ch'a l'è bruta e a fà paùra. La speransa dl'arsurression as réputa ch'a sìa quaicòsa ch'a va contra la rason e "ij fàit" o, al màssim, na figura poética për cissé a l'assion an ësto mond.

Sbefiesse dl'arsurression, contut, a l'é nen mach lòn ch'a fan ij malchërdent modern, ma a l'era 'dcò na ròba ch'a capitava ai temp ëd Gesù, ch'a la predicava. I n'oma n'esempi ant ël pass evangélich ch'i l'oma giusta lesù. Costi Saducé (ch'a j'ero na corent religiosa dël Giudaism ëd col temp-lì) a serco 'd persuade Gesù che chërde a l'arsurression dij mòrt e predichela a l'avrìa gnun sens përchè, second lògica, i tomberìo an sì tanti paradoss e contradission che na ròba parèj a starìa nen an pé. A l'é probabil che l'esempi ch'a l'avìo fàit coj Saducé a sia un pò dròlo, un pò "tirà pr' i cavèj", coma ch'as dis - ël cas ëd cola fomna ch'a l'avìa avù set marì - ma a podrìo esse tanti j'argument che 'dcò ancheuj a podrìo portesse anans contra l'arsurression e ch'a seurto dal rassionalism o dal sientism. Vera a l'é che ancheuj a j'é 'dcò 'd coj ch'a chërdo a lë spiritism o a la rincarnassion, ma cole-lì a son d'àutre ròbe.

Gesù, ch'a sà da pì 'd chionque d'àutr coma ch'a stan le còse, përchè ch'a n'ha l'esperiensa direta, a rëspond con fermëssa a costi "negassionista" con sinch afermassion. A-j dis:

(1) vojàutri i seve ant l’eror, e pròpi tant; (2) vojàutri i conòsse nen pro le Scriture sante, ch'a son l'autorità an matèria perchè ispirà da Nosgnor Dé, e 'dcò a pròpòsit ëd l'arsurression a son bin ciàire; (3) l'arsurression ch'a vnirà a fà part ëd na realità bin diversa da cola d'ancheuj, e vojàutri i peude nen imaginela. Coma podrie-ne giudichela? As peul nen comparisioné la realità che vojàutri i conòsse ancheuj con cola ch'a vnirà, ch'i n'eve gnun-a esperiensa. As trata 'd doe realità ch'a son motobin diverse; (4) Nosgnor Dé a l'é la sorgiss ëd la vita e chiel a l'é bin potent da fé fin-a lòn che da la mira umana a l'é pa possibil. An efet, chiel a acòrda a le creature uman-e, che chiel a l'ha fàit, ëd podèj seguité soa esistensa 'd lor ant na dimension diversa da cola ch'i conossoma ancheuj; (5) a l'é për lòn che Nosgnor Dé a l'é ciamà nen ël Dé dij mòrt, ma ‘l Dé ‘d coj ch’a son viv. La Scritura a dis che Chiel a l'é ël Dé d’Abraam, ël Dé d’Isaach, e ‘l Dé ‘d Giacòb, nen "a l'era", ma "a l'é".

A la finitiva: ël problema ch'i l'eve vojàutri ch'i arneghe l'arsurression a l'é ch'i seve 'd gent da la vista curta, da le prospetive bin limità!

Ij "negassionista" dël dì d'ancheuj ch'as na sbèfio dl'arsurression, a lo fan an sla base dle suposission ch'a l'han e ch'a ven-o dal materialism e da l'ateism, visadì da la fe ch'a l'han ant ij sò sistema filosòfich "tèra-tèra". Ij cristian ch'a-j van dapress a sveudo 'l vangel e na fan na version fàussa. Ëdcò a lor Gesù a dirìa: "vojàutri i seve ant l’eror, a l’é ch’i conòsse nen pro le Scriture, nì ‘l podèj ch’a l’ha Nosgnor". A l'é l'istess ch'a dis l'apòstol Pàul quand ch'a scriv: "Se la speransa ch'i l'oma butà 'nt ël Crist a andèissa nen pì 'dëdla che costa vita-sì, i sario pròpi da compatì pì che chionque d'àutri" (1 Corint 15:19).

Ancheuj a l'é 'dcò necessari contrabate coj ch'a chërdo bin ch'a-i sarà n'esistensa ch'a va dëdlà 'd costa vita-sì. A diso che, apress nòstra mòrt fìsica, nòst ëspìrit a vada ant un dëdlà anté che tùit a saran "content e beà", e ch'a-i sarà gnun giudissi, gnun pentiment da fé, e ch'a sia nen da manca dla fe an Gesù Crist, ël Salvator. An efet, conform a le Scriture Sante, mach Gesù Crist a peul dovertene a na dimension apress la mòrt e ess-ne la garansia. L'arsurression a la salvëssa a l'é 'l don ëd la grassia 'd Dé mach an Gesù Crist e con chiel, grassie a lòn che chiel (e gnun d'àutri) a l'ha compì për dovertene le pòrte. J'istesse Scriture Sante a diso: "A j'uman a toca 'd meuire na vira sola, e apress la mòrt a l'han da passé pr' ël giudissi; parèj ël Crist a l'é mòrt na vira për sèmper coma 'n sacrifissi për gavé ij pecà 'd motobin ëd gent" (Ebréo 9:27-28), e ancora: "...përchè coj che Chiel a l'ha preconossù, Chiel a l'ha 'dcò predestinaje a esse conform a l'imàgine ‘d Sò Fieul, parèj che Sò Fieul a sìa 'l prim nà antrames motobin ëd frej e 'd seur. Peuj, coj ch'a l'ha predestinaje, a l'ha 'dcò ciamaje; e coj ch'a l'ha ciamaje a l'ha 'dcò giustificaje; e coj ch'a l'ha giustificaje, a l'ha 'dcò glorificaje" (Roman 8:29-30).

A l'é andasenda dapress a Gesù Crist con fiusa, coma ij sò dissépoj, ch'i podroma "conòsse" përdabon le Scriture Sante e la potensa 'd Nosgnor Dé.

PREGHIERA

Nosgnor Dé! It ringrassioma d'avèj dovertà nòstra ment e nòstra vita antrega a 'd realità stravise ch'i podoma gnanca imagineje, e sossì mach për motiv ëd tò amor e toa grassia. Dane 'd savèj testimonié 'd nostra fe con corage e saviëssa an nòstra generassion. Amen.